Stop verkoop tabak en alcohol aan -18-jarigen!

Mystery-shoppers FOD Volksgezondheid leggen pijnpunten bloot

Nog te veel minderjarigen kunnen zonder probleem in een winkelpunt alcohol, e-sigaretten of tabak verkrijgen. Dat blijkt uit onderzoek van de FOD Volksgezondheid, die voor het tweede jaar op rij jonge mystery shoppers inschakelen.

Reflex

Uit de voorlopige resultaten blijkt dat er veel inbreuken zijn. "Het gros van de nieuwe pv's betreft zaken die in de zomer van 2023 al tegen de lamp liepen", aldus Paul Van den Meersche van de Inspectiedienst FOD Volksgezondheid.

De jongelui gaan handels- en horecazaken binnen en bestellen of kopen zaken die ze nog niet mogen consumeren om te checken of de verkopers en het barpersoneel de goeie reflex hebben. "Ben jij wel 18 jaar?" en "Mag ik even je ID-kaart zien?" zijn juiste reflexen als een minderjarige je winkel binnenwandelt. "Heb je een klantenkaart?" zonder daarbij de ID te vragen is dat helemaal niet.

Werk aan de winkel

De resultaten in vergelijking met vorig jaar zijn dus quasi onveranderd. "Nochtans hadden we gedacht dat er impact zou zijn", aldus Van den Meerche. "In Nederland werken ze al langer met minderjarige mystery-shoppers en daar daalt het aantal inbreuken bij controles jaar na jaar. In België is er dus nog werk aan de winkel."

"In bepaalde categorieën gaan de cijfers zelfs achteruit. Procentueel zijn nu al meer inbreuken vastgesteld op tabaksverkoop aan minderjarigen dan in 2023. Vooral e-sigaretten vormen een probleem. Zonder vragen kreeg men in 2023 in 67,1% van de gevallen een e-sigaret mee, dit jaar is dat getal gestegen naar 69,7%."

Ook opvallend is dat amper 11,6% van de handelaars weet dat er leeftijdsbeperkingen gelden op tabaksaccessoires (hulzen, filters, kort en lang vloeipapier...). Op het vlak van alcoholverkoop is er wat beterschap: daar daalt het totale aantal inbreuken van 89,5% naar 81,1%. 

Eerst een waarschuwing

Niet minder dan 1.057 controles werden deze zomer uitgevoerd, en in totaal werden 172 pv's opgesteld. Wie voor het eerst tegen de lamp liep, krijgt een informatiebrief en een waarschuwing in de bus. Slechts een kwart van alle controles vond plaats bij zaken die vorige zomer een waarschuwing kregen. 

Reactie federaties

Sectorfederaties Perstablo, Prodipresse en Vapebel reageerden meteen door samen een statement uit te brengen. Zij beseffen maar al te goed dat deze situatie niet kan aanhouden. Als u wilt dat de verkoop van tabak, e-sigaretten en alcohol legaal blijft, dan moet ook u als winkelier ervoor zorgen dat de verkoop aan minderjarigen stopt.

Wilt u hierop reageren? Dat kan.