Hoe fris je een trap op?
Doorheen de jaren ziet een trap flink af. Er zijn best wat mogelijkheden om je trap op te frissen. We geven een inkijk hoe je deze klus kan aanpakken om je trap in al zijn glorie te herstellen.
Kleine krassen of deuken herstellen
Een kras of lichte deuk is – helaas – snel gemaakt. Geen paniek. Heel misschien kan je het nog verhelpen door het hout licht te bevochtigen en dan op te warmen met een strijkijzer.
Leg er een handdoek op waar je zeker van bent dat de kleuren niet afgaan en ga over de bewuste plek met het strijkijzer. Door de warmte en het vocht gaat het hout minimaal uitzetten en heb je een kans dat de lichte deuk zich zo uitvlakt.
Let op
In het geval van een geverniste trap, moet je eerst de vernislaag afschuren daar waar de herstelling moet gebeuren.
MEER WETEN:
> Hout herstellen: oorzaken en oplossingen
Te droog hout herstellen
Hoor je je trap hier en daar kraken tijdens het belopen? Dan wijst dat in veel gevallen op hout dat te droog staat. Dat probleem kan je verhelpen door de traptreden te behandelen met een olie.
Gebruik niet eender welke olie, maar kies voor een specifieke trapolie die het hout goed voedt zonder een plakkerig residu na te laten. Breng de olie aan met een doek en geef het wat tijd om in te trekken. Het overtollige product wrijf je dan weg met een schone vod.
MEER WETEN:
> Hoe bescherm je hout met een olie?
Contactgeluid minimaliseren
Te droog hout is dan wel de voornaamste reden voor contactgeluid (kraken en piepen), het is niet de enige reden. De oorzaak kan ook liggen bij zijwaartse beweging van de trap tijdens het belopen, omdat er bijvoorbeeld tussen de trapboor en de aanliggende muur te veel ruimte is.
Die ruimte kan je opvullen met spieën of wiggen, die je vastkleeft met houtlijm. Opdat je de spieën niet zou zien zitten, werk je uiteraard wel nog af met een gepaste afwerklat.
Een minimale spatie tussen een trede en het aanliggende stootbord kan ook voor contactgeluid zorgen. Die ruimte kan je ook opvullen met een kaleerblokje of een reststukje rubber.
Verstevigingslat aanbrengen
In plaats van een kaleerblokje of een rubber kan je ook onderaan de trap - als je erbij kan uiteraard - een verstevigingslat aanbrengen die stootbord en trede met elkaar verbindt.
Zo'n verstevigingslat maak je op maat van je trap. Voorboren in de lat kan nooit kwaad. Dan loop je minder risico op hout dat kan splijten maar vooral: je kan er dan al je schroeven in plaatsen voor je de lat definitief bevestigt aan je trap. Dat scheelt wat gepruts bij montage. Bij het werken aan de onderkant van een trap is er immers niet altijd veel ruimte.
Eén groot aandachtspunt: zorg dat je schroeven net voldoende grip vinden zonder uit de traptreden te komen.
Hoekverbinders gebruiken
Je kan in plaats van een lat ook werken met hoekverbinders. Fixeer ze eerst met wat tape zodat je je handen vrij hebt om makkelijker te schroeven. Eenmaal trede en trapboom of stootbord méér en méér gefixeerd worden, levert dat minder gekraak op, omdat de houten onderdelen minder kunnen bewegen.
MEER WETEN:
> Hoe kies je de juiste houtverbinders?
Houtworm behandelen
Een trap kan je voeden met een olie, of je kan die beschermen met een lak- of vernislaag. Hoe dan ook, voor je behandeling check je best eens of je trap niet te maken heeft met houtworm. Inspecteer de trap op kleine gaatjes of houtstof.
Is je trap ten prooi gevallen aan houtworm? Dan moet je een houtwormverdelger aanbrengen. Dit kan je overigens ook gewoon preventief doen als bescherming. Ook al ga je straks met verf of vernis nog aan de slag – waar de insecten normaal een afschuw voor hebben – nu heb je alvast de kans om het hout nóg beter te beschermen.
Zo'n product breng je aan met een verfkwast of verfborstel over de hele trap. Draag een veiligheidsbril en handschoenen, want dergelijke producten kunnen wel een irriterende werking hebben op de huid. Lees altijd goed de verpakking na voor je begint.
MEER WETEN:
> Hoe werk je met chemische producten?
Trap behandelen
Een trap voeden doe je met olie, een trap behandelen doe je met een lak- of vernislaag. Kijk zeker na in welke staat het hout zich bevindt vooraleer je gaat schilderen. Oude verflagen kunnen los komen met tijd dus heeft het geen zin om op die oude lagen te verven.
Trap schuren
Of je nu werkt met vernis of lak, het eerste wat je moet doen is het hout opschuren. Om snel te werken, kan je werken met een excentrische schuurmachine, deltaschuurmachine of een vlakschuurmachine. Schuur met grove korrel P80 indien dat nodig is, maar misschien kan je al meteen met lichtere korrel (P120) werken. Een té grove korrel zou ook al meteen te veel materiaal kunnen verwijderen van je traptreden zelf.
Waar je met zachte hand te werk wil gaan – of moeilijker te bereiken plekjes, kan je altijd handmatig afwerken met wat schuurpapier. Hardnekkige plekjes kan je misschien sneller weg krijgen met behulp van een schraper.
MEER WETEN:
> Alles over schuren en schuurmateriaal
Werken met houtvuller
Merk je hier en daar nog putjes op in het hout? Dan kan je die opvullen met een houtplamuur. In de winkel vind je vast wel houtvuller waarvan de kleur meteen matcht met het soort hout waarmee je werkt.
Heb je nog houtlijm staan? Dan kan je met zaagsel een pasta maken die even goed mogelijke kieren of gaten zal vullen. Meng het goedje goed door elkaar tot het wat elastisch is geworden. Vul op met een plamuurmes. Eens voldoende uitgehard, kan je nog opschuren voor een strakker resultaat.
MEER WETEN:
> Vulmiddelen voor hout
Trap terug op het kale hout
Oude verf- en vernislagen kan je grondig wegschuren. Als dat niet lukt, kan je ook werken met een specifiek verfafbijtmiddel. Het product is een krachtig middel.
Bescherm je voldoende en werk in een goed geventileerde ruimte. Smeer in en geef het product de tijd om in te werken. Daarna kan je alles afsteken en in het beste geval komt dan de verf meteen los. In het slechtste geval zal je de truc een paar keer moeten herhalen om het hout volledig kaal te kunnen krijgen. Let op met morsen. Je wil het afbijtmiddel niet op muur, vloer of elders aan zien plakken! Nadien reinig je het hout nog op als goeie basis om verder te kunnen verven.
Je kan de trap uiteindelijk ook laten zandstralen of luchtgommen, maar dat is drastischer en overigens niet meteen weggelegd voor de doe-het-zelver.
Ontstoffen en ontvetten
Het lijkt vervelend maar wel noodzakelijk: ga overal langs met een vochtige doek om in eerste instantie het stof te verwijderen dat je tijdens het schuren hebt gemaakt. Wil je zeker zijn van een goed resultaat, dan moet je de ganse trap nog eens goed ontvetten. Dit allemaal om de hechting van de verf of vernis zo optimaal te maken.
Schilderstape aanbrengen
Schilderen betekent dat je de delen die je niet in verf wilt zien ook gaat beschermen met wat schilderstape.
Het schilderen zelf
Een trap schilderen doe je niet met een restje verf dat je nog hebt liggen. Kies bewust voor trapverf. Die heeft de juiste duurzaamheid om minder snel te slijten na het heen- en weer lopen op een trap. Wie wat sneller wil werken kan ook kiezen voor een verfproduct dat die grond- of primer combineert met de eindlaag.
Meng altijd goed door tot op de bodem. Pigmenten zakken naar beneden en je wil net een homogeen mengsel hebben dat klaar is voor gebruik. Voor de rest is de geoefende klusser snel klaar met zo’n taak. Een punt- of fijnere borstel voldoen voor de naden en moeilijk te bereiken plekjes. Een roller gebruik je voor de grotere vlakken.
Tip
Schilder de traptreden zo dat jij of andere gebruikers nog naar boven kunnen gaan. Dus schilder één trede en laat telkens de volgende trede ongemoeid. Kies ook voor verf op waterbasis. Dat droogt het snelst.
Terwijl de verf droogt en nog wat nat is, verwijder je al de schilderstape. Trek je de tape los als de verf al droog is, zal je minuscule krassen krijgen in je eindlaag.
Vernislaag
Je kan het onbehandelde hout ook gaan vernissen in plaats van te verven. Wederom, kies dan voor een goede trapvernis omdat dit een veel duurzamer product is. Tussen de lagen in schuur je met een lichte korrel op zodat de houtvezel ietwat opruwt. Dit zal de hechting van de volgende vernislaag beter maken.
