Hoe bestrijd je onkruid mechanisch?

We bespreken welke tuingereedschappen je kan gebruiken om op een effectieve én ecologische manier onkruid te verwijderen, zonder het gevaar van chemische en bijtende stoffen.

 

Moestuin en plantenborders: met hakken en schoffels

Er is heel wat mechanisch gereedschap om het onkruid trekkend uit te kappen, zoals de hak, die zeer geschikt is voor percelen waar het onkruid al behoorlijk hoog staat. Een schoffel dient om onkruid net onder het grondoppervlak weg te werken. Met exemplaren die aan vier zijden aangeslepen zijn, kun je letterlijk alle kanten uit.

Hakken en schoffels zijn ideaal om onkruid te verwijderen in de moestuin. Je kan er immers geen onkruidverwijderaar spuiten of bodembedekker planten. Ze leiden het snelst tot resultaten bij onkruid dat zich voortplant via zaad. Onkruid dat zich reproduceert door middel van de wortels is hardnekkiger en vereist dus meerdere hak- of schoffelbeurten om de plant uit te putten.

Dubbel voordeel

Regelmatig schoffelen levert twee voordelen op. Een paar minuutjes per week zal voorkomen dat onkruid wortel schiet waardoor je minder werk zal hebben bij het verwijderen. Het onkruid wordt afgekapt (en verwelkt), en bovendien breek je tegelijkertijd een eventueel hardere, droge aardelaag open, waardoor de waterverdamping wordt afgeremd. 

Wanneer het bodemoppervlak een korst vormt, kan dit de capillaire werking versterken, die water uit diepere bodemlagen naar het oppervlak trekt waar het verdampt. Schoffelen breekt deze korst, verstoort de capillaire banen en vermindert de opwaartse waterbeweging.

 

Gazon: met een onkruidsteker

Om onkruid in je gazon te verwijderen, gebruik je een onkruidsteker. Sommige onkruidfamilies hebben immers een centrale wortelpen, denk bijvoorbeeld aan de paarden­bloem. Een steker is dan de beste manier om dit soort woekeraars uit je gazon te halen. Steek er recht in het hart van de plant mee en grijp die vast. Met een haal verwijder je de plant met de volledige wortel erbij.

Loop regelmatig het gazon en de border af, en haal alle indringers weg, voor ze in bloei komen. Hoe regelmatiger je het aanpakt, hoe minder werk het zal blijken te zijn.

 

Terras, oprit en tuinpad: met een voegenborstel

Om onkruid en mos op terrassen, paden en opritten te verwijderen gebruik je best een voegenkrabber/borstel. Dankzij de speciale messing haren en een extra krabber tegen hardnekkig vuil, verwijder je makkelijk mos uit de voegen.  Het onkruid wordt zo, met wortel en al, meegetrokken. Althans in de ideale situatie. Vaak kunnen er nog kleine restwortels overleven. Je moet dus regelmatig aan de slag met je borstel om een onkruidvrij geheel te houden.

Of een klinkerborstel

ZIt je met bredere voegen in je tuinpad, terras of oprit? Dan komt een klinkerborstel beter van pas. Dit doet in essentie hetzelfde als een voegenkrabber, maar is specifiek bedoeld om onkruid te verwijderen in brede voegen. Met een gekarteld voegenmes verwijder je onkruid van tussen de voegen. Door de gekartelde structuur neemt het meer onkruid mee uit de voeg dan een gewone voegenkrabber en heeft hij altijd scherpe hoeken, zelfs na slijtage.

Elektrische voegenborstel

Een dergelijke onkruidborstel bestaat tegenwoordig ook in elektrische uitvoering, meestal gevoed door een accu. Met een elektrische onkruidborstel kun je snel en efficiënt grotere oppervlaktes onder handen nemen. Een groot voordeel is ergonomie: daar waar er met handmatig gereedschap niet altijd de juiste bewegingen worden uitgevoerd, met rugklachten als gevolg, kan je met gereedschappen op accu/elektrisch aangedreven met minder fysieke moeite de voegen en onkruid efficiënt bestrijden. Ook schiet het werk veelal sneller op.

 

Het grove werk: met de bosmaaier

Zit je met een stevig verwilderd stuk waar de brandnetels welig tieren? Dan ga je er best eerst eens met een bosmaaier door. De beste periodes om te maaien zijn van half mei tot half juni en van half september tot half oktober. Zo kan je telkens het onkruid te lijf gaan voor het de kans krijgt om in bloei te staan. Want dan verspreiden de zaadjes zich razendsnel.

Toepassing

Doordat het mes bij de meeste bosmaaiers naar links draait, maai je met een bosmaaier meestal van rechts naar links. Wat je afgemaaid hebt, komt dan terecht op het gemaaide terrein. Bij zeer hoog gras of taai onkruid maai je het best in de twee richtingen. Je maait dan eerst het bovenste deel en bij het terugkeren het onderste deel. 

Laat op het einde van de beweging het gas los en geef weer gas voor je met de volgende beweging begint. Zo moet je niet constant op maximumsnelheid werken, want dat is heel belastend voor de machine. Vergeet ook niet om achteraf alles netjes af te voeren, zodat je later geen last meer hebt van wat je afgemaaid hebt.

Mes of draadkop?

Kies voor een bosmaaier met een mes voor het grove werk, die heeft geen moeite met dikke distels, struikgewas of zelfs kleine stammetjes. Met een mes (foto rechts) snijd je ook dieper. Een maaier of trimmer met draadkop (foto links) snijdt de wortels niet af, maar is wel geschikter als je veel hindernissen hebt. Liggen er veel stenen in je tuin, of wil je maaien langs boorden of plantgoed? Dan is een draadkop geschikter.

Je kan ook aan de slag met een onkruidbrander. Daar lees je hier meer over.