7 tuinklussen die je dit najaar niet mag vergeten

Het najaarsonderhoud is essentieel om ervoor te zorgen dat de tuin gezond blijft en klaar is voor de winter, zodat je in het voorjaar weer kunt genieten van een prachtige tuin. Maar welke najaarsklussen mag je zeker niet vergeten? We lijsten ze voor je op.

bladrijf steelgereedschappen

1. Afgevallen bladeren verwerken

Op het einde van de zomer en in de herfst verliezen de bomen hun bladeren. Hoewel ze nuttige voedingsstoffen bieden, hark je ze op de grasmat toch best van tijd tot tijd eens bijeen. Anders dreigt het gras eronder te verkleuren en op termijn af te sterven, waardoor je kale plekken krijgt die kunnen ingenomen worden door onkruid.

Ook in de vijver vis je ze er best tijdig uit. Als bladeren naar de bodem zinken, beginnen ze te rotten, wat de plantengroei en eventuele vissen in de vijver niet ten goede komt.

Met een bladrijf of bladerhark heb je de bladeren snel bijeengeharkt. Je kan eventueel hoopjes laten liggen op luwe plekjes in je tuin, deze kunnen dan dikwijls als schuilplaats dienen voor egels of andere dieren in de tuin. Uiteraard kan je ze ook op de composthoop gooien en ze daar laten verteren. Of je kan ze als extra mulchlaag gebruiken rond andere planten in je tuin.

Bladeren in een vijver kan je opvissen met een schepnet. Als je het niet zit zitten om dat dagelijks te doen, of het is praktisch moeilijker, kan je ook de vijver overspannen met een net om de bladeren op te vangen.

MEER WETEN:
> Alles over composteren
> Steelgereedschap in de tuin: wat heb je nodig?
> Hoe onderhoud je een vijver?

hark grasmat onderhoud winterklaar

2. Grasmat onderhouden

In het najaar heeft het gras ook wel wat onderhoud nodig. Tussen september en november kan je nog een paar keer maaien. In september kan dat gerust nog één keer per week, vanaf oktober kan je gerust afbouwen.

September is misschien ook het moment om de grasmat nog eens goed te verticuteren en mossen en andere onkruiden eruit te halen. Daarop aansluitend kan je nog wat najaarsbemesting strooien, zodat het gras zonder moeite de winter kan doorkomen. Als het nodig is om kale plekken opnieuw in te zaaien, doe je dat nadat je geverticuteerd hebt en wacht je minstens twee weken om te bemesten.

In november is het dan weer opportuun om het gazon te bekalken, zeker als je met een zure bodem te maken hebt. Bekalk niet zomaar, maar voer eerst een bodemtest uit met een pH-meter. Een ideale pH-waarde ligt op 6,5 voor lichte zandgronden en op 7 voor zwaardere leem- en kleigronden.

MEER WETEN:
> Hoe je grasmat onderhouden en herstellen?

snoeien winterklaar

3. Snoeien in het najaar

De herfst is het ideale moment om de tuin voor te bereiden op het guurdere weer. Focus bij de struiken op het weghalen van dode takken, zieke stukken elimineren en bulk voorkomen. Wanneer het namelijk stevig waait of er pakken sneeuw op ongesnoeid groen blijven liggen, gaan dode takken snel een eigen leven leiden en kan de plant afscheuren of omvallen door het extra gewicht van de sneeuw.

Tip: dode tak herkennen
Let op: veel planten die nu zonder blad staan zijn niet noodzakelijk dood. Krab lichtjes met je nagel of een mesje over een dunne tak om het schorslaagje weg te halen. Zie je daaronder een groene groeilaag? Dan is de plant niet dood.
Je kan ook de breektest doen: neem het uiteinde van een tak waarvan je vermoedt dat die dood is en breek die. Merk je dat je vlot een droge breuk kan maken? Dan is het hout dood.

Let er goed op dat je de planten aanpakt waarvan je weet dat de snoeiwonden mooi dicht zullen zijn wanneer het strengere winterweer zijn intrede doet. Wonden die niet volledig genezen zijn, kunnen namelijk invriezen wanneer de temperaturen onder nul duiken.

Tip: klimop snoeien
Wacht met het snoeien van het klimop tot eind oktober. Deze plant maakt in de herfst namelijk nog bloemen aan die een laatste bron van nectar zijn voor veel nuttige insecten. Ook fruitbomen snoei je niet tijdens de herfstmaanden, wanneer de bladeren van kleur veranderen. Dit is namelijk het moment dat de bomen voedingsstoffen naar de wortels transporteren. Als je dan snoeit, verzwak je de boom.

MEER WETEN:
> Snoeien: wat en waarom?
> Welk snoeigereedschap heb je nodig?

4. Terras en paden schoonmaken

Het najaar is het moment om het terras en tuinpaden een grondige schoonmaakbeurt te geven. Mos en algen krijgen in de herfst vaak de bovenhand en kunnen voor gladde oppervlakken zorgen. Reinig tegels of klinkers met een harde borstel of een hogedrukreiniger. Leg ook losliggende stenen opnieuw vast om struikelen te voorkomen. Een goed onderhouden terras of pad voorkomt ongelukken en ziet er meteen frisser uit tijdens de donkere maanden.

MEER WETEN:
> Hoe werk je met een hogedrukreiniger?
> Hoe onderhoud je een houten terras?
> Hoe onderhoud je een stenen terras?

lupine blauw planten winterklaar

5. Voorjaarsbloeiers en groenbemesters planten

Als je in het voorjaar van kleurenpracht wil genieten in de tuin, dan doe je er goed aan om in de herfst reeds bloembollen/voorjaarsbloeiers in te planten. Denk hierbij aan tulpen, narcissen, knoflook, krokussen, hyacinten, ... Dergelijke planten hebben immers een koude periode nodig om te kunnen kiemen en groeien. De koudere wintertemperaturen zullen interne processen activeren die nodig zijn voor de latere bloei in het voorjaar.

Daarnaast is het ook het goede moment om groenbemesters zoals klaver of lupine in te zaaien. Dat doe je best in het najaar, zo hebben ze voldoende tijd om te groeien en organisch materiaal aan de bodem toe te voegen voordat het groeiseizoen eindigt. Dergelijke groenbemesters kunnen onkruid onderdrukken door de bodem te bedekken en concurrentie aan te gaan met ongewenste planten. Dit is vooral effectief in het najaar wanneer veel onkruidsoorten proberen te kiemen en groeien.

Het planten van groenbemesters in het najaar helpt overigens ook de bodem vast te houden en erosie te voorkomen tijdens de wintermaanden wanneer hevige regenval en sneeuwsmelt kunnen leiden tot bodemerosie.

MEER WETEN:
> Hoe onkruid voorkomen in je tuin?

groenten inmaken bokalen

6. Wat met de moestuin?

Als je meer kan oogsten uit de moestuin dan je kan verwerken, doe je er goed aan om de groenten of het fruit voor een langere tijd te bewaren. Je kan bepaalde zaken invriezen, maar het is ook nuttig om te weten hoe je ze kan inmaken.

Heb je een serre die je in de winter zal blijven gebruiken? Denk dan zeker na over bijverwarming en houd sowieso de temperatuur en luchtvochtigheid goed in de gaten. Je kan in ieder geval beginnen met een goede isolatie, noppenfolie is daarvoor geschikt. Voor een constante temperatuur in de serre kan je ook een thermostaat installeren – doe dat wel laag bij de grond.

Ga je de serre niet gebruiken tijdens de winter? Maak dan grond in de serre schoon, verwijder eventueel onkruid en schep 10 cm van de bovenste teelaarde weg. Overweeg om een laag mulch of stro op de grond aan te brengen om deze te beschermen tegen vorst.

MEER WETEN:
> Hoe maak je moestuingroenten in?

Smeren van SNOEIGEREEDSCHAP

7. Gereedschappen onderhouden

Na al dat najaarstuinieren, zal je je tuingereedschappen waarschijnlijk even niet meer gebruiken. Denk eraan om ze op te bergen in een droge ruimte waar de binnentemperatuur niet te vaak de extremen opzoekt. Voor je tuindersgerief opbergt, denk er ook aan van je tools eens een goede onderhoudsbeurt te geven. Kuis alles mooi af en bescherm metalen delen tegen corrosie.

MEER WETEN:
> Hoe onderhoud je je steelgereedschap?
> Hoe onderhoud je je snoeigereedschap?