Van trend tot vaste waarde: ijskoffie

Houd rekening met de voorkeuren van uw klanten

Na een licht sputterende verkoop in 2023 gaat ijskoffie – ooit begonnen als trend – opnieuw vlot over de toonbank. De focus ligt op minder suiker, natuurlijke ingrediënten, kwaliteit en duurzaamheid. Met aantrekkelijke verpakkingen en authentieke storytelling proberen de merken in de gratie te vallen bij de consument. 

Verkwikkend en verfrissend

De voorbije jaren, en zeker sinds de pandemie, zagen we een opmerkelijke verschuiving in het consumentengedrag. Steeds meer mensen zijn zich bewust van de impact van hun voedingskeuzes op hun gezondheid en welzijn. Hierdoor gaan velen op zoek naar een alternatief voor suikerrijke frisdranken en fruitsappen. Ze geven de voorkeur aan dranken die zowel verfrissend als voedzaam zijn, met minder of geen calorieën en/of toegevoegde suikers én het liefst op basis van (zoveel mogelijk) natuurlijke en kwaliteitsvolle ingrediënten.

Deze evolutie heeft de voedingsindustrie aangemoedigd om innovatieve producten te ontwikkelen die tegemoet komen aan de vraag naar gezondere alternatieven. Denk aan bruiswater met een vleugje smaak, healthy limonades, verse sappen, kombucha en ook ijskoffie. Deze verfrissende drank biedt een evenwichtige mix van verkwikkende cafeïne en verfrissende verkoeling, met minder suiker dan traditionele frisdranken.

Blijver in het assortiment

Er is nog een reden waarom ijskoffie in de smaak valt bij de consument. Die zoekt steeds meer naar functionele aspecten in dranken. Ready-to-drink (RTD) koffies (ijskoffie) behoren tot die functionele categorie. Na een positieve groei in 2022 – vooral door het feit dat mensen weer volop op kantoor gingen werken en meer onderweg waren dan tijdens de pandemie – tekende zich begin 2023 een terugval op in de verkoop van ijskoffie.

Door de Europese SUP-richtlijn (Single-Use Plastics) voor de vermindering van plastic producten voor éénmalig gebruik, zijn sinds de start van 2023 geen RTD plastic koffiebekers meer te verkrijgen op de Belgische markt (met uitzondering van private labels en één merk in een bepaalde retailketen). Zowel de consument als de distributie moesten zich aanpassen aan deze verandering. Bovendien leidden de stijgende grondstofprijzen tot een hogere verkoopprijs. Het gevolg was dat de volumes de eerste helft van 2023 onder druk stonden.

In de tweede helft van 2023 zagen verschillende merken opnieuw een positieve evolutie, die bevestigt dat de categorie een blijver is. De komende 5 jaar verwacht het onafhankelijke onderzoeksbureau Euromonitor zelfs dat RTD koffie het sterkst zal groeien van alle frisdrankcategorieën. Een gelijkaardige tendens wordt verwacht binnen de andere functionele categorieën: energiedranken en sportdranken. Het is dus zeker aan te raden om ijskoffie (blijvend) op te nemen in uw assortiment.

Bewust en makkelijk genieten

Ijskoffie is het perfecte antwoord op de zoektocht van de actieve consument naar gezondere dranken. Het is de ideale combinatie van het verfrissende gevoel van een koude drank met de smaak en het genot van koffie. Het is niet nodig om eerst zelf koffie te zetten, melk op te warmen en alles te mengen: ijskoffie is meteen klaar voor consumptie. Dat is allemaal spek voor de bek van de drukbezette consument, die vooral ijskoffie drinkt voor de lekkere en frisse smaak en minder voor het verkwikkende aspect van koffie.

Focus op klassiekers

Door de licht dalende verkoop begin 2023 lanceerden de ijskoffiemerken het afgelopen jaar weinig tot geen innovaties. De focus lag op de populairste smaken: cappucino, latte macchiato, hazelnut macchiato, mocha latte, caramel latte en vanilla latte.

Net als de rest van de frisdrankensector trekken de merken volop de kaart van gezondere ingrediënten, wat zich vertaalt naar producten met minder suiker of zonder toegevoegde suikers. Die vallen in de smaak bij de consument, net als dranken die gemaakt zijn van zoveel mogelijk natuurlijke ingrediënten of ingrediënten van topkwaliteit (bv. ambachtelijke melk, premium koffiebonen).

Ook plantaardige/lactosevrije ijskoffies gaan vlot over de toonbank aangezien steeds meer mensen plantaardig eten. Soms wordt er een functioneel aspect toegevoegd zoals extra eiwitten. Dit is een nicheproduct dat in de eerste plaats sporters aanspreekt. Want eiwitten dragen bij tot de spieropbouw en -herstel.

Duurzame productie

De ijskoffiemerken doen veel inspanningen om op een duurzame manier om te gaan met de ingrediënten en hulpbronnen van hun producten. Denk aan minder CO2-uitstoot in de fabrieken, een milieuvriendelijk(er) productie- en vulproces (bv. gedeeltelijk of volledig op groene stroom, verlicht met energiebesparende leds), recyclage van koffiegruis (bv. tot biogas) en duurzame ‘fairtrade’ koffieteelt met aandacht voor biodiversiteit en de lokale socioculturele situatie.

Sommige merken maken gebruik van duurzame melk. Dit betekent dat ze afkomstig is van koeien die gevoederd worden met gras en hooi in plaats van krachtvoer en die volop buiten kunnen grazen en bewegen.

Milieuvriendelijkere verpakkingen

Sinds 13 januari 2023 verbiedt een nieuwe wetgeving (KB betreffende producten voor eenmalig gebruik en ter bevordering van herbruikbare producten, conform de SUP-regelgeving van de EU) de verdere verkoop van cups-verpakkingen in België. In 2023 betekende dit een uitdaging voor de RTD koffiecategorie.

De aluminium verpakkingen waarin ijskoffie verkocht wordt (blik), voldoen aan deze wetgeving en mogen verkocht blijven worden. De plastic cups-verpakkingen zijn niet meer toegelaten, al zijn papieren bekers met een plastic coating wel nog verkrijgbaar.

Plastic verpakkingen, zoals flesjes, worden steeds milieuvriendelijker (bv. gemaakt van gerecycleerd/recycleerbaar PET). Het voordeel van aluminium blikjes is dat ze bij het transport tot 40% minder plaats innemen dan PET-flesjes en dat ze een langere houdbaarheidsdatum hebben, wat ook bijdraagt tot de duurzaamheid.

Raad Van State
Momenteel wordt het arrest dat de verkoop van plastic cups verbiedt herbekeken door de Raad van State na een klacht van een grote fabrikant over de vermeende disproportionaliteit van de maatregel. Volgens het kabinet van federaal Minister van Leefmilieu Zakia Khattabi, bevoegd voor deze materie, is het momenteel koffiedik kijken welke gevolgen deze aanvechting zal hebben.
In afwachting van een definitieve beslissing hebben één merk en één retailketen besloten om opnieuw plastic cups te verkopen, al dan niet tijdelijk. Hou er als handelaar rekening mee dat steeds meer consumenten bezig zijn met duurzaamheid, en dat een milieuvriendelijke(re) verpakking een extra verkoopargument kan zijn om twijfelaars over de streep te trekken.

Kwaliteit, authenticiteit en looks

De moderne consument, die ijskoffie in de eerste plaats koopt voor de lekkere smaak, hecht daarnaast veel belang aan kwaliteit en sterke merken. Naast authentieke storytelling en een geloofwaardig merkverhaal zetten de ijskoffiemerken in op mooie, vaak kleurrijke verpakkingen die de aandacht trekken. Zeker de jongere generatie – een belangrijke doelgroep – heeft een zwak voor producten met fraaie looks.

Houd rekening met uw klanten

IJskoffie is één van dé impulsaankopen bij uitstek in de dagbladhandel. Kies voor relevante producten die aansluiten bij de voorkeuren van uw klanten. In steden met veel millennials en Gen Z’ers, bijvoorbeeld, zijn vernieuwende dranken zoals ijskoffie populairder dan op het platteland. Hou er rekening mee dat er ook consumenten zijn die (nog) niet op zoek zijn naar vernieuwingen. Bied de producten gekoeld aan en in de buurt van de kassa. Zorg voor een overzichtelijke presentatie. Maak gebruik van het promotiemateriaal van de merken zoals displays, affiches en minifrigo’s. Dit kan de verkoop van ijskoffie een duwtje in de rug geven.