Gazonziekten herkennen en bestrijden

Tips & tricks voor de meest courante schimmels en plaaginsecten

Extreem weer, slecht onderhoud, te intensieve maaibeurten ... Als het gazon gebukt gaat onder stress, daalt de weerbaarheid en kunnen ziekten of plagen ontstaan. De juiste analyse van het probleem en een correcte bemesting en/of aangepaste bestrijdingsmiddelen zijn meestal wel voldoende om klanten opnieuw een schitterend gazon te geven. Maar ook hier is voorkomen beter dan genezen. Zorg er dus in de eerste plaats voor dat het gras van nature sterk en gezond is.

Plagen in de tuin

Bodemproblemen

Bodemtypes

De structuur van de bodem bepaalt voor een groot deel hoeveel water en voedingsstoffen kunnen doorsijpelen. Zandbodems bevatten minder organische stoffen en kunnen minder goed vocht vasthouden. Anderzijds heb je leem- en kleigronden die vaak meer organische stoffen bevatten waardoor ze goed water kunnen vasthouden. Het risico bij dit type ondergrond is echter dat er snel verharding kan optreden. Zware, compacte bodems zijn doorgaans gevoeliger voor ziektes dan andere types ondergronden.

Bodemtypes gazonziektes

Dichtslaan van de bodem

Het dichtslaan van het gazon kan gedurende het hele jaar voorkomen. Oorzaken voor een dichtslaand gazon zijn overmatige betreding, slechte bodemstructuur en onvoldoende organische stoffen in de bodem. Wanneer bodems dichtslaan, kan er minder lucht in de bodem trekken, wat nefast is voor de voedings- en wateropname. Hierdoor wordt er een zwak gazon gecreëerd, dat bijgevolg veel vatbaarder is voor ziektes en schimmels. Het gazon voldoende beluchten kan dit probleem voorkomen.

Schimmels

De meeste schimmels vinden hun oorzaak in een lagere weerbaarheid van het gras door slechte groeiomstandigheden. Veel schimmelziekten kunnen echter voorkomen worden door het gazon tijdig te beluchten en een goede waterafvoer te voorzien. Het gebruik van de correcte meststoffen is hoe dan ook stap één in de strijd tegen allerlei schimmels die het gazon aantasten.

Rooddraad

Rooddraad is een zwamziekte die het hele jaar door kan optreden. Doorgaans komt het voor bij gazons die een tekort hebben aan stikstof of gazons met een matige bodemstructuur en een dichtgeslagen toplaag. De ziekte komt voornamelijk voor bij fijne grassoorten zoals raaigras.

Wanneer de rooddraad pluizig is, kan de infectie zich verspreiden door het betreden of het maaien van het gras

Symptomen:
Als het gazon lijdt aan rooddraad komen er rode/bruine vlekken in het gras waarin roze gekleurde schimmeldraden zichtbaar zijn. Deze schimmeldraden zijn zwammen die vooral in vochtige omstandigheden (regen of dauw) goed zichtbaar zijn. Na verloop van tijd worden de schimmeldraden pluizig. Wanneer de rooddraad pluizig is, kan de infectie zich verspreiden door het betreden of het maaien van het gras.

Oplossingen:
Het gazon sterft niet af door rooddraad en is vrij makkelijk te behandelen. Voldoende stikstofhoudende voeding geven, eventueel in combinatie met verticuteren, moet volstaan om rooddraad te bestrijden. Opgelet! Door een laattijdige stikstofbehandeling in het najaar geef je sneeuwschimmel een grotere kans.

Sneeuwschimmel

Sneeuwschimmel treedt op in koudere, natte en donkere periodes. Het fenomeen geeft witte schimmelpluis in het gazon en afgestorven plekken. Een tekort aan kalium en een teveel aan stikstof in het najaar wakkeren de ziekte aan. De schimmel is het meest agressief wanneer een sneeuwlaag op onbevroren grond wordt belopen.

Sneeuwschimmel gazon — Sneeuwschimmel leidt tot witte schimmelpluis in het gazon en afgestorven plekken

Symptomen:
De aangetaste plekken zien er eerst wit en waterig uit en worden daarna geel/oranjebruin. Een hoge pH-waarde van de bodem stimuleert de schimmel. Het fenomeen komt doorgaans voor van de herfstperiode tot aan het voorjaar, bij temperaturen lager dan 15 graden. De schimmel kan heel snel uitbreiden, maar stopt wanneer het gras opdroogt.

Oplossingen:
Door gebruik te maken van kaliumrijke meststoffen in het najaar in combinatie met een goede beluchting, prikken en diep verticuteren, kan dit euvel in de meeste gevallen worden verholpen. Het gras herstelt zich doorgaans vanuit het midden van de aangetaste plekken. Geef in winterperiodes klanten het advies om het besneeuwde gazon zo min mogelijk te betreden.

Dollarspot

Dollarspot wordt vooral zichtbaar wanneer er een dauwlaag op het gazon ligt. Vooral fijne grassoorten lijden aan dollarspot. Een tekort aan stikstof in de bodem is ook hier een belangrijke factor.

Symptomen:
Er worden kleine ronde gebleekte en droge plekken van 2 tot 5 centimeter zichtbaar. Ontstaat bij warm weer met een hoge luchtvochtigheid. Vooral tijdens warme dagen en koele nachten met veel dauw.

Dollarspot gazonziektes — De eerste symptomen van dollarspot zijn kleine, ronde en verzonken plekken in de grasmat

Oplossingen:
Een drainage, beluchting en bewatering van het gazon is belangrijk. Zorg voor bemesting met extra stikstof en calcium en stimuleer de compostering van de viltlaag. Geef mee aan de klant om het gras niet te kort te maaien.

Roest

Roest is een van de meest voorkomende grasziekten in een gazon. Komt voor op arme ondergronden en/of gronden met een te lage N-gift. Vooral veldbeemdgras en Engels raaigras zijn gevoelig voor roest.

Symptomen:
Het gazon krijgt te maken met oranje/bruine roestplekken die zich vrij snel kunnen verspreiden. Roest ontstaat vaak in het voorjaar en kan tot in het najaar zichtbaar blijven.

Oplossingen:
Breng de bemesting in balans en kies voor grassoorten met een hoge weerstand. Het gras moet een goede luchtcirculatie en irrigatie hebben zodat het gras niet te lang nat blijft. Maai het besmette gras kort en voer het af.

PlaAGINSECTEN

Engerlingen

Engerlingen BSI products — Engerlingen herken je aan het geelwit, gekromd lichaam met zakvormig, verdikt achterlijf en de oranjebruine kop (BSI)

Engerlingen zijn een veel voorkomende plaag in het gazon. Engerlingen hebben een geelwit, gekromd lichaam met zakvormig, verdikt achterlijf en oranjebruine kop. Het zijn de larven van de bladsprietkeverfamilie waaronder de meikever, junikever, sallandkever, en vooral de rozenkever of johanneskever (die meer dan 80% van de gazonschade veroorzaakt).

Larvex BSI Products — LARVEX van BSI werkt efficiënt tegen engerlingen en bevat onmisbare voedingselementen voor uw gazon

Symptomen:
De eerste weken voeden de larven zich met organisch materiaal zoals humusachtige, afgestorven plantenresten. Daarna schakelen ze over op de haarwortels van het gras om ten slotte alle plantenwortels op te eten. Hierdoor komen de zoden los te liggen en neemt de opnamecapaciteit voor water en voeding sterk af. Het resultaat zijn verdroogde, dode, gele of zelfs open plekken in het gazon. De aanwezigheid van vogels zoals merels, spreeuwen, gaaien, roeken en kraaien is vaak een teken van engerlingen in de bodem. Zij scharrelen in de verdorde grasplekken om de lekkere, dikke larven te vinden.

Oplossingen:
De biologische bestrijding van engerlingen is mogelijk met parasitaire nematoden (ook aaltjes genoemd). Nematoden dringen de larven binnen en scheiden bacteriën af die de larve verdoven en doden binnen 2 tot 3 dagen. Ze voeden zich met de dode larve en planten zich voort binnenin de dode larve. Ze blijven actief en planten zich voort zolang ze larven in de bodem vinden, de bodem voldoende vochtig blijft en de bodemtemperatuur niet onder 10 °C zakt. Eens de plaag onderdrukt is, verdwijnen ook de nematoden, doordat hun voedsel uitgeput is. Overdosering is dus onmogelijk.

Engerlingen Edialux — De Nema T-Bags tegen engerlingen van Edialux moeten niet gekoeld bewaard worden dankzij de gepatenteerde 'cryptobiose'. Dit is een overlevingsstrategie waarbij de nematoden extreme omstandigheden overleven door het tijdelijk uitschakelen van hun stofwisseling

Emelten

DCM Emelten en trips — Emelten in het gazon bestrijden, doe je 100% biologisch met DCM Felti-Guard

Verwar engerlingen niet met emelten (dit zijn de larven van langpootmuggen), die ook gazonschade aanrichten. Emelten zijn slanker, bruingrijs, niet gekruld en hebben geen poten of kop.

Symptomen:
Wanneer de bodem in de lente opwarmt, zitten emelten vlak onder het oppervlak en trekken het jonge gras vanuit hun schuilplaats naar beneden, waardoor kale plekken zichtbaar worden. Een los en vochtig bodemoppervlak is een plaats waar emelten doorgaans goed gedijen. Ze bijten een deel van de plant af en trekken die vervolgens mee onder de grond, waar ze overdag de tijd doorbrengen. Niet alleen de emelt veroorzaakt heel wat schade, ook de natuurlijke vijanden zoals mollen, muizen en vogels kunnen het gazon ernstig beschadigen.

Oplossingen:
Emelten vormen samen met de engerlingen de belangrijkste plagen van het gazon. Ze bestrijden doe je, net zoals bij engerlingen, met nuttige aaltjes. Die dringen in het lichaam van de emelt en stoten een bacterie uit. Vervolgens zoeken de aaltjes naar andere emelten waar hetzelfde proces zich herhaalt. Zolang er emelten zijn, blijven de aaltjes in leven. De maanden september en oktober zijn het meest geschikt om engerlingen en emelten te bestrijden.

Tips & tricks:
1. Hou er rekening mee dat de wetgever steeds meer bestrijdingsmiddelen uit de rekken haalt voor jouw klanten, maar ook voor jou als tuinaannemer. Zorg er dus in de eerste plaats voor dat het gazon sterk en gezond is.

2. Om engerlingen of emelten efficiënt te bestrijden, moet je eerst weten welke van de twee je gazon teistert. Maak een klein stukje aangetast gazon open om te onderzoeken of je last hebt van engerlingen of emelten. Afhankelijk daarvan kan je de correcte bestrijdingsaaltjes op het gazon loslaten.

3. Voor een behandeling met nematoden wacht je het best tot de bodemtemperatuur minimum 10 °C à 15 °C bedraagt. Engerlingen en emelten zijn in het najaar het kleinst en zo het gemakkelijkst te bestrijden. Jammer genoeg merken de meeste mensen hun aanwezigheid pas op in het voorjaar.

4. Sproei de nematoden bij voorkeur 's avonds of in de vroege ochtend, bij bewolkt weer of regen; nooit bij fel zonlicht. Nematoden kunnen namelijk slecht tegen uv-straling.

5. Maak de grond voor behandeling nat en hou de bovenste bodemlaag nadien twee weken vochtig, zodat de nematoden zich vlot kunnen voortbewegen en voortplanten.

Met medewerking van BSI, DCM, Edialux

Gazonziektes: beter voorkomen dan genezen