Zijn ENGINEERS tovenaars?
precision guesswork
Boven mijn bureau hangt al een aantal jaar een tekst (in goed Nederlands een “meme”) die pretendeert een definitie van het woord “engineer” te zijn:
ENGINEER: Noun. [en-juh-neer] Someone who does precision guesswork based on unreliable data provided by those of questionable knowledge. See also: wizard, magician
Hoewel duidelijk humoristisch bedoeld, zit er (zoals bij de meeste humor) wellicht een kern van waarheid in. Ik zie deze veronderstelde magie regelmatig gebeuren: op een project krijgt een engineer een ongestructureerde hoeveelheid informatie, zoals constructietekeningen uit een tijd dat deze met de hand werden gemaakt, een aantal metingen die laten zien dat de massabalans absoluut niet sluitend is en de opmerking dat operators niet zeker zijn of een aantal bypasskleppen wel of niet openstaan. Na een aantal dagen werk produceert de engineer vervolgens een rapport waaruit glashelder blijkt dat de betreffende fabriek nog 11,27% meer capaciteit kan verwerken.
Is dit magie of technologie die leidt tot het “precision guesswork”? Wellicht een beetje van beide. De magie zit vooral in wat vaak “engineering judgement” wordt genoemd: een ervaren technoloog kan vaak snel beoordelen welke data betrouwbaar is en welke vrijwel zeker fout, en kan ook vaak een strategie bedenken om omissies in de data te omzeilen. De technologie zal bestaan uit het toepassen van rekenregels en natuurwetten: een massabalans, een warmtebalans, oplosbaarheid ... allerlei min of meer exacte methoden kunnen worden gebruikt om het probleem te analyseren.
"Het is een kwestie van tijd voordat AI een grotere rol gaat krijgen"
natuurlijke of kunstmatige intelligentie?
In onze huidige tijd komt vaak de vraag naar voren of deze magie ook mogelijk is voor niet-menselijke (“kunstmatige”) intelligentie. Een interessante vraag, waarop geen eenvoudig antwoord te geven is. Enerzijds is dergelijke AI goed, wellicht beter dan mensen, in staat om structuur te ontdekken in grote hoeveelheden data, en te komen tot een generalisatie. Anderzijds, veel engineeringproblemen zijn heel specifiek: een oplossing die werkt in een bepaald geval, kan niet werken in een ogenschijnlijk vergelijkbaar geval. Generalisatie kan dan juist verkeerd uitpakken.
De AI van dit moment is denk ik nog niet op het niveau om zelfstandig engineeringvragen te beantwoorden of studies uit te voeren, maar kan al wel als ondersteuning dienen voor de menselijke technoloog. Toch is het denk ik een kwestie van tijd voordat AI een grotere rol gaat krijgen: in allerlei research- en proefprojecten zien we hier al de contouren van. Net zoals onze voorgangers overstapten van grafische methoden en nomogrammen naar digitale rekentools en simulatiesoftware, zullen moderne engineers steeds meer intelligente tools gaan krijgen.
Voorlopig houd ik het toch nog maar even bij natuurlijke intelligentie. Goed toegepast omvat die zelfs een kritische houding, die het aantal significante cijfers in het antwoord van de bovenstaande studie tot een realistisch aantal beperkt!
