Den Helder ideaal startpunt voor grootschalige waterstofproductie
De ontwikkeling van een duurzame waterstofeconomie is actueler dan ooit. Waterstof kan namelijk een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie en een schoner klimaat. Daarom heeft het samenwerkingsverband H2Gateway (een groep van bedrijven en overheden) de mogelijkheden verkend om op grote schaal en gecentraliseerd blauwe waterstof te produceren.
Over 'groene', 'blauwe' en 'grijze' waterstof
Waterstof kan worden gewonnen uit aardgas of kolen. Op zichzelf is waterstof een schone energiedrager, maar omdat er in dit geval bij de productie CO2 vrijkomt in de atmosfeer, verwijst men naar deze vorm met de term grijze waterstof.
Aardgas of kolen vormen eveneens de grondstof bij de productie van blauwe waterstof. Hier vangt men de daarbij vrijkomende CO₂ echter af en slaat men die op, bijvoorbeeld in lege gasvelden op zee. Aangezien deze productievorm van waterstof geen extra CO₂ in de lucht brengt, vormt ze een beter alternatief dan grijze waterstof.
Bij de productie van groene waterstof haalt men energie uit duurzame bronnen zoals en zonne- en windenergie. Door middel van elektrolyse wordt water onder stroom gezet, wat de H₂O-moleculen doet splitsen, wat leidt tot de vorming van zuurstof (O₂) en waterstof (H₂). Waterstof laat zich eveneens produceren via biochemische conversie van biomassa. Groene waterstof is de meest duurzame vorm van waterstof.
Rapport ‘Poort naar een CO2-vrije waterstofeconomie’
Kees Visser (wethouder gemeente Den Helder) en Edward Stigter (gedeputeerde van de provincie Noord-Holland) zijn beiden nauw betrokken bij het samenwerkingsverband H2Gateway.
Edward Stigter: “Het potentieel verdienvermogen van de waterstofeconomie is groot. Als de geschikte locaties in Nederland samenwerken kunnen we, met behulp van de al aanwezige gasinfrastructuur bij Den Helder, in Europa marktleider worden.”
Kees Visser: “Eerder dit jaar sloten wij een Regio Deal met het Rijk, waar waterstof ook een prominente rol in inneemt. Het rapport ‘Poort naar een CO2-vrije waterstofeconomie’ toont aan dat de grootschalige productie van blauwe waterstof op korte termijn en tegen relatief lage kosten, gerealiseerd kan worden in de haven van Den Helder.”
Blauwe waterstof als transitiebrandstof
De kern van het rapport is de gecentraliseerde productie van blauwe waterstof. Groene waterstof is weliswaar het einddoel, maar hier is urgent schaalgrootte voor nodig.
Kees Visser: “Op korte termijn krijgen we de productie van groene waterstof onvoldoende op stoom. Op langere termijn is dat alleen mogelijk als we nu starten met blauwe waterstof. Blauw is hierin een transitiebrandstof en baant de weg voor de productie van groene waterstof. Dit kan in de toekomst bijvoorbeeld afkomstig zijn van de windparken op zee die nabij onze regio gerealiseerd gaan worden.”
Landelijke samenwerking essentieel
Samenwerking met andere locaties in Nederland waar waterstoffaciliteiten gerealiseerd kunnen worden is voor de bestuurders en betrokkenen essentieel. Edward Stigter: “Het potentieel verdienvermogen van de waterstofeconomie is groot. Als de geschikte locaties in Nederland samenwerken kunnen we, met behulp van de reeds aanwezige gasinfrastructuur bij Den Helder, in Europa marktleider worden en de backbone voor waterstof realiseren.”
Het rapport ‘Poort naar een CO2-vrije waterstofeconomie’ is geïnitieerd door H2Gateway, een samenwerkingsverband van acht partijen bestaande uit de provincie Noord-Holland, gemeente Den Helder, New Energy Coalition, GasTerra, Gasunie, NAM, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en Port of Den Helder. H2Gateway is erop gericht een forse impuls te geven aan het behalen van de nationale klimaatdoelstellingen.
2 megaton CO2-reductie per jaar
H2Gateway wil een faciliteit ontwikkelen voor de centrale productie van ongeveer 0,2 megaton blauwe waterstof per jaar voor de industrie. Dat is tussen de 500 en 550 ton waterstof per dag. Daarmee neemt de beoogde blauwe-waterstoffaciliteit 25% van de nationale jaarlijkse productie van industriële waterstof voor haar rekening. Het effect is 2 megaton CO2-reductie per jaar, wat neerkomt op 14% van de jaarlijkse industriële verduurzamingsopgave voor 2030.
Den Helder kan vanwege de reeds aanwezige infrastructuur een substantiële bijdrage leveren aan de Nederlandse opgave om over te gaan naar een energie neutrale toekomst, in samenwerking met andere locaties in Nederland waar waterstof faciliteiten gerealiseerd kunnen worden.
