Broodverpakking blijft verduurzamen

Daarnaast gaat de consument op zoek naar authenticiteit

Hoewel de Belgische bakker nog altijd vasthoudt aan de vertrouwdheid van de geparaffineerde broodzak, zijn er tegenwoordig al heel wat alternatieven op de markt die het recyclageproces vergemakkelijken. Die alternatieven bieden het antwoord op de prangende vraag van de consument naar meer duurzaamheid. Veel leveranciers springen dan ook mee op de kar en zijn constant op zoek naar de juiste balans tussen duurzaamheid en een goede houdbaarheid.

Onvermijdelijk

Brood kan onmogelijk bewaard worden in openlucht, want dan dreigt het heel snel uit te drogen. Ook de koelkast is geen ideale plek, brood blijft langer zacht bij warmere temperaturen. Het gebruik van een verpakking is bijgevolg onvermijdelijk voor de bakker, aangezien het de enige manier is om de producten vers, lekker en knapperig te houden. Hoelang je een brood kan bewaren in de verpakking, hangt af van de hoeveelheid vocht dat het materiaal doorlaat.

Plastic of papier?

Omdat plastic geen vocht binnenlaat, kan brood in een plastic zak logischerwijs niet uitdrogen. Maar net zoals het vocht niet naar binnen kan, kan het ook niet naar buiten en dat maakt de korst taai en zacht en verhoogt het risico op schimmelvorming. Bij een papieren broodzak gebeurt het omgekeerde. Papier laat heel veel vocht door en zo droogt het brood veel te snel uit. Voor producten die de consument doorgaans liever krokant en knapperig heeft, zijn papieren zakken dus ideaal. Denk aan pistolets of stokbrood.

Paraffine

Omdat noch plastic, noch papier optimaal werkt voor brood, zweert de Belgische bakker vandaag de dag nog altijd trouw aan de geparaffineerde papierverpakking. Dit papier wordt beschermd door een waslaag die het vocht veel geleidelijker doorlaat, waardoor het brood drie tot vier dagen vers blijft. De waslaag is echter gemaakt van aardolie en hoewel papier makkelijk te recycleren is, compliceert de aardolie dat proces danig.

Duurzaamheid: een uitdaging

De gemiddelde Belg eet jaarlijks zo’n 53 kg brood, wat goed is voor 65 grote broden. Maar met elk brood gaat ook een plastic of geparaffineerde zak over de toonbank en dat komt het milieu uiteindelijk niet ten goede. Veel leveranciers staan voor de uitdaging om een goede balans te vinden tussen een duurzame verpakking en een verpakking die houdbaarheid en hygiëne garandeert. Ook de wetgeving geeft de leveranciers steeds meer wind in de rug, met als gevolg dat er tegenwoordig al heel wat duurzame alter­natieven op de markt zijn.

Composteerbare verpakkingen

Voor paraffine is er inmiddels een milieuvriendelijker alternatief beschikbaar: biocoating. Deze bioafbreekbare waslaag wordt gemaakt van hernieuwbare bronnen en natuurlijke grondstoffen zoals palmolie, bioplastics op plantbasis en houtvezels in combinatie met een zetmeellijm. Innovatief is dat deze coating nu ook aan de binnenkant van de zak wordt gelegd. Dit houdt het water beter tegen, waardoor het brood nog langer vers blijft. Nadat het brood op is, kan de consument zijn groenteafval kwijt in de zak en kan die zo op de composthoop. Of mee met het oud papier, voor wie geen composthoop heeft.

PLA-folie

Niet alleen de waslaag, maar ook de inkt op de verpakking kan de compostering verstoren. Inkten op basis van water bieden hier de oplossing. De kers op de taart van de composteerbare broodzak is PLA-folie, een ecologische folie gemaakt van plantenresten. De vraag naar vensterzakken met composteerbare folie is groot, maar PLA is momenteel alleen inzetbaar voor kleinere zakjes en stazakken. Daarin kunnen producten zoals granola, koekjes en bonbons makkelijk verkocht worden. PLA-vensterzakken voor brood laten echter nog op zich wachten.

Eetbare verpakking

Voor de bakker die wil opvallen en nog een stapje verder wil gaan richting duurzaamheid, is er ook de optie om een eetbare verpakking te introduceren in de bakkerij. Wanneer de klant jouw product mee naar huis neemt, zal hij met plezier terugdenken aan jouw bakkerij. Dat werkt een leuke beleving en interactie in de hand. De verpakking wordt voornamelijk gemaakt van aardappelen, aangezien die slechts een zachte tot bijna geen smaak afgeven. Met eetbare inkt op basis van bio­logische cacao of rode biet (afhankelijk van de kleur) kun je je persoonlijke stempel laten drukken op de verpakking.

Ouwels

Een extensie van de eetbare verpakking zijn ouwels of labels die je op het brood legt en meebakt in de oven. Hoewel ouwels relatief nieuw en nog vrij onbekend zijn in België, zijn ze bij onze noorderburen al vrij goed inge­burgerd. De verklaring daarvoor is te vinden in het Broodbesluit van 1986 dat een vignet op volkorenbrood destijds verplicht maakte om verwarring met een gewoon bruinbrood te vermijden. Tegenwoordig worden ze voornamelijk voor branding gebruikt, en dan vooral voor bio­logische broden. Personaliseer de ouwel met je eigen logo of naam en breng nog meer authenticiteit en ambachtelijkheid in je bakkerij.

Herbruikbare verpakking

Herbruikbare zakken zijn haast niet meer weg te slaan uit de supermarkten, maar die trend wordt ook steeds vaker doorgetrokken naar bakkerijen. Leveranciers bieden herbruikbare zakken aan die specifiek voor brood zijn ontworpen. Deze zakken worden onder eerlijke omstandigheden vervaardigd van bio­logisch katoen en kunnen in de diepvries. In de meeste gevallen brengen consumenten zelf hun herbruikbare zak mee naar de bakkerij, maar je kunt deze als bakker ook perfect zelf aanbieden en het gebruik ervan stimuleren.

Authentieke look-and-feel

Opmerkelijk is dat consumenten een verpakking met een matte look verkiezen boven een blinkende verpakking. Ook papier, karton en kraft scoren veel beter dan plastic, en niet alleen omdat het duurzame materialen zijn. Natuurlijke materialen passen gewoon perfect bij de uitstraling van versgebakken brood of stokbrood en ze voelen authentieker aan. De typische bruine broodzak blijft dan ook wel in trek. Wanneer de coating aan de binnenkant van de zak geplaatst wordt, zal de zak er nog natuurlijker uitzien en krijg je nog meer de uitstraling van een matte papierverpakking.

Communicatiemiddel

De kleine bakker moet tegenwoordig heel vaak opboksen tegen grote ketens en supermarkten die ook vers brood aanbieden. De verpakking kan gebruikt worden om jezelf hierin te onderscheiden en bovendien ook om het eigen merk verder uit te bouwen. Speel hierop in en personaliseer jouw verpakking met een eigen design. Veel leveranciers hebben teams ter beschikking die de verpakking op maat kunnen vormgeven met logo’s, namen of een eigen design. Als de verpakking jouw product er beter laat uitzien naar de consument toe, dan kun je spreken van een geslaagde verpakking.

Ambachtelijkheid

Hoewel de dagelijkse broodconsumptie stilaan afneemt ten voordele van granen, zaden en zuivel als ontbijt of lunch, is het brood voor een speciale gelegenheid wel steeds belangrijker geworden. Consumenten hebben ook de behoefte om zekerheid en informatie te krijgen rond een product en gaan steeds vaker op zoek naar een heel specifiek type brood zoals glutenvrij, kool­hydraatarm of oerbrood. Hierbij is ambachtelijkheid het sleutelwoord en dat moet ook doorgetrokken worden naar de verpakking. Hou naast dit alles de eindconsument altijd in het achterhoofd, die beweegt zich steeds meer richting duurzaamheid. Speel daar dan ook op in.