Zo plaats je gipskarton op zolder

Isolatie netjes tussen de spanten plaatsen en die vervolgens afsluiten met een dampscherm is één ding. Die isolatielaag moet uiteraard afgewerkt worden. Dan werk je meestal met gipskarton. We tonen hoe je de klus van a tot z aanpakt. Met een grote dosis nauwkeurigheid én een goede werkmethode geraak je al een heel eind op weg.

 

Lattenstructuur aanbrengen

Starten met de basis: directafhangers plaatsen

Het gipskarton wordt op een metalen lattenstructuur geplaatst. De plaatsing van die lattenstructuur begint hier met directafhangers. Deze plooibare montagebeugels dienen als ophangsysteem tegen de dakstructuur, om vervolgens de metalen latten aan vast te maken.

Voor je begint, zet je de bouwlaser uit. In plaats van te mikken op een exacte hoogte, werk je beter met een vaste afstand vanaf de laserlijn. In ons voorbeeld tekenen we overal 10 cm onder de laserlijn een punt af op de balken van het plafond. Op die punten schroef je de directafhangers vast. Gebruik schroeven die geschikt zijn voor hout.

Daarna plooi je de metalen bevestigingsclips om en monteer je ze in rijen, met een afstand van 40 tot 50 cm tussen. Gebruik een rolmeter om de afstand te bepalen.

Tip
Afhankelijk van de zolderhoogte kan de nodige tussenafstand iets variëren. Let wel: zorg dat het gipskarton straks niet meer dan 10 cm voorbij de eerste of laatste bevestiging komt. Een handige tip: maak een mal om de afstanden snel en gelijkmatig aan te houden. Zo werk je sneller én nauwkeuriger.

Profielen plaatsen: structuur in lagen

Hang het bovenste en onderste metaalprofiel in de directafhangers, schroef ze vast en controleer of ze in één vlak liggen. Gebruik hiervoor een recht stuk profiel.  Daarna plaats je de tussenliggende profielen.

Tip
Twee tijdelijke verticale hulpprofielen helpen je om alles mooi in lijn te krijgen.

Profiel op maat

Moeten de profielen op maat? Gebruik dan een metaalschaar. Knip eerst de opstaande randen door, plooi het profiel dubbel en knip dan door de vouw.

Profielen verlengen kan ook. Daarvoor gebruik je een koppelstuk dat in beide uiteinden past, om zo twee profielen met elkaar te verbinden.

Wanden uitzetten

Zet vervolgens de positie van de opstaande wand uit met de laser. Daar moet immers nog het onderste muurprofiel komen. In ons geval kleven we ook een dichtingsband op het onderste muurprofiel. Daarna schroeven we het vast langs de uitgezette lijn, op de grond. 

Opstaande profielen

In het grondprofiel komen dan de opstaande profielen. Meet de hoogte, knip de staande profielen op maat en monteer ze zoals eerder: onderaan in het liggende profiel, bovenaan vastgezet met plooibare montagebeugels. Vergeet je waterpas niet: alles moet perfect verticaal.

Ook het plafond

Ook het plafond krijgt dezelfde behandeling. Het eerste en laatste profiel zorgen hier samen met tijdelijke dwarsprofielen voor een basisvlak als referentie voor de tussenliggende profielen. De plafondstructuur wordt vervolgens ook aan de directafhangers gemonteerd.

 

Gipsplaten plaatsen

Dan kunnen de gipsplaten geplaatst worden. Voor het gemak snijd je de platen al op maat voor je ze naar de zolderkamer moet brengen. Dat maakt het transport makkelijker. Gipsplaten op maat maken doe je met een breekmes.

Gipskartonplaten: snijden, passen en bevestigen

De gipsplaten kan je vervolgens vastschroeven tegen de lattenstructuur. Gebruik zwarte, gefosfateerde schroeven om roest te vermijden, en voorzie je schroefboormachine van een dieptestop, zodat de schroeven precies gelijk liggen met het plaatoppervlak, zonder het karton te beschadigen. Zet per gipsplaat eerst het midden vast en werk vervolgens naar buiten toe.

Tip
De eerste gipsplaat tegen de muur moet altijd op halve breedte worden geplaatst omdat er geen versmalling is bij de aansluiting met de muur. 

Uitsparing voor elektriciteit

Als je een zolder als kamer wil inrichten, ga je hoogstwaarschijnlijk ook enkele stopcontacten en schakelaars plaatsen. Hiermee moet je uiteraard rekening houden wanneer je gipskarton plaatst. Waar een stopcontact in de muur zit, moet er een uitsparing gemaakt worden. In die uitsparing komt een inbouwpotje om dan later het effectieve stopcontact aan te sluiten.

Gebruik een klokboor van 68 mm om een zuivere uitsparing te maken. Houd ook een vaste hoogte aan voor stopcontacten: minimum 15 cm, al is wat hoger meestal handiger. Zet het potje goed vast met een schroevendraaier: Zodra het op z’n plaats zit, draai je de schroeven aan. Het klemmetje schuift over de schroefdraad en klemt het potje vast.

Let ook op de positie van het potje: Twee schroeven zitten in een afgeplatte behuizing, twee in een ronde. De platte zijdes zijn de zijkanten. Die moeten perfect verticaal komen te zitten. Aan de achterzijde van het potje kan je stukken openbreken om de aanwezige draden alvast door te trekken.

Moet je een uitsparing maken voor een dubbel stopcontact? Dan moet je twee uitsparingen maken naast elkaar. De twee ronde gaten verbind je dan en zaag je uit met de gipskartonzaag.

De plaatranden

Het is de bedoeling dat de overgang tussen twee platen centraal op een van de verticale profielen zit. Zo kan je de twee platen stevig vastmaken, en kan de naad goed gedicht worden, zonder risico op barsten.

Aan de lange zijde is een gipskarton plaat wat afgeschuind, aan de korte zijde vaak niet. Je kan die afschuining echter zelf verzorgen door ze af te snijden met een breekmes, en wat bij te schaven met een gipsschaaf. Die afschuining is van belang voor het aanbrengen van je vulmiddel in een latere fase. 

Plafond aanpakken: werk omhoog met precisie

Voor het plafond werk je op dezelfde manier, maar met wat extra ondersteuning. Gebruik een reststuk om de juiste hoogte te bepalen en snijd je platen op maat, afgeschuind aan beide lange zijdes én zonder versmalling aan de zijkant voor de eerste plaat. Een platenlift is hier geen overbodige luxe.

Afwerken: naden vullen en verstevigen

De afwerking van de naden begint met vulmiddel. Breng dit aan in de naad met een plamuurmes, leg er een papieren verstevigingsband in (de stipjes naar de muur) en druk die zachtjes aan. Daarna breng je nog een laagje vulmiddel aan, en strijk je het op een strakke manier af met een plamuurmes. Vul ook alle schroefgaten. 

In ons geval zijn er horizontale en verticale voegen, wat problemen kan geven bij de kruispunten. Dat is wat moeilijker te vullen. Wat we daarom doen is eerst de verticale voegen vullen, en als die droog zijn - een dag later - de horizontale voegen.

Tip
Bij schuine wanden vouw je de papieren band lichtjes voor. Zo krijg je een strakke hoek en een mooie overgang tussen plafond en wand.

Daarmee is de wand klaar voor de definitieve afwerking - schilderen of behangen.