Wat mag er niet ontbreken in je toolbox?

Klussen buiten je atelier doe je niet zonder toolbox. En die is best zo goed mogelijk gevuld met het nodige basismateriaal. Maar wat mag er niet ontbreken in een volledige toolbox? We overlopen wat er nodig is voor een goede basis.

De basis: meten is weten

Hoe dan ook zal je wel eens iets moeten opmeten, en moet je uiteraard kunnen markeren. Er is heel wat specifiek meet- en tekengereedschap voorhanden, maar met deze basistools in je toolbox kom je al een heel eind.

• Plooimeter: modellen met gele en witte kleurvlakken maken het aflezen van de maten makkelijker
• Rolmeter: je kan het meetlint heel precies in een hoek uitvouwen. Dankzij het metalen lipje kan je de rolmeter vasthaken
• Winkelhaak: geen klusser zonder winkelhaak! Wie niet haaks werkt, zal bedrogen uitkomen. En je kan er ook nog een zweihaak bij nemen, zodat je nog andere hoeken kan aftekenen.
• Potlood en stift: werk nooit met een stomp potlood. Met een scherp exemplaar kan je exacter markeren. Stel dat je niets bij je hebt, kan je ook met een breekmes in zacht hout een markering kerven. Als je wilt aftekenen op metaal, gebruik je een stift (of een kraspen). Hoewel je met een oude nagel of zoiets ook in metaal kan krassen, uiteraard.

MEER WETEN:
> Alles over meet- en tekengereedschap

Voor hout- en zaagkarweien

Als je meet en tekent, is dat meestal omdat je iets op maat moet maken. Dan komt zaaggereedschap als geroepen. Als doe-het-zelver zal je al sneller werken met hout dan met ander materiaal, dus heb je ook tools nodig om hout te kunnen verbinden.

• Handzaag of sint-jozefzaag: grote kans dat je een handcirkelzaag of decoupeer- of tafelzaagmachine hebt staan, maar dan nog is het soms handiger om iets vlug met een gewone handzaag af te korten.
• IJzerzaag: kan ook goed van pas komen voor een vlugge zaagklus waar metaal mee gemoeid is, denk aan het inkorten van een draadstang, koperen of pvc-buis, ...
• Klauwhamer: er zijn diverse soorten hamers, maar eigenlijk volstaat een klauwhamer. Nagels zonder kop sla je normaal met een lichte bankhamer, maar uiteindelijk lukt dat ook wel met een klauwhamer. Het verlengde van de hamerkop is V-vormig afgerond, waardoor je een spijker kan verwijderen.
• Houtbeitel: met een beitel maak je normaal gezien een houtverbinding, maar met een handzaag, of elektrisch zaaggereedschap, is dat ook vlug geklaard. Toch kan het geen kwaad om een aantal beitels bij je te hebben. Soms heb je een klein stukje hout dat je nog moet bijwerken dat net te klein is om nauwkeurig uit te kunnen zagen. Met de beitel kan je dan wat fijner gaan afwerken. 
  
• Vijl: houtsplinters verwijderen of een metalen werkstuk ontbramen? Een vijl brengt soelaas. Je hebt drie types; zoet, halfzoet en bastaard, respectievelijk gerangschikt om van fijn naar grover te werk te gaan. Hoef je elk type bij je te hebben? Neen, maar het kan nooit kwaad natuurlijk.
  
• Rasp: de rasp doet hetzelfde als een vijl, maar wordt enkel gebruikt bij hout en heeft ruwere tanden, waardoor je in één beweging veel meer materiaal weghaalt.

Verstekbak en rugzaag
Moet je een lijstje of een stuk balk in verstek zagen en is er geen afkortzaag in de buurt? Als je een verstekbak en rugzaag bij de hand hebt, klaar je dat meteen.

MEER WETEN:
> Hoe kies je de juiste handzaag?
> Hoe kies je de juiste beitel?
> Hoe kies je de juiste hamer?
> Alles over vijlen en raspen

Schroevendraaiers en sleutels

Onderdelen aan elkaar bevestigen doe je soms met nagels, maar vaak met schroeven of bouten en moeren. Degelijk schroefgereedschap en sleutels zijn dus ook onmisbaar in je toolbox.

• Schroevendraaiers: schroevendraaiers heb je in vele maten en types. Kijk voor elk type voor de meest courante maten, zodat je niet al te veel gewicht moet mee sleuren. Schroeven met een platte kop zijn niet meer zoveel in gebruik, maar zorg dat je toch een paar kleine en grote maten bij je hebt. Philips-, Pozidrive- en Torxschroeven kom je vaker tegen, dus zorg dat je verschillende maten bij je hebt. Er bestaan schroevendraaiersets waarbij alle standaardmaten voorhanden zijn.
• Inbussleutels: Voor het losdraaien van een moer met inbuskop is een set inbussleutels onmisbaar. Ze worden meestal geleverd in een klein opbergmapje, wat het makkelijker maakt om ze te sorteren op maat en niet te veel te hoeven zoeken tussen al het andere gereedschap.
• Ringsteeksleutel en moersleutel: Een sleutel nodig om moeren los te draaien? Dan kan je gebruikmaken van een steeksleutel, of een ringsleutel. Combineer beide en bespaar gewicht door je te voorzien van ringsteeksleutels. 

MEER WETEN:
> Hoe kies je de juiste schroevendraaier?
> Hoe kies je de juiste schroefsleutel?

Voor elektrische klussen

Een deurbel aansluiten, een stopcontact verplaatsen, een schakelaar vervangen, ... Je komt al snel eens toe aan een elektrische klus. Ook daarvoor heb je best een aantal basistools zitten in je arsenaal.

• Kniptang: een elektrische kabel doorknippen? Een kniptang klaart de klus meteen. Gebruik er dan wel één waarvan de handvatten geïsoleerd zijn.
  
• Striptang of kabelschoentang: een elektrische draad strippen doe je met een striptang. Wie niet zo handig is om het stelwiel in te stellen volgens de dikte van de draden, zodat je enkel de behuizing eraf haalt en dus niet de koperen draden beschadigt, zal misschien handiger kunnen werken met een kabelschoentang.
  
• Spanningzoeker: eenvoudig hulpmiddel om de aanwezigheid van een wisselspanning tussen 110 en 240 V vast te stellen. De spanningzoeker is uitgevoerd als een kleine schroevendraaier met doorzichtig heft, waarin zich een klein lampje bevindt. Als je de punt van de spanningzoeker in contact brengt met een spanningvoerend deel, terwijl je een vinger op het metalen contactplaatje aan het uiteinde legt, dan zal het lampje branden. 
  
• Breekmes: als je een flexibuis of pvc-buis op maat wil afkorten, dan snij je eerst de behuizing middendoor. Wie niet wil riskeren dat je de bedrading binnenin beschadigt, kan meteen ook een pijpsnijder gebruiken.
  
• Toebehoren: zorg dat je steeds wat extra lasklemmen in je werkbak hebt liggen, zodat je jezelf uit de nood kan helpen. Een oude fitting, aansluitsnoer of stekker zijn nog van die handige zaken om in de toolbox te bewaren.

MEER WETEN:
> Welke tools heb je nodig voor elektrische klussen?

Tangen

Tangen zijn onmisbaar voor elektrische klussen, maar ook voor andere klussen kunnen ze goed van pas komen. 

• Nijptang: als je wat ijzerdraad moet doorknippen, of wat spijkers uit hout moet trekken, dan grijp je terug naar een nijptang. Als de nagel een beetje te hoog zit, leg dan een stukje resthout onder de kop van je nijptang. Je krijgt de nagel er dan makkelijker uit volgens het hefboomprincipe.
  
• Combinatietang: deze tang heeft drie functies, buigen, knippen en monteren. Voor het buigen gebruik je de voorkant van de bek. Knippen gaat met de scherpe schaar in de achterkant van de bek. Het vast- en losdraaien van moeren en dergelijke gaat met de ronde uitstulping in het midden van de bek.
  
• Griptang: als je een deel van je werkstuk of een voorwerp stevig wil vastklemmen, dan komt de griptang van pas. De bek van deze tang is met een schroef instelbaar. Bij het dichtknijpen komt een hefboommechanisme in werking, waardoor je materialen onwrikbaar kan vastklemmen.
• Voor sanitaire klussen: Een waterpomptang gebruik je voor het vasthouden van stangen en pijpen. Dankzij de verstelbare bek kan je verschillende buisdiameters probleemloos vastgrijpen. Daarnaast is er nog de pijptang. Daarmee houd je waterleidingen vast bij een draaiende beweging, bijvoorbeeld voor het in- of uitdraaien. 

MEER WETEN:
> Hoe kies je de juiste tang? 

Brute werken

Ook voor kleine afbraakwerken of metselwerken heb je best enkele basistools in je gereedschapskoffer zitten.

• Moker en steenbeitel: een moker en steenbeitel zijn de basis. Kijk eventueel voor een steenbeitel met handbescherming aan het heft. Als je hamer dan eens afketst, zal je niet op je handen slaan.
  
• Waterpas en metselkoord: wie stenen moet uitbreken, zal ook wel eens moeten metselen. Waterpas en metselkoord zijn dan onmisbaar, maar ook voor andere klussen! Als je een plafond wil afwerken, span je enkele touwtjes als richtlijn. Bij het maken van een vals wandje, wil je dat alles waterpas uitkomt, enzovoort.
  
• Smetkoord: als je een gipskartonplaat of OSB-plaat wil vast schroeven aan een valse structuur, kan je niet zien waar je moet schroeven. Als je de afstand overzet met behulp van een smetkoord, heb je meteen een richtlijn waar je kan schroeven. Vergeet vóór je gaat klussen niet te controleren of er nog voldoende gekleurde kalkpoeder in het reservoir zit.

Voor de veiligheid

Handen, voeten, ogen, oren en longen. Die wil je altijd beschermen tijdens het klussen. We gaan ervan uit dat je pas vertrekt als je je beveiligde werkschoenen aan hebt en dan hoef je alleen nog maar te zorgen voor een veiligheidsbril, werkhandschoenen. Met een flexibel paar kun je gemakkelijker een schroef of nagel vasthouden en vergeet ook de gehoorbeschermers niet. En nu we toch bezig zijn, steek er meteen maar ook een paar pleisters in. Soms zijn die ook handig!

MEER WETEN:
> Alles over persoonlijke bescherming

Extra handig materiaal

Dan heb je nog van die dingen waarvan je dankbaar bent dat het in je werkkoffer zit als je ze nodig hebt. Bijvoorbeeld een schaar of mesje, wat schilderstape en ducttape, een schildersborstel, wat smeerolie en een doek, restjes schuurpapier, enkele kleine klemmen, en een overschot aan nagels, schroeven of pluggen. Dat komt allemaal wel eens van pas.