Kies de juiste vaatwasmachine
Besparingen mogelijk op water, energie en afwasmiddelen

Welke vaatwasmachine het beste past, is afhankelijk van een aantal factoren. Het type keuken en hoe druk het wordt op bepaalde tijdstippen zijn bepalend, net als het soort vaat en de hoeveelheid. Een gespecialiseerde firma overloopt samen met u de verbeterpunten om tot de ideale afwasroutine te komen. Ze neemt de tijd om alles te bekijken, op te meten en de aansluitpunten na te zien. Na een grondig intakegesprek geeft de leverancier onderbouwd advies, een plan van aanpak en een gedetailleerde offerte.
Behoefenanalyse
In een eerste stap wordt nagegaan wat u wil afwassen: glazen, borden en bestek, keukengerei, gemengde lading,… Dan volgt de capaciteit: de hoeveelheid en het aantal wasbeurten per afwasmoment. Daarna wordt rekening gehouden met het beschikbare personeel. De ruimte is belangrijk, ook voor de eventuele in- en uitvoertafel, de afzet van vuile vaat en de rekken voor de propere stukken. Ten slotte wordt gekeken naar de stroomvoorziening – monofazig of drijfkracht - en of een afvoerpomp nodig is of niet.
Bijkomende factoren
Hou zeker rekening met de waterbehandelingstechnologieën: de waterkwaliteit wordt geoptimaliseerd door ontharding, ontzouting en omgekeerde osmose voor betere wasresultaten en minder kalkafzetting. Ook reinigings- en glansmiddelen hebben een doorslaggevende invloed. Bij sommige compleetsystemen vormen ze één geheel, met formules voor bijzondere toepassingen en maximale doeltreffendheid. Pas wanneer alle elementen op elkaar afgestemd zijn, is het proces efficiënt, de wasresultaten optimaal. Beknibbelen op het afwasbudget staat het functioneren en de rendabiliteit van de keuken in de weg.

Wegwijs in de types
Frontlader voor alle vaat
Compact en flexibel, geschikt voor kleinere keukens. Frontladers zijn verkrijgbaar in diverse varianten en formaten, aangepast aan de ruimte en de functie; er zijn bijvoorbeeld ook korven voor herbruikbare kunststof bekers. Interessante opties zijn warmteterugwinning om het toevoerwater voor te verwarmen en ecoprogramma’s die de hoeveelheid naspoelwater en reinigingsmiddelen reduceren.

Doorschuifmachine voor continu gebruik
Een goede oplossing om piekmomenten op te vangen en continu door te werken. Bedoeld voor uiteenlopend vaatwerk met deels sterke vervuiling. Er zijn veel modellen; vergelijk o.m. cyclustijden, fijnfiltering/vuilverwijdering, automatische kap, sturing met foutmeldingen, zeefdetectie,… De meeste fabrikanten voeren naast de standaardafmetingen ook een breder type (voor GN schalen en E2 containers) en zelfs een dubbele versie voor twee manden in één beurt. De krachtigste modellen hebben een schakelbare waspomp en fungeren daarmee als combimachine vaat-/ pottenwas. In optie is afvoerwaterwarmteterugwinning en een afvoerluchtwarmtewisselaar om het toevoerwater voor te verwarmen.

Glazenwasser voor opberispelijk glaswerk
Een glazenwasser is meestal een frontlader met aangepaste wastijden, temperaturen, producten en dosering. Er zijn modellen met manden van 40x40cm of de standaard 50x50cm. De waterkwaliteit is bij glaswerk cruciaal. Daarom is een systeem voor omgekeerde osmose aangewezen. Het haalt alle onzuiverheden uit het water en maakt afdrogen en poleren overbodig. Tegenwoordig zijn er compacte glazenwassers met een onderbouw voor omgekeerde osmose en toestellen met een ingebouwd droogsysteem, dus geen hinderlijke dampen bij het openen. Een toestel met koude naspoeling zorgt ervoor dat de glazen onmiddellijk kunnen gebruikt worden.

Universele pottenmachine
Voor grote, sterk vervuilde potten en gastronormbakken zijn deze ruimere en krachtige machines met iets langere cyclustijden de beste keuze. Gereedschappenmachines bestaan in verschillende versies: voorladers, in enkele en dubbele versie of in een speciale uitvoering voor kleine keukens, maar ook in doorschuifsysteem waar de mand op wieltjes over de in- en uitvoertafel loopt. Opties: warmteterugwinning uit de uitblaaslucht om het toevoerwater voor te verwarmen. Een voorinweekprocedure voor opgedroogd vuil maakt handmatig voorspoelen makkelijker, een koudwatervoorspoeling verhindert dat eiwit en zetmeel vastkoeken.
Korfspoelspoelmachine
Voor grote hoeveelheden uiteenlopend vaatwerk in hotels, kantines en verpleeghuizen. De manden worden met aandrijfhaken door de machine getrokken. Zowel lijnopstelling is mogelijk, als een 90° hoek en zelfs een 180° terugkeerbocht. Meestal is een voorwaszone noodzakelijk, daarna één of meer waszones (hoe meer waszones, hoe sneller), één of meer naspoelzones en warmeluchtdrogers. Opties zijn automatische vuilverwijdering, of naspoelzones met osmose. Om te besparen zijn manddetectie (geen mand = geen naspoeling), speciale naspoelsystemen, warmteterugwinning van de afzuigluchtwarmte,... aangewezen.

Bandspoelmachine
Bandvaatwasmachines zijn qua opbouw en zones vergelijkbaar met korventransportmachines, maar de borden, dienbladen, gastronormschalen,… gaan rechtstreeks op de vingerband. Er zijn diverse types volgens vingerwijdte, GN verstevigd, vlak,… Er zijn uitvoeringen vanaf een kleine 6 meter tot zo’n 15m lang, afhankelijk van de toepassing en capaciteit. Ook verscheidene breedtes en doorvoerhoogtes zijn mogelijk. Zowel korven- als bandvaatwassers zijn gespecialiseerd maatwerk.

Aandachtspunten bij de selectie
Hygiëne
Eenvoudig te reinigen, diepgetrokken tanks zonder hoeken en randen in combinatie met een geïntegreerd zelfreinigingsprogramma beperken de schoonmaak tot een minimum. Extra zekerheid wordt geleverd door een reinigingsmiddelensensor en hygiënelogboek. Een extreem hoge standaard wordt bevestigd door een hygiënecertificaat conform DIN SPEC 10534.
Waterverbruik
Moderne machines verbruiken bijzonder weinig water. Dat is een goede evolutie, want elke liter moet ook opgewarmd worden en voorzien van afwasproducten. Vergelijk zeker ook het aantal liter naspoelwater.
Energiebesparing
Een optionele energierecuperatie uit warme dampen of afvoerwater is niet altijd noodzakelijk. Een machine die al zeer zuinig is qua waterverbruik, is over de hele lijn zuinig. Het is dus mogelijk dat de forse meerprijs van deze optie nooit terugverdiend wordt. Bij de zwaardere types kan dit wel interessant zijn. Laat u goed adviseren.
Randapparatuur
Zonder goede voor- of na-organisatie verliest zelfs de beste vaatwasmachine zijn waarde en efficiëntie. Denk eerst en vooral aan een goede (duplex) waterontharder en een toestel voor omgekeerde osmose. Is er geen afzuiging of weinig ventilatie in de ruimte? Sommige fabrikanten hebben hiervoor intelligente oplossingen zoals een ingebouwd condensatiesysteem, een gesloten dubbelwandige kap,…

Service en onderhoud
Kies voor een leverancier met aandacht voor service, 7 op 7 bereikbaar, eigen techniekers en onderdelen beschikbaar uit voorraad. Een machine die regelmatig een preventieve onderhoudsbeurt krijgt, werkt efficiënter en kent een langere levensloop. Via een onderhoudscontract wordt dergelijk onderhoud automatisch ingepland. Ten slotte stopt een aankoop niet na de installatie. Een goede leverancier voorziet een opleiding van de gebruikers en biedt resultaatgaranties.
Prijskaartje
Hoewel sommige machinetypes in min of meerdere mate standaard zijn, worden ze toch telkens uitgerust op maat van de klant. Daar een prijsetiket opplakken, geeft een vertekend beeld. De kostprijs is immers zeer sterk afhankelijk van de behoeften.
Met dank aan: Hobart, Miele Professional, Rhima, Sabemaf, Winterhalter