COVID-19 en voedselveiligheid
Bescherming voor medewerkers mag geen risico vormen voor consument
De jongste maanden is corona continu in het nieuws. Het virus op zich staat los van voedselveiligheid, maar de maatregelen hebben natuurlijk wel gevolgen in de voedingsmiddelenindustrie. Een aantal fabrieken werd immers geconfronteerd met een groot aantal besmettingen, met tijdelijke sluitingen als gevolg. Nieuwe maatregelen worden genomen, nieuwe procedures geïmplementeerd en nieuwe zaken geïnstalleerd in de kantines, kleedkamers en productieruimten. De link met voedselveiligheid? Alles wat in een productieruimte wordt geïnstalleerd en geïmplementeerd, heeft met voedselveiligheid te maken!
AFSCHERMINGEN
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat afstand houden, bescherming d.m.v. mondmaskers en het ontsmetten van oppervlakken die regelmatig door verschillende mensen worden aangeraakt, het besmettingsrisico het meest verkleinen.
Dit heeft ook het veelvuldig aanbrengen van afschermingen met zich meegebracht, op plaatsen in de productie waar het afstand houden niet mogelijk is of niet effectief geïmplementeerd kan worden.
Hygiënisch veilig ontwerp ...
Het is van essentieel belang dat wat geïnstalleerd wordt, hygiënisch en voedselveilig wordt ontworpen, zodat dit geen extra risico voor de voedselveiligheid vormt. In vele gevallen zijn er echter in een sneltempo plexiglazen schermen toegevoegd, zonder stil te staan bij de langetermijngevolgen.
Bijvoorbeeld het materiaal is van belang. Er moeten kritische vragen worden gesteld. Kan het tegen de omgevingstemperaturen, zonder dat het bros wordt? Kan het tegen de chemicaliën die worden gebruikt tijdens het schoonmaken?
Deze vragen zijn belangrijk om te voorkomen dat de afschermingen een risico met zich meebrengen voor potentieel schadelijke, productvreemde materialen.
… en installatie
We moeten ook kijken naar hoe deze afschermingen worden geïnstalleerd. In vele gevallen zijn er gaten geboord in holle frames, om zo door middel van bouten de schermen te bevestigen aan werktafels of transportbanden. Dit heeft echter als gevolg dat het holle frame nu niet hermetisch gesloten is en hier vocht en dus ook bacteriën kunnen indringen. Op langere termijn heeft dit als gevolg dat er een broeihaard kan zijn voor bacteriën, die niet schoon te maken is en – afhankelijk van de plaatsing ten opzichte van het productoppervlak – een direct risico vormt voor de voedselveiligheid.
"Bij elke toevoeging in de productieruimte is er een risicoanalyse nodig, waarbij er kritische vragen worden gesteld"
Impact
Bij elke toevoeging in de productieruimte is het van belang dat dit ook wordt aangepast in de schoonmaakprocedures; zowel de routineuze als de periodieke procedures. Ook is het van belang te kijken wat de risico’s zijn op het gebied van pathogenen en zal dit wellicht moeten worden toegevoegd op het omgevingsbeheersplan.
ALTERNATIEVEN
Zijn er andere mogelijkheden dan de plexiglazen schermen, die een kleiner risico vormen voor de voedselveiligheid? Ja,wel degelijk!
RVS-constructie
Er zijn voorbeelden waar een gebogen, ronde RVS-constructie aan het frame van de tafel of het frame van de transportband is gelast. Dit vormt zo een geleidestrip, om plastic wegwerpzakken overheen te trekken en als afscheiding te werken tussen de productiemedewerkers. Na elke shift, en als onderdeel van het reinigingsplan, wordt de zak verwijderd en bij het afval verwerkt. Zo is er alleen de ronde RVS-constructie, die extra schoongemaakt moet worden.
Het plastic wegwerpmateriaal dient tijdens productie regelmatig te worden gecontroleerd op schade. Bij schade dient dit te worden vervangen. Wanneer er een stuk vermist is, dan gaat het programma rond productvreemde materialen in werking om het te traceren, enzovoort.
RISICOANALYSE
De belangrijkste boodschap: wat er ook wordt toegevoegd aan en in de productieruimte, er is telkens een risicoanalyse nodig en er moeten daarbij kritische vragen worden gesteld.
We willen de gewenste bescherming leveren voor de productiemedewerkers, zonder hiermee echter een verhoogd risico te creëren ten opzichte van de consument!
Advies over voedselveiligheid
Karin Blacow is werkzaam bij Commercial Food Sanitation, ‘an Intralox company’. Als foodsafetyspecialiste komt zij wekelijks over de vloer bij voedselverwerkende bedrijven. In deze column deelt zij haar ervaringen en juist dié zaken die volgens haar het verschil maken als het gaat om voedselveiligheid.
