Bijna 100.000 nieuwe EV's ingeschreven tijdens eerste 9 maanden

Tweedehandsmarkt blijft ver achter met 16.000 stuks

De Europese markt voor nieuwe elektrische auto’s staat sterk onder druk maar de Belgische markt voor nieuwe en tweedehandse elektrische auto's (EV) blijft bijzonder sterk presteren. Opvallend daarbij is dat er in de eerste 9 maanden van dit jaar al meer nieuwe EV’s zijn ingeschreven dan in heel 2023. Het gaat dus ontzettend snel: het aantal inschrijvingen steeg fors in 2024, van 68.555 naar 96.233 voor nieuwe auto's, en van 8.759 naar 16.004 voor tweedehandse elektrische wagens. Dit komt neer op een totale marktstijging van 45,2%.

Toch is de elektrische markt er eentje met verschillende snelheden. "Om te beginnen is de nieuwemarkt bijna acht maal groter dan de occasiemarkt. Bij nieuwe wagens worden bijna 9 op de 10 nieuwe EV’s ingeschreven door bedrijven/leasing terwijl op de tweedehandsmarkt we een 50/50-verhouding tussen particulieren en bedrijven zien. Bij de particulieren is Tesla quasi alleenheerser maar bij de bedrijfswagens zien we een veel grotere verscheidenheid aan modellen en merken in de top 10”, zegt Filip Rylant, woordvoerder van mobiliteitsfederatie Traxio.

“De markt voor nieuwe en tweedehandsauto's laat steeds meer een eigen dynamiek zien. De groei bij de nieuwe elektrische auto's wordt vooral gedreven door de toenemende populariteit van leasingwagens en auto’s op naam van bedrijven: die waren in de eerste negen maanden van 2024 goed voor 86,7% van de EV-inschrijvingen (83.420 voertuigen). Op de tweedehandsmarkt is de verdeling tussen de verkoop aan bedrijven (51,3%) en particulieren (48,7%) daarentegen zowat in evenwicht."

"Particulieren tonen een groeiende belangstelling voor elektrische wagens, zowel nieuw als tweedehands. Vlaanderen springt er duidelijk uit, met een marktaandeel van 81,5% voor de nieuwe elektrische voertuigen en 75,1% voor de tweedehandse elektrische voertuigen. De Vlaamse premie voor de aankoop van EV's heeft hier duidelijk effect. De stopzetting van deze premie vanaf 2025 zal gedurende verschillende jaren een negatief effect hebben op de verkoop aan particulieren. Bovendien zal het aanbod van EV’s op de tweedehandsmarkt stilaan de vraag beginnen overtreffen, wat leidt tot een lagere restwaarde. Die situatie wordt nog verergerd door de introductie van goedkopere modellen elektrische voertuigen."

Nieuwe elektrische wagens

De Europese markt van de nieuwe elektrische wagens daalt al een tijdje maar in België is dat niet het geval want de inschrijvingen van EV’s op de binnenlandse markt blijven stijgen.

Het totale aantal inschrijvingen van nieuwe EV’s is gedurende de eerste negen maanden gestegen van 68.555 (in 2023) naar 96.233 dit jaar (+40,4%). Het marktaandeel van de nieuwe elektrische wagens overschrijdt daarmee één vierde van de markt (26,5%).

Die positieve evolutie in België danken we voornamelijk aan het snel stijgende aantal elektrische bedrijfs- en leasingwagens. De voordelige fiscaliteit duwt bedrijven richting elektrificatie, net als het sterk stijgende VAA voor de gebruikers van leasingwagens met verbrandingsmotor. Zo werden er gedurende het eerste semester 83.420 EV’s ingeschreven door bedrijven/leasing. Dat is 26,5% van de totale nieuwmarkt en 86,7% van het aantal elektrische auto’s.

Daarnaast is het aandeel van nieuwe, door particulieren gekochte elektrische auto’s meer dan verdubbeld: +104,5% (van 6.267 naar 12.813 stuks). Die stijging kunnen we op het conto van de Vlaamse premie schrijven, want 81,5% van de nieuwe EV’s is ingeschreven in Vlaanderen. Daar stegen de EV-inschrijvingen door particulieren overigens met niet minder dan +145,5%, van 4.252 naar 10.438 exemplaren. Wallonië blijft ver achter met slechts 1.962 nieuwe particuliere EV’s, een stijging met amper +11,6% - dit kunnen we zonder meer toeschrijven aan het ontbreken van een premie in combinatie met een quasi onbestaande laadinfrastructuur in het zuidelijke landsdeel.

Tweedehandse elektrische wagens

Binnen de tweedehandsmarkt van elektrische auto's zien we een heel ander verhaal. Het aantal inschrijvingen is daar met 82,7% gestegen tot 16.004 wagens, maar de verhouding tussen bedrijven (51,3%) en particulieren (48,7%) is quasi gelijk. Dat komt door een sterke stijging bij de particulieren (7.723 exemplaren, dat is +118,2%) dankzij de Vlaamse premie: 75,1% van de particuliere occasie-EV’s werden in Vlaanderen ingeschreven.

Let op: het wegvallen van de premie – normaal gesproken geldt de premie tot het einde van dit jaar – zal uiteraard een aanzienlijke negatieve impact hebben op de verkoop aan particulieren. Verwacht wordt dat de markt daar enkele jaren onder zal lijden.

Overschot aan occasies, lagere restwaarden

Er komen steeds meer elektrische wagens vrij na einde leasingcontract. Maar in tegenstelling tot verbrandingsmotoren bestaat er voor EV’s geen afzetmarkt in bijvoorbeeld Oost- of Zuid-Europa. Op de Belgische markt is de vraag van particulieren naar occasie-EV’s nog beperkt, ook al omdat de wagens die vrijkomen uit leasing vaak niet beantwoorden aan de vereisten voor de Vlaamse premie, en aan de budgettaire mogelijkheden van veel particuliere kopers.

Daardoor ontstaat er stilaan een overaanbod van tweedehandse EV’s op de markt en ligt de rotatiesnelheid van EV’s bij tweedehandshandelaars merkelijk lager dan die van wagens met een verbrandingsmotor – inclusief diesels. Wat op zijn beurt leidt lagere restwaarden voor EV’s dan oorspronkelijk werd geschat – een fenomeen  dat nog wordt versterkt door prijsdalingen en de komst van goedkopere modellen. Zo blijkt dat de restwaarde van bijvoorbeeld een Tesla Model 3 na 4 jaar tot 30% lager zou liggen.

Toch merken we dat er steeds meer vraag van bedrijven komt naar tweedehandse elektrische wagens. Nu al wordt 51,3% van de occasie elektrische auto’s ingeschreven door bedrijven: ze zijn fiscaal interessant, kosten een stuk minder bij aankoop en blijken goed te scoren op betrouwbaarheid. Dat kan dus potentieel een interessante afzetmarkt worden om ex-leasing-EV’s in België te houden, en in een volgende fase door te verkopen aan Belgische consumenten.  

Uitdagingen van de overgang naar elektrisch

We staan volop in een snelle en moeilijke transitiefase: bedrijven zetten volop in op elektrificatie en ook bij de particulier zien we groeicijfers dank zij de Vlaamse premie. Toch is het particuliere aandeel nog beperkt omdat de particulier nog altijd niet overtuigd is van elektrisch rijden. De infrastructuur, vooral in het zuiden van het land, laat nog te wensen over, de technologische evolutie gaat snel en er gaan stilaan goedkopere modellen op de markt komen.

Dit laatste zal waarschijnlijk leiden tot prijsdalingen op de tweedehandsmarkt. Dat zorgt voor hoofdbrekens bij de leasingmaatschappijen. De Vlaamse particulier gaat gretig in op de EV-premie maar in de komende jaren zal die markt een flinke deuk krijgen wanneer de premie eind 2024 wordt stopgezet. Er bestaat dan het risico dat tweesporenmobiliteit ontstaat: elektrische bedrijfswagens versus particuliere wagens met verbrandingsmotor.

Top 5 van nieuwe elektrische auto's

In de eerste 9 maanden van 2024 zijn de vijf best verkochte nieuwe elektrische auto's in het b2b-segment (dus bedrijven en leasing) de volgende: de Tesla Model Y blijft op kop met 6.988 eenheden, maar wordt nu op de voet gevolgd door de Audi Q4 e-tron (6.658 ex.). Op de derde plaats staat de BMW iX1 (5.052 ex.) vóór de Volvo EX30 (4.635 ex.) die de vierde plaats pakt voor de neus van de Tesla Model 3 (4.150 ex.).

In het b2c-segment nemen de Tesla Model Y (3.322) en Model 3 (1.898) de twee bovenste plaatsen in. De top vijf wordt gecompleteerd door de Volvo EX30 (7.336), de VW ID.4 (400) en de VW ID.3 (294). De Dacia Spring (282) verdwijnt na diens lanceringsperiode uit de top 5.

Top 5 tweedehandse elektrische auto's

In b2b vallen drie merken op in de top 5 van gebruikte elektrische auto's: de Porsche Taycan (675) voert de lijst aan, gevolgd door de Tesla Model 3 (617) en Model Y (388), en tot slot de Audi e-tron (321) en de BMW iX (287).

De populairste modellen geregistreerd in b2c zijn: de Tesla Model 3 met 828 stuks, gevolgd door de Nissan Leaf met 325 stuks, de Fiat 500 met 314 stuks, daarna de BMW i3 (296) en tot slot de Tesla Model S (293).