"we worden vaak te laat bij het project betrokken"

TEN HUIZE VAN YVICK VENTILATIE

Het bewustzijn rond ventilatie is groter dan ooit. Ventilatiespecialist Yves De Landsheer juicht dat toe, maar waarschuwt tegelijk ook voor nonchalance. "Het is niet omdat de ventilatie wettelijk in orde is, dat er automatisch een gezond binnenklimaat heerst."

ONDERSTEUNING VOOR INSTALLATEURS EN ZELFBOUWERS

Yvick Ventilatie biedt vanuit het Oost-Vlaamse Hamme professionele ondersteuning aan installateurs en zelfbouwers, maar opereert over het hele land. "Ik heb al in heel wat regio's projecten gedaan", zegt Yves. "Ik werk samen met lokale installateurs: als ik bijvoorbeeld een aanvraag krijg voor een project aan de kust, kan ik meteen een goede installateur in die regio aanbevelen." 

De diensten die Yvick Ventilatie biedt zijn legio: van een gepersonaliseerd leidingplan tot het bekijken van drukverliezen in het ventilatiesysteem over ondersteuning op de werf tot een complete onderdelenlijst waar de installateur of zelfbouwer mee aan de slag kan.

Als erkend Renson Ambassador heeft Yvick Ventilatie ook een eigen hersteldienst.

VENTILATIE ALS NOODZAAK

"Zo'n veertien jaar geleden ben ik gestart met Yvick Ventilatie in bijberoep", zegt Yves. "Mechanische ventilatie begon toen net op te komen bij particulieren, doordat woningen ook steeds meer geïsoleerd werden en dus luchtdicht gemaakt werden."

"Een luchtdichte woning is praktisch onleefbaar zonder aanvoer van verse lucht"

"Mensen beseften dat zo'n luchtdichte woning praktisch onleefbaar is zonder aanvoer van verse lucht. Als mensen verbruiken we lucht, creëren we een hogere luchtvochtigheidsgraad in de woning en produceren we geuren. Mechanische ventilatie is dus een noodzaak geworden, al werd die in het begin nog vaak geminimaliseerd of over het hoofd gezien, zeker bij renovatieprojecten."

WETTELIJK KADER

Na een aantal jaar werd Yvick Ventilatie een fulltimebezigheid voor Yves. "Ik heb natuurlijk de nodige opleidingen gevolgd, zoals de opleiding tot ventilatieverslaggever."

"Sinds 2016 zijn particulieren verplicht om een erkende ventilatieverslaggever aan te stellen voor elke nieuwbouw of energetische renovatie met een bouwvergunning."

"Want men merkte dat veel mensen subsidies kregen voor het toepassen van ventilatie in hun woning, maar eigenlijk geen goed werkend ventilatiesysteem hadden geïnstalleerd. Het was slecht geïnstalleerd, of ze hadden het simpelweg uitgeschakeld."

"Tegenwoordig is er gelukkig een strenger wettelijk kader en meer controle op de kwaliteit van de geïnstalleerde systemen. Al brengt dat natuurlijk ook extra kosten met zich mee, en nog lang niet iedereen is ervan overtuigd dat het dat waard is."

BEWUSTZIJN STIJGT

Het bewustzijn rond ventilatie is sinds de start van Yvick Ventilatie evenwel enorm gestegen. "Toen ik begon, zagen veel mensen totaal het nut niet in van zo'n ventilatiesysteem. Sommigen lieten het enkel installeren om in orde te zijn met de verplichting, maar trokken er nadien gewoon de stekker uit."

"In hun vorige woning of bij hun ouders vroeger, zo luidde het dan, hadden ze ook geen ventilatiesysteem. Natuurlijk hadden we dat vroeger niet nodig, want toen waren de huizen ook totaal niet luchtdicht."

"De ommekeer kwam er bij die mensen wel toen ze de gevolgen merkten van 5, 6 jaar in een woning te leven zonder ventilatie. Niet alleen was de luchtkwaliteit er slecht – met alle gevolgen van dien –, in sommige woningen ontstond er ook schimmel."

"Tegenwoordig zie je op beurzen als Batibouw steeds meer volk bij de standen van ventilatiebedrijven. Dat stemt me hoopvol." 

PANDEMIE ZORGT VOOR BOOST

"Dé grote omslag in het bewustzijn kwam er natuurlijk met de pandemie, toen iedereen zich bewust werd van het belang van een goede luchtkwaliteit. Sindsdien weet iedereen heel goed dat we ruimtes goed moeten ventileren en dat te veel CO₂ voor problemen kan zorgen."

"Mensen vragen meer en meer om ventilatiesystemen die de luchtkwaliteit meten en daar ook op kunnen reageren. Ze zijn er veel bewuster mee bezig dan vroeger en willen garanties dat de luchtkwaliteit ook daadwerkelijk goed zal zijn." 

JUISTE SYSTEEM OP DE JUISTE PLAATS

Waar wel nog aan gesleuteld kan worden, zegt Yves, is aan het toepassen van het juiste systeem op de juiste plaats. "Grosso modo zijn de twee belangrijke systemen op de markt het D-systeem en het C+-systeem."

"Er zijn al heel wat architecten die volledig mee zijn in het ventilatieverhaal en die de experten vroeg genoeg betrekken in het bouwproces"

"Ze hebben allebei hun sterktes en hun zwaktes. Het nadeel van balansventilatiesystemen is bijvoorbeeld dat ze altijd voor de volledige woning werken en niet kunnen worden aangepast aan de behoeften van specifieke ruimtes. Het C+-systeem is gerichter en verbruikt minder lucht, zelfs als er geen warmteterugwinning is. Het nadeel is dan weer dat je beperkt warmte verliest."

ARCHITECT MOET OVERKOEPELENDE ROL SPELEN

Het probleem volgens Yves is dat architecten of bouwadviseurs, die niet altijd voldoende kennis hebben over ventilatie, vaak bepalen welk ventilatiesysteem er in een woning geplaatst wordt. Of dat de klant of de interieurarchitect bijvoorbeeld niet wil dat er roosters op een bepaalde plaats komen.

"We proberen altijd een oplossing te vinden, maar in sommige gevallen is het erg moeilijk om een compromis te vinden tussen het esthetische en het functionele aspect." 

"Er zijn al heel wat architecten die volledig mee zijn in het ventilatieverhaal en die de experten vroeg genoeg betrekken in het bouwproces. Op die manier kan er nog veel bijgestuurd worden. Maar er zijn ook nog altijd veel bouw- of verbouwprojecten waar we er pas achteraf worden bij geroepen, en dan is het 'kwaad' vaak al geschied."

VOORUITKIJKEN

"Het is niet voldoende om simpelweg te voldoen aan de wetgeving en een ventilatiesysteem te plaatsen. De manier waarop de woning gebruikt wordt of gebruikt zal worden, is heel belangrijk bij de keuze van het ventilatiesysteem."

"Soms is een balansventilatiesysteem niet zinvol in een grote woning voor een klein aantal bewoners. Aan de andere kant kan een gezin dat veel thuiswerkt baat hebben bij een balansventilatiesysteem."

"Gebrekkig onderhoud van ventilatiesystemen zorgt niet alleen voor hogere energiekosten, het kan zelfs voor gevaarlijke situaties zorgen"

"Het is ook zaak om voldoende ver vooruit te kijken. Een kinderkamer wordt over enkele jaren misschien wel gebruikt om in te studeren. Dan moet de ventilatie daar ook al op afgesteld zijn."

STURING

"Een modern huis bevat vandaag een amalgaam van technieken. Misschien zorgt een slimme warmtepomp voor de verwarming en koeling, leveren pv-panelen op het dak daarvoor de nodige elektriciteit en beschermt een automatische zonwering de woning tegen oververhitting. Ventilatie kan niet los gezien worden van al die technieken", zegt Yves. "Het heeft bijvoorbeeld een grote impact op de verwarming."

Het wordt ook steeds belangrijker om alles vlekkeloos op elkaar af te stemmen. De woning wordt op die manier niet alleen efficiënter en energiezuiniger, de gebruiker ondervindt ook meer comfort en gebruiksgemak.

ONDERHOUD

"Ook het onderhouden van een ventilatiesysteem is belangrijk, en dat wordt nog vaak vergeten", zegt Yves. "Des te meer in projectbouw. Daar wordt snel een ventilatiesysteem geïnstalleerd omdat het wettelijk verplicht is, maar de eindklant krijgt geen enkele uitleg over hoe hij dat moet gebruiken of over wanneer dat systeem een onderhoud moet krijgen."

"Ook veel installateurs zijn daar niet altijd bewust mee bezig – wat ik voor alle duidelijkheid wel kan begrijpen. Maar net zoals het voor verwarmingsketels verplicht is om die jaarlijks of tweejaarlijks te laten keuren door een erkend installateur, zou er ook een verplichte keuring moeten zijn voor ventilatie, vind ik."

"Gebrekkig onderhoud van ventilatiesystemen zorgt niet alleen voor hogere energiekosten, het kan zelfs voor gevaarlijke situaties zorgen, zoals recent nog is gebleken bij de CO-vergiftigingen die in het nieuws kwamen."