"Klimaatcrisis leidt tot grondstoffencrisis"
actie is nu nodig
elektrificatie
Het is intussen genoegzaam bekend dat we als samenleving belangrijke stappen moeten zetten in de strijd tegen de klimaatcrisis. De chemische industrie vormt daarin geen uitzondering. Integendeel, het is een essentiële speler in de discussie, zowel op het vlak van uitstoot van broeikasgassen als op het vlak van oplossingen om die broeikasgassen te verminderen.
Elk chemisch bedrijf heeft intussen wel een plan om tegen 2050 zijn energieconsumptie en CO2-uitstoot drastisch te beperken. In veel van deze plannen neemt elektrificatie een belangrijke plaats in. Met elektrificatie bedoelt men het gebruik van hernieuwbare elektriciteit om warmte op te wekken en om chemische reacties aan te drijven. De transitie naar een broeikasgasarme chemische industrie wordt nu ingezet en moet in de volgende jaren nog versnellen.
zeldzame metalen
Aan de horizon doemt echter een nieuw probleem op. Voor vele van deze elektrificatietechnologieën zijn er metalen nodig. Denk maar aan de batterijen in de elektrische wagens, fotovoltaïsche cellen en zonnepanelen, en de permanente magneten in windmolens. De belangrijkste metalen zijn lithium, zeldzame aardmetalen (o.a. cerium, europium, neodymium), kobalt, nikkel, mangaan en koper. Het Internationaal Energie Agentschap voorspelt dat we tussen 2020 en 2040 de wereldwijde productie van lithium, nikkel, kobalt en zeldzame aardmetalen respectievelijk moeten opdrijven met een factor 42, 20, 20 en 7 om klimaatneutraliteit te kunnen bereiken. Dit zijn enorme hoeveelheden. Bovendien vinden we de mijnen van deze kritieke metalen vandaag vooral terug op andere continenten zoals Azië (China en Indonesië), Afrika (waar ze in Chinese handen zijn) en Zuid-Amerika (Argentinië, Chili en Bolivia).
"Laten we met zijn allen in Europa niet wachten, maar samenwerken aan een betere toekomst"
streven naar zelfvoorziening
Wat betreft raffinage speelt China een dominante rol. De recente gebeurtenissen rond olie en gas tonen aan dat we ook in Europa de handen uit de mouwen moeten steken en streven naar zelfvoorziening, zowel wat betreft het ontginnen als het verwerken van deze metalen (van raffinage tot eindproducten). En dat is geen utopie: economische interessante voorraden van kritieke metalen worden teruggevonden in Scandinavië en Zuid-West- en Zuid-Oost-Europa.
De Europese Critital Raw Materials Act van begin dit jaar heeft een belangrijke aanzet gegeven om meer onafhankelijk te worden op het gebied van extractie, raffinage en recyclage. Europese mijn-, metallurgische en chemische bedrijven moeten een belangrijkere rol spelen in die waardeketen, evenals universiteiten en onderzoeksinstellingen. En dat moet nu gebeuren. Laten we met zijn allen in Europa niet wachten, maar samenwerken aan een betere toekomst. Actie nu!