Renovatie VAN elektrische infrastructuur veerpont

met laadpalen voor nieuwe elektrische ponten

Een van de laadpalen die in de toekomst de accu’s van de elektrische veerponten voeden

Hempont is een van de veerponten van het Gemeentelijk Vervoersbedrijf Amsterdam die dagelijks vele malen tussen Zaandam-Noord naar Amsterdam vaart. Aan de oever zorgen verschillende elektrische installaties ervoor dat dit veilig en efficiënt kan gebeuren. Na vele jaren intensief gebruik, besloot GVB tot een grootschalige renovatie van de elektrische infrastructuur over te gaan, inclusief het vervangen van een aantal elektromotoren en de inhoud van de besturingskasten. Een omvangrijk project met een bijzondere eis: de pont moest tijdens elke projectfase blijven varen.

Technische infrastructuur

Als exploitant van verschillende veerdiensten in en rond Amsterdam, is het GVB verantwoordelijk voor zowel het draaien van de diensten als het onderhoud aan de ponten en de bijhorende technische infrastructuur. Bij de aan- en afmeerpunten bevinden zich bijvoorbeeld verschillende verkeerslichten, slagbomen en lichtpunten waarmee het op- en afrijdend wegverkeer veilig van en naar de pont wordt geloodst.

Links Christian Oort, projectleider bij Pilz rechts: Casper van der Werf Programmamanager bij het GVB — Christian Oort, projectleider bij Pilz en Casper van der Werf, Programmamanager bij het GVB

Hempont, de veerpont die van Zaandam-Noord naar Amsterdam vaart, maakt aan beide zijden van het water gebruik van twee zogenaamde fuiken. In beide fuiken bevindt zich een bewegend brugdeel dat vanaf de kade middels twee elektrische lieren scharnierend op de veerpont wordt gelegd wanneer deze heeft aangemeerd. Hierdoor kan al het gemotoriseerd verkeer veilig en soepel de pont op- en afrijden.

Aan vervanging toe

Alle techniek die nodig is voor de aansturing van dit brugdekdeel en de verkeersmiddelen, bevindt zich in een tweetal kelders direct onder de af- en aanmeerplaats. In één kelder zijn zowel besturingskasten als een tweetal elektromotoren en lieren voor de aandrijving van een brugdekdeel geplaatst. In de andere kelder bevindt zich alleen de aandrijving van het brugdekdeel in de tweede fuik.

De grote lieren in de kelders drijven in combinatie met de elektromotor de brugdekdelen aan

Casper van der Werf is Programmamanager bij het GVB: "De afgelopen jaren merkten we dat deze techniek behoorlijk verouderd raakte. We kregen steeds vaker te maken met storingen en namen toen het besluit dat er een serieuze renovatieslag nodig was. Hiervoor ontstond er een mooi moment, toen besloten werd de dieselaangedreven veerponten te vervangen door elektrisch aangedreven varianten. De nieuwe ponten worden speciaal voor ons ontwikkeld door Holland Shipyards en zullen gebruikmaken van een accupakket."

Deze worden na iedere overtocht opgeladen met een van de twee laadpalen die langs de fuiken zijn geplaatst: 750 VDC en max. 3.000 A. Omdat het renoveren van de infrastructuur in de kelders en het plaatsen van de nieuwe laadpalen een grootschalig karakter had, werd het werk aanbesteed en uiteindelijk gegund aan Pilz. Daarbij had het bedrijf rekening te houden met het feit dat de pont gedurende het hele project gewoon door moest kunnen varen.

Van inventarisatie tot realisatie

Pilz is gestart met het inventariseren van de bestaande situatie. Zoals ook al door het GVB was aangegeven, was het grootste deel van de elektrische infrastructuur dermate verouderd dat het moest worden vervangen. Nadat alles in kaart was gebracht en er een projectplan was opgesteld voor de nieuw installaties, was het eerst zaak om een tijdelijke installatie te bouwen, zodat de pont tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden in de vaart kon blijven. "De dienstregeling is heilig", is een zin die meermaals door de ruimte schalde.

"De nieuwe ponten zullen gebruikmaken van een accupakket"

Christian Oort, projectleider bij Pilz: "Uiteraard hebben we het systeem eerst goed getest, maar toch was het iedere keer weer bijzonder om de kabels uit de vaste installatie te halen en aan te sluiten op de mobiele variant. Het is een geschikte oplossing gebleken."

Vervanging elektromotoren

Een van de nieuwe, frequentiegeregelde elektromotoren

Een van de hoofdactiviteiten van het renovatietraject was het vervangen van de vier elektromotoren die de twee brugdekdelen aandrijven. Oort: "Conform de 'stand der techniek' is er gekozen voor frequentiegeregelde motoren. Hiermee bereik je een hogere graad van veiligheid en bovendien gaan de motoren langer mee, doordat ze rustig worden opgestart en afgeschakeld. Belangrijk, omdat dit zo’n drie keer per dag gebeurt."

Besturing en veiligheid

Ook de inhoud van de besturingskasten is volledig vervangen door nieuwe componenten. Zo zijn er twee veiligheids-PLC’s aangebracht waarmee de slagboom en het brugdekdeel afzonderlijk zijn aan te sturen. Voorts zijn er verschillende interlockings gerealiseerd die onder meer voorkomen dat het brugdekdeel kan bewegen wanneer het accupakket wordt geladen. Bovendien is er een extra mate van veiligheid ingebouwd in de besturingskast waarin alle I/O voor de verkeersmiddelen zijn opgenomen. Bijvoorbeeld door automatisch de lampspanning te meten, waarmee wordt gecontroleerd of de lampen ook daadwerkelijk branden.

Alleen nog het trafohuis

Inmiddels is de renovatieklus naar volle tevredenheid afgerond. Het is nu alleen nog wachten op de netbeheerder die het trafohuis moet aansluiten. Daarna zijn de laadpunten inzetbaar en is de techniek in elk geval klaar voor een behouden vaart.

De besturingskast waarin de componenten voor de aansturing van het brugdekdeel en de slagboom zijn opgenomen

RENOVATIE VAN ELEKTRISCHE INFRASTRUCTUUR VEERPONT