Van dieseltruck naar emissievrij transport
Op 25 maart werd de nieuwste telg van de vloot van Ninatrans voorgesteld aan het grote publiek. En niet zomaar één. Samen met partners Flanders Make, Brussels Airport en met de steun van VLAIO heeft Trova de aandrijving van een Volvo FH-truck getransformeerd. Die ging van een diesel- naar een batterij-elektrische vrachtwagen, volledig gehomologeerd en een derde goedkoper dan een nieuwe elektrische. CarFix schoof mee aan voor de officiële overhandiging en de eerste meters met Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport Annick De Ridder in de passagiersstoel.
Innovatieve engineering
Het verhaal achter de naam Trova? Het is Latijn voor ‘je zal vinden’. Het bedrijf en zijn zaakvoerder en Volvo-veteraan Patrick Collignon zijn vastberaden om circulaire oplossingen te vinden voor de transportsector. “Omdat er geen enkele constructeur al kijkt naar hergebruik. Wel naar recycling, maar dat is slechts het eindpunt van circulariteit.”
Na een traject van minder dan drie jaar kon Trova een bijzonder mooie vrucht van die inspanningen voorstellen: de ombouw van een dieselvrachtwagen tot een volledig elektrische truck, inclusief homologatie.
“We hoeven niet naar Palo Alto om innovatieve engineering te zien. Ook hier in Vlaanderen kan het, dankzij sterke samenwerkingen. Er is veel automobielindustrie vertrokken uit België, maar met deze technologie kunnen we automotive 2.0 hier industrieel verankeren. Zo’n retrofit biedt transportbedrijven de kans om op een kostenefficiënte manier emissievrij te opereren.”
Technologie te duur en te langzaam
Transport over de weg is vandaag een van de grootste bronnen van emissies. Vrachtwagens zijn goed voor ongeveer 2%, maar er wordt wel verwacht van de sector dat ze knabbelt aan die getallen: tegen 2035 moet er 65% af van de uitstoot.
“De technologie bestaat, maar ze komt met een hoog prijskaartje (driemaal zoveel als een standaardtruck) en lange levertijden. Ons alternatief van een retrofit kan daarom een accelerator zijn: op een week tijd en voor een derde van de prijs kunnen we een nieuwe elektrische aandrijflijn voorzien. Hier ging het om een Volvo FH-truck van 8,5 jaar oud met 730.000 km op de teller, die nu met 300 kW-batterijpacks en 480 km actieradius klaar is voor een tweede leven”, vertelt Jan Bracke, managing director Trova en oudgediende van GM Motors.
Van diesel naar batterij in één week tijd, voor een derde van de prijs
Hart en brein vervangen
Om die oplossing technologisch in elkaar te boksen, rekende Trova onder andere op de steun van Flanders Make. Accountmanager Bert Dexters vertelt hoe er te werk gegaan wordt: “Eigenlijk halen we het hart en het brein, de motor en de software, uit de vrachtwagen. Want je moet niet alleen een elektrische aandrijflijn integreren, maar ook zorgen dat er een naadloze communicatie ontstaat met de originele voertuigsystemen en dat essentiële diagnose- en veiligheidsfuncties blijven werken.” Daarom wordt gewerkt volgens het principe van reverse engineering van de bestaande voertuigsystemen.
Multimerkenbenadering
Het begon met uitvoerige simulaties om de optimale ‘nieuwe’ aandrijfcomponenten te selecteren. Ook de prestaties van de vrachtwagen werden doorgerekend op basis van realistische rijprofielen. Deze theoretische modellen werden vervolgens getest in een Model-in-the-Loop (MIL)-omgeving, waarmee de voertuigsoftware in een virtuele setting werd geoptimaliseerd voordat deze op de vrachtwagen werd toegepast.
Bij het ontwerp werd er overigens uitgegaan van een modulaire componentencradle. Dit is een structuur waarop alle hulpsystemen van de aandrijflijn zijn gemonteerd, ontworpen om compatibel te zijn met verschillende vrachtwagenmerken en -types. Daarnaast ontwikkelde Flanders Make een aangepaste elektrische kabelboom en een efficiënt koelsysteem.
Dexters: “Het project met e‑Trova loopt nog een jaar verder om de technologie op te schalen en aanpasbaar te maken voor verschillende merken. We willen de weg vrijmaken voor een bredere adoptie van retrofit-elektrificatie binnen de transportsector.”
Batterij in plaats van dieseltank
Dat een elektrische truck überhaupt mogelijk is, heeft alles te maken met de vooruitgang in batterijtechnologie en de hogere energiedensiteit die vandaag bereikt wordt. Bracke: “Wij stoppen de batterijen op de plek waar de dieseltank en de naverbranding van de dieselmotor zat, dus tussen de wielen en naast de chassisbalk. We kiezen voor een modulaire aanpak van grofweg 100 kWh per pack en zo kunnen we tot 600 kWh gaan.”
Dat de voorgestelde truck uiteindelijk lager in bereik landde, heeft te maken met zijn rijprofiel. De meeste vrachtwagens actief in binnenlands transport rijden minder kilometers op een dag. Voor langeafstandstransport zullen de rij- en rusttijden de maatstaf worden om het bereik te modelleren.
“Zo’n retrofit biedt transportbedrijven de kans om emissievrij te opereren”
Haalbaar en betaalbaar
En wat met het gewicht? Wanneer er meer dan 200 km aan batterijpacks nodig zijn, zal men 1 à 2 ton laadvermogen inboeten. “Maar dat hoeft in functie van de lading niet problematisch te zijn. Soms zal eerder het volume bepalend zijn en niet het gewicht”, voegt Bracke nog toe.
Deze vrachtwagen zal de vloot van Ninatrans versterken en daar ingezet worden voor shuttletransporten op en rond de luchthaven. Ninatrans is hiermee overigens niet aan zijn eerste staaltje pionieren toe. Het pakte ook al uit met de primeur van een ecocombi en een vrachtwagen op lng.
“We mogen trots zijn op onze transportsector die kiest voor haalbare en betaalbare innovatie. Duurzaam vervoer is een topprioriteit voor onze regering. Initiatieven zoals het retrofitmodel van Trova laten zien hoe innovatie, ondernemerschap en samenwerking ons mobiliteitssysteem toekomstbestendig kunnen maken”, besloot De Ridder.
