"dat onze werknemers aandeelhouder kunnen worden, verhoogt hun betrokkenheid"
Reynders laat medewerkers participeren
In 2022 nam Reynders uit Houthalen deel aan de Schrijnwerk Awards, en niet zonder succes: de Limburgse onderneming, die sinds de jaren 80 deel uitmaakt van de Eiffage Group, slaagde er immers in de zilveren medaille weg te kapen in de categorie 'Totaalinterieur' met een indrukwekkend project, namelijk de installatie van de nieuwe raadszaal voor Stad Brussel.
Dat eremetaal vormde de directe aanleiding voor dit artikel, maar niet de enige. Want Frank Gerardi (afgevaardigd bestuurder) en Bert Neyens (werkplaatscoördinator) lieten hun licht over heel wat andere zaken schijnen, niet het minst over de uitdagingen die de bouwsector in het algemeen en de schrijnwerkerij in het bijzonder nog te wachten staan.
Reynders is een algemeen bouwbedrijf, actief als algemene aannemer voor ruwbouwprojecten, zowel residentieel als utiliteitsbouw. Daarnaast beschikt de onderneming ook over een afdeling interieur die totale interieurprojecten realiseert. "Een cascogebouw kunnen we via deze afdeling volledig afwerken", begint afgevaardigd bestuurder Frank Gerardi zijn verhaal.
"De focus ligt vooral op interieurprojecten waarin een belangrijk pakket schrijnwerk vervat zit. Dat is immers de corebusiness van ons atelier en daarmee willen we ons dan ook graag profileren. In de rol van onderaannemer realiseren we ook meubilairprojecten, veelal grotere projecten, waarbij we het vast meubilair produceren voor een algemene aannemer."
Enkel b2b
Reynders werkt louter b2b. "Als we in onderaanneming actief zijn, is dat veelal voor enkele grotere aannemers die weten wat ze aan ons hebben. Daarnaast onderhouden we intensieve contacten met architecten- en coördinatiekantoren. Vaak krijgen zij projecten toegewezen van eindklanten en gaan zij op zoek naar bedrijven die het een en ander, al dan niet deels, kunnen realiseren."
"Op basis van het project dat zij ontwierpen, dienen wij offertes in. Dat geldt veelal voor de interieurprojecten. Wat de bouwprojecten betreft, realiseren we ongeveer de helft van onze omzet in overheidsopdrachten. Daarnaast realiseren we ook – veelal residentiële – privéprojecten, waaronder vaak appartementsgebouwen voor projectontwikkelaars. Qua omzet halen we die voor 2/3 uit de bouw en voor de rest uit interieurprojecten."
Groepsvoordeel
De firma Reynders werd opgericht in 1909 en was aanvankelijk actief in de wegenbouw. "Het een en ander is vrij snel geëvolueerd in de richting van de pure bouw", zegt Frank Gerardi.
"De schrijnwerkerij kwam erbij in de jaren 60 en werd een aparte poot binnen onze onderneming, met verschillende locaties. In de jaren 80 werd de familiale onderneming Reynders overgenomen door de Franse Eiffage Group, die vorig jaar ruim 20 miljard euro omzet genereerde."
"Mocht je al de nieuwe tendensen zelf moeten opvolgen als alleenstaand bedrijf, dan vreet dat heel wat meer energie dan nu"
"De bouw is een van de disciplines waarin de groep actief is. Wij maken deel uit van de regio Benelux waarin een twaalftal bedrijven zitten. De regio waarin wij actief zijn, is Limburg, Vlaams-Brabant en een deel van Antwerpen. Wat meubilairprojecten betreft, gaan we over heel het land en ook tot in Luxemburg. Het feit dat we deel uitmaken van de Eiffage Group biedt heel wat voordelen. Uiteraard sta je als bedrijf op financieel vlak heel wat sterker, waardoor je al eens een tegenslag kan opvangen."
Aandeelhouderschap
"Daarnaast evolueert de bouwsector heel snel richting duurzaamheid en circulariteit, twee begrippen die heel erg leven binnen onze groep. We worden meegezogen in de nieuwe ontwikkelingen hieromtrent. Mocht je al die nieuwe tendensen zelf moeten opvolgen als alleenstaand bedrijf, dan vreet dat heel wat meer energie dan nu."
"En bovendien genieten we heel wat vrijheid in ons ondernemen. Ook voor de werknemers is dat groepsgevoel belangrijk. De hr-afdeling besteedt heel wat aandacht aan nieuwe ontwikkelingen, waaronder bijvoorbeeld telewerk. We beschikken ook over een groepsverzekering en een cafetariaplan."
"Tot slot kunnen werknemers, zowel arbeiders als bedienden, ook aandeelhouder van onze beursgenoteerde groep worden. Jaarlijks worden immers aandelen opengesteld en 76% van de 75 Reynders werknemers gaat op dat aanbod in. Het hoeft niet gezegd dat dat de betrokkenheid bij onze onderneming en de loyauteit enorm vergroot. Samengevat: niets dan voordelen en bijkomende zekerheid dus."
Stielmannen vervangen wordt uitdaging
Een grote betrokkenheid van het al aanwezige personeel is één ding, het aantrekken van nieuwe werkkrachten is dan weer iets helemaal anders. Net als zovele bedrijven is ook Reynders constant op zoek naar nieuw personeel.
"We zoeken zowel arbeiders als bedienden", zegt werkplaatscoördinator Bert Neyens. "Daarom zetten we de laatste jaren steeds intensiever in op samenwerking met scholen. Gelukkig wordt schrijnwerkerij nog steeds onderwezen in de technische scholen. Voor de bouwvakken is dat veel minder het geval. Veel scholen hebben die opleidingen immers afgestoten bij gebrek aan leerlingen."
"Uiteraard proberen we onze werknemers zoveel mogelijk in de watten te leggen en organiseren we geregeld events die de samenhorigheid nog groter moet maken. Daarnaast beschikken we ook over een cafetariaplan, waarbij de werknemers in ruil voor een stukje loon kunnen genieten van enkele faciliteiten, waaronder extra vakantiedagen, het leasen van een fiets, het aankopen van een mobiele telefoon, enzovoort."
"Kortom: we proberen al onze troeven uit te spelen om mensen aan te trekken en ze hier dan ook te houden. Momenteel is het nog niet zo dat we projecten moeten weigeren omdat we over onvoldoende personeel beschikken, maar dat zit er wel aan te komen. In onze sector zijn we heel sterk afhankelijk van de mensen en hun skills. Momenteel lopen hier unieke stielmannen rond, maar over afzienbare tijd gaan die met pensioen. Mijn grote vrees is dus dat we die bijzonder moeilijk zullen kunnen vervangen. Dat is een reëel gevaar."
Dure grondstoffen
Een ander gevaar waarmee de bouwsector geconfronteerd wordt, is de materiaalschaarste en de bijbehorende prijsstijgingen. "De laatste tijd zijn de prijzen gelukkig wat gestabiliseerd", weet Bert Neyens. "Maar ik geloof nooit dat we ooit terugkeren naar het prijsniveau van voor corona. Het is voor ons dus een speciale uitdaging om competitief te blijven met buitenlandse bedrijven, die grondstoffen vaak goedkoper kunnen aankopen dan wij."
"Een voorbeeld: een auto in Portugal kost veel minder dan diezelfde auto in België, eenvoudigweg omdat de levensstandaard daar lager ligt en constructeurs hun prijzen daaraan aanpassen. Hetzelfde geldt voor de aankoop van grondstoffen. Als een Portugees bedrijf ginds grondstoffen aankoopt, maar hier meubels komt plaatsen, dan kunnen ze dat aan veel goedkopere prijzen doen dan wij."
Flexwerken creëert omzet
Zoals elk zichzelf respecterend bedrijf, richt men ook bij Reynders de blik op de toekomst. Daaruit blijkt dat de zaken voor de schrijnwerkerij er rooskleuriger uitzien dan voor de algemene ruwbouwsector. "We merken dat de prijsaanvragen voor interieurprojecten blijven binnenkomen. Op dat vlak stelt zich dus geen probleem", zegt Frank Gerardi.
"Na corona is immers een andere manier van werken ontstaan, met veel meer telewerk en flexwerken. Dat impliceert een aanpassing van de kantoorruimte, waarvoor op ons een beroep kan gedaan worden. Wat de bouwsector betreft, merken we toch een afzwakking van de openbare aanbestedingen."
"Na corona is een andere manier van werken ontstaan, met veel meer telewerk en flexwerken. Dat impliceert een aanpassing van de kantoorruimte, waarvoor op ons een beroep kan gedaan worden"
"En inzake de residentiële projecten heb ik de indruk dat we allemaal een beetje naar elkaar aan het kijken zijn. De bouwprijzen zijn sterk gestegen, terwijl de projectontwikkelaar zijn appartementen verkocht moet zien te krijgen. Maar de prijs van die appartementen is niet navenant meegestegen met de bouwkost. En dus wordt het wat kalmer. Er zijn gewoon minder projectontwikkelingen."
Zilveren medaille
De directe aanleiding voor dit interview was het feit dat Reynders er bij de jongste Schrijnwerk Awards in slaagde de zilveren medaille weg te kapen in de categorie 'Totaalinterieur'. "Elk jaar realiseren we wel enkele projecten die hoogwaardig schrijnwerk incorporeren", aldus Bert Neyens. "En dat was ook in het gepresenteerde project het geval. Daarom beslisten we om deel te nemen."
Brucity
In Brucity, het nieuw administratief centrum van Stad Brussel, werden de lobby en de raadszaal opgeleverd door Reynders, als onderaannemer van CIT Blaton Interbuild dat optrad als hoofdaannemer. Het project laat zich kenmerken door een slim, doordacht ontwerp, oog voor detail en een sterke technische afwerking.
Bij het binnenkomen van de raadszaal passeert men twee volledig handgemaakte, imposante, pivoterende inkomdeuren van 4 x 1,7 m. Die geven toegang tot de raadszaal en lobby, twee ruimtes die zich laten karakteriseren als even uitzonderlijk uniforme vormgegeven plaatsen. Het meubilair, waaronder de fineren raadstafel, werd esthetisch afgestemd op het met brandwerende olie afgewerkte parket zodat er een uniform visueel geheel ontstond.
In elk meubel zitten overigens technieken ingebouwd op gebied van HVAC of elektronica. Zo is er van de raadstafel zelfs een mock-up gemaakt die in een labo in Duitsland is getest op luchtdichtheid. De grootste uitdaging voor dit project was evenwel van logistieke aard. De raadszaal bevindt zich namelijk op de 8e verdieping in hartje Brussel waardoor de inzet van een mobiele kraan noodzakelijk was.
"Om dat complexe geheel van schrijnwerkerij en logistiek op elkaar af te stemmen, moesten we alle in ons bedrijf aanwezige ervaring aanspreken", beweert Bert Neyens. "En aangezien we ervan overtuigd zijn dat de expertise die we kunnen voorleggen toch vrij uniek is, zagen we ons wel kans maken op een award. We onderhielden nauwe contacten met de architect van de stad Brussel. Alles verliep wonderwel. Ook de samenwerking met CIT Blaton ging zeer vlot. Zo vlot zelfs dat we via hen nu ook een opdracht binnenhaalden voor de Europese Commissie."