Hoge betrokkenheid van medewerkers

Vandemoortele is Factory of the Future

In het West-Vlaamse Izegem staat de oudste en grootste fabriek van Vandemoortele, de Europese leider in de markt van bakkerijproducten, margarines, culinaire oliën en vetten. Die dateert uit 1899, maar uitgerekend die bakermat won nu een Factory of the Future award. “Die fraaie titel hebben we vooral te danken aan de hoge graad van automatisatie, de betrokkenheid van het personeel en de duurzame omgang met energie en materialen”, weet site manager Nele Union.

HISTORIEK

Bij Vandemoortele staat met Jean Vandemoortele nu de vierde generatie aan het hoofd van het West-Vlaamse familiebedrijf, dat in 1899 is opgericht door diens overgrootvader, Constant. Ondertussen zijn er in heel Europa 34 fabrieken voor twee ‘business lines’: enerzijds margarines, culinaire oliën en frituurvetten (5), en anderzijds bakkerijproducten (29). Al deze producten vinden hun weg naar de retail, foodservice, industriële bakkerijen of artisanale bakkers, en dat wereldwijd. In Izegem staat de oudste fabriek, die volgens site manager Nele Union wel eens de grootste margarinefabriek van Europa zou kunnen zijn. In 1951 is men hier met de productie van margarine gestart.

MARGARINE

“Tegenwoordig maken we hier maar liefst 160.000 ton margarine per jaar, op 20 verschillende productielijnen. Het gaat in totaal om meer dan 1.000 verschillende SKU’s, waarvoor we uitgaan van zo’n 300 uiteenlopende klantenrecepten”, zegt Union.

Innovatie

Voor de vele productinnovaties houdt de R&D-afdeling hier in grote mate rekening met maatschappelijke trends, zoals gezondheids­aspecten en veranderende eetgewoonten.

“De vlootjes voor retailers vormen de jongste jaren duidelijk een dalende markt, terwijl de afzet naar de industrie en foodservice toe dan weer stijgt, doordat we nu vaker buitenshuis gaan ontbijten. Qua gezondheid scoren we met ons plantaardig product overigens sowieso beter dan boter. Uitdagingen zijn wel hoe we met veel onverzadigde vetten toch een vast, stabiel product kunnen bekomen, hoe we met meer natuurlijke ingrediënten niet hoeven in te boeten op het vlak van houdbaarheid, of hoe we met minder zout toch de smaak van onze margarines kunnen behouden”, aldus de sitemanager.

AUTOMATISATIE

Hoewel het hier dus niet bepaald om een nieuwbouw gaat, beantwoordt de fabriek aan alle huidige vereisten op het vlak van veiligheid, kwaliteit en hygiëne. Veel processen zijn ook gedeeltelijk of volledig geautomatiseerd.

Dashboards

“Denk daarbij bijvoorbeeld aan de reiniging van de installaties – waar mogelijk via CIP – of aan de logistiek. Na het verpakken, met robots, verloopt het interne transport van de palletten geheel automatisch. Dat gebeurt via rollenbanen en AGV’s: ‘automated guided vehicles’. Tot aan het klaarzetten van de palletten voor export, komt daar geen enkele manuele handeling meer aan te pas. In het productieproces zelf beschikken de operatoren op alle lijnen over handige dashboards. Daarop kunnen ze bijvoorbeeld volgen hoe efficiënt het proces verloopt, en kunnen ze dit waar nodig gaan bijsturen”, leidt Union ons rond in de productiehal.

PERSONEEL

De keerzijde van die digitalisatiemedaille is wel altijd dat je de mensen daarin mee moet krijgen.

Levenslang leren

“Die hoge automatisatiegraad vergt inderdaad een zekere technische bagage van ons personeel. Daarom investeren wij als lerende organisatie fors in bijscholingen, die zowel werk- als niet-werkgerelateerd kunnen zijn. Onze medewerkers zijn fier op de ‘merknaam’ Vandemoortele en dragen kwaliteit en hygiëne als vanzelf hoog in het vaandel. Omdat we hun betrokkenheid verder wilden vergroten, zijn we hier vier jaar geleden gestart met een lean-traject. Dat houdt onder meer in dat we de input van onze operatoren en technici verwachten bij nieuwe projecten en investeringen, en dat we de medewerkers zelf naar verbetervoorstellen vragen. Dat heeft zeker al zijn vruchten afgeworpen, in die zin dat we nu merkelijk beter scoren voor een aantal belangrijke KPI‘s, zoals de machine-efficiëntie”, weet Union.

Faire werkgever

Die fierheid van de medewerkers is volgens de site manager ook een voordeel naar rekrutering toe. “We hebben hier in Izegem een hoge gemiddelde anciënniteit. En hoewel de ‘war for talent’ ons zeker niet vreemd is, slagen we er ook in om nieuwe werknemers aan te trekken. Alleen blijft een vacature voor een technisch profiel nu soms zes maanden open staan, waar dat vroeger maar één maand was. Niet zelden worden die nieuwelingen aangebracht door vaste personeelsleden, via het ‘refer a friend’-systeem. Zij tippen ons daarbij dikwijls als een faire werkgever, want we staan garant voor een mooie verloning en een correcte behandeling. Het zit hem daarbij soms in kleine zaken, zoals traktaties met donuts en fruit op vergaderingen of opleidingsdagen”, vervolgt ze.

Duurzaamheid

De medewerkers weten voorts ook te appreciëren dat het bedrijf zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt, bijvoorbeeld op het vlak van milieu.

Energie en materialen

“We trekken al langer de duurzaamheidskaart, voor zover het gaat om zaken die wetenschappelijk bewezen zijn, en we zullen dit zeker ook verder blijven doen. In de productie gaat het dan bijvoorbeeld om energiebesparingen met hoogrendementsmotoren, of ook nog het gebruik van duurzame palmolie. Op productniveau zijn we overgeschakeld op duurzamer karton voor de secundaire verpakkingen”, klinkt het.

FACTORY OF THE FUTURE

Begin februari 2020 was Vandemoortele Izegem een van de vier nieuwe winnaars van de Factory of the Future awards. Die worden sinds 2015 jaarlijks uitgereikt door technologiefederatie Agoria en onderzoekscentrum Sirris. Ondertussen zijn er zo al 38 winnaars, waarvan 8 uit de voedingsindustrie. Zij scoorden voldoende voor elk van de 7 sleuteltransformaties uit het Made Different-programma.

“We schreven ons hiervoor in om twee redenen. Enerzijds kregen we dikwijls te horen dat we vooruitstrevend zijn en wilden we dat zelf wel eens toetsen aan de hand van de bedrijfsscan. Anderzijds zagen we dit meteen als een mooie erkenning voor onze medewerkers. De award heeft hun werktrots nog vergroot en heeft ook ons een boost gegeven. De deelname zet immers aan tot nadenken over de toekomst van het bedrijf. Het hele traject ernaartoe was intensiever dan verwacht, maar toch is dit zeker een aanrader voor andere bedrijven”, aldus Nele Union.

TOEKOMST

Naar de toekomst toe willen ze zich bij Vandemoortele dus blijven focussen op die duurzaamheid, maar ook innovatie en automatisatie blijven belangrijke pijlers in de verdere bedrijfsvoering.

“Onze tip voor andere bedrijven? Wees niet bang om nieuwe technologie te omarmen. Start kleinschalig en stuur gaandeweg bij. Met voortschrijdend inzicht geraak je er wel”, stelt Union.

Foutloos

“Wij werken overigens nauw samen met kenniscentra, universiteiten en sectororganisaties, om zo nieuwe inzichten te verwerven en de marktvraag telkens wat voor te zijn. Voorts blijven we hier dromen van de ‘foutloze fabriek‘: nul pannes, nul afwijkingen en nul menselijke fouten. We zijn ervan overtuigd dat nieuwe technologieën, gebaseerd op Internet of Things, hierbij een belangrijke rol zullen spelen”, aldus nog de sitemanager.