"ONS BEROEP ZOU BETER BESCHERMD MOETEN WORDEN"

TEN HUIZE VAN DIMITRI DEFRANCQ

Hoewel Dimitri Defrancq al 18 jaar in het vak zit, weet hij als geen ander dat een goede installateur levenslang blijft leren. Zijn gelijknamige bedrijf in het West-Vlaamse Hooglede is dan ook uitgegroeid tot een betrouwbare HVAC-partner die van a tot z zorgt voor een comfortabel binnenklimaat.

ALLES IN EIGEN BEHEER

"Aan het begin van mijn carrière heb ik drie jaar als technicus gewerkt bij een groot bedrijf", zegt Dimitri. "Ik heb toen ook mijn eigen firma opgericht – eerst in bijberoep, maar dat bleek al snel moeilijk te combineren met mijn vaste job. En dus besloot ik om volledig voor mijn eigen ding te gaan."

Na 2 jaar had Dimitri al een medewerker in dienst. Vandaag, nog eens 16 jaar later, is zijn installatiebedrijf uitgegroeid van een eenmanszaak tot een bv, met een trouw team van 6 mensen. Sinds 2022 is ancien Wannes Fossaert medebestuurder bij Dimitri Defrancq. 

"Door de jaren heen zijn er steeds meer activiteiten bijgekomen. Waar we in het begin een klassiek loodgietersbedrijf waren, zijn we nu toegespitst op de brede HVAC-sector: ventilatie, hernieuwbare energie, koeling en verwarming, badkamerrenovaties …"

"Enerzijds omdat daar natuurlijk een steeds grotere markt voor is, maar anderzijds ook omdat we alles in eigen beheer willen houden. Vroeger werkten we vaak met onderaannemers voor bijvoorbeeld ventilatie, maar nu willen we van niemand afhankelijk zijn. Zo kunnen wij onze klanten veel beter van dienst zijn."

EINDE VAN DE KLASSIEKE LOODGIETER

Het klassieke loodgietersverhaal is immers stilaan verleden tijd, zegt Dimitri. "De werelden van elektriciteit en HVAC raken steeds sterker met elkaar verweven. Een huis is vandaag bijna een computer, en alle technieken moeten dan ook perfect op elkaar afgestemd zijn. Vroeger plaatste je waar nodig een of meerdere radiatoren en vroeg je bij wijze van spreken aan de telefoon eens hoe de woning geïsoleerd was."

ELK DETAIL TELT

Vandaag, met moderne technieken als de warmtepomp, moet alles veel grondiger bestudeerd en gedimensioneerd worden. "Elk detail telt: elke glaspartij, elke deur, elke kier of opening heeft een invloed op het warmteverlies van de woning", zegt Dimitri.

"Dat betekent dat wij onze werven tot in de puntjes moeten voorbereiden – het moet meteen juist zijn; er is geen ruimte meer voor fouten. Hernieuwbare installaties zijn bovendien veel groter dan pakweg een gaswandketel. Die extra ruimte moet dus op voorhand voorzien worden."

ontwerpfase 

En daar loopt het volgens Dimitri vaak fout. "We worden vaak veel te laat bij een bouwproject betrokken. Eigenlijk zou er in de ontwerpfase meteen rekening gehouden moeten worden met bijvoorbeeld een grotere stookruimte en doorgangen naar de buitenunit of boringen."

"Het gebeurt maar al te vaak dat wij op een werf aankomen en meteen mogen beginnen boren in betonplaten omdat er geen rekening is gehouden met onze installaties. Dat levert voor alle partijen de nodige frustraties op." 

"Bij grotere projecten zie je dat daar wel meer en meer aandacht aan besteed wordt, maar het schoentje knelt vooral bij bouw- en renovatieprojecten van particulieren. Ik snap natuurlijk wel dat mensen niet altijd goed op de hoogte zijn van gebouwtechnieken, en dat het esthetische voor hen vaak belangrijker is, maar dan zou het wel aan de architect moeten zijn om hen daarop te wijzen en erop in te spelen." 

LEVENSLANG LEREN

Bij Dimitri Defrancq wordt veel aandacht besteed aan opleiding. "Er gaat geen jaar voorbij zonder dat we ons bijscholen", zegt de zaakvoerder. "Er zijn natuurlijk tal van verplichtingen, maar het is ook gewoon noodzakelijk om mee te blijven in de snel veranderende HVAC-sector."

"Ik vind het ook positief dat je om bijvoorbeeld een stookolie- of gasketel te installeren gecertificeerd en erkend moet zijn. Tegelijkertijd vind ik dat er veel te weinig controle is op die certificaties. Iedereen kan in de groothandel een verwarmingsketel gaan kopen en die zelf installeren, zonder dat dat gecontroleerd wordt. Dat brengt heel wat risico's met zich mee."

"In Nederland is het beroep van installateur veel meer beschermd dan hier. Dat zou bij ons eigenlijk ook het geval moeten zijn."

GEZOCHT: VAKLUI

Dimitri Defrancq heeft onlangs een technicus aangeworven die alleen maar depannages doet. "Als mensen in de winter in de kou zitten, dan moet dat meteen opgelost worden. Zelfs als we afhankelijk zijn van een vervanging of wisselstuk willen we het probleem toch zeker binnen de 48 uur oplossen. Er zijn veel bedrijven die zulke beloftes doen, maar er zijn er maar weinigen die ze ook waarmaken. Wij zetten daar écht op in, zodat we mensen altijd snel kunnen helpen." 

De vacature van de technicus stond maar liefst drie jaar open. "Het is heel moeilijk om mensen te vinden die dit beroep willen doen", zegt Dimitri. "Wij proberen daarom zoveel mogelijk te doen voor de mensen die hier werken – voor wat, hoort wat. Daardoor werken we met een team waarvan iedereen hier al meerdere jaren werkt. We zijn een klein bedrijf, maar er hangt een familiale sfeer en iedereen kan goed overweg met iedereen."

Over de mogelijke oorzaak van het personeelstekort in de sector is Dimitri duidelijk. "Er is gewoon geen instroom. In een technische school hier in de buurt zitten welgeteld 5 leerlingen. En daarvan is natuurlijk nog niet zeker of ze uiteindelijk allemaal in onze branche zullen terechtkomen."

"Elke mens zal altijd warmte en water nodig hebben. Geen enkele robot zal dat ooit kunnen vervangen of programmeren"

"Nu, als ik zie wat ze in het technisch onderwijs leren – dat is quasi hetzelfde als wat ik daar 20 jaar geleden heb geleerd. Maar hoeveel is er niet veranderd in die 20 jaar? Waarom integreren ze de opleidingen die voor ons verplicht zijn niet meteen in het onderwijs?"

"Al die zaken maken het beroep en de opleiding niet aantrekkelijk voor jongeren, vind ik. Terwijl deze stiel net een van de boeiendste en leukste in heel de bouwwereld is – zeker nu de energietransitie volop aan de gang is. Elke dag is anders, en je weet dat mensen comfortabel kunnen leven als je een goede installatie afwerkt. Dat geeft voldoening."

"Bovendien kan je ervan uitgaan dat elke mens altijd warmte en water nodig zal hebben. Geen enkele robot zal dat ooit kunnen vervangen of programmeren."

EVOLUTIES

Een beroep met toekomst dus, maar ook met een verleden. In de 18 jaar dat zijn bedrijf bestaat, heeft Dimitri heel wat zien veranderen. "De opkomst van hernieuwbare energie is natuurlijk de meest ingrijpende verandering", zegt hij. "Vroeger was het een niche, nu in bepaalde gevallen al een verplichting. De verschuiving is enorm snel gegaan en zal alleen maar sneller gaan."

"Daarnaast zijn ook de technologische ontwikkelingen enorm toegenomen. Installaties zijn veel complexer geworden op allerlei vlakken. Tegelijkertijd worden deadlines steeds korter en zijn mensen vaak ongeduldig – wat ik ook wel begrijp, want iedereen wil zo snel mogelijk geholpen worden. Net daarom willen we alles wat we kunnen zelf doen, zodat we zelf de regie in handen houden."

Een 'KODAK-MOMENT'

"Ik denk dat we meer en meer gaan evolueren naar grotere installatiebedrijven, die de kleintjes zullen opslorpen. Links en rechts hoor ik al bij oudere installateurs dat ze niet meer op de hoogte kunnen of willen blijven van alle ontwikkelingen. Maar als je nu niet op de kar springt, dan zal je de boot missen."

"Ik noem dat een Kodak-momentje: in het begin was ook niemand overtuigd van digitaal fotograferen en was er in elk dorp een Kodak-winkel. Iedereen weet welke richting de fotografie uiteindelijk is opgegaan", lacht Dimitri.