"Wij zijn relatief onbekend, maar wel alomtegenwoordig"

ZiggZagg printte hun eigen Factory of the Future-award

Dit voorjaar werden de Factory of the Future-awards al voor de tiende keer uitgereikt. Onder de nieuwe winnaars behoort ook het Aalterse bedrijf ZiggZagg, dat via 3D-printing onderdelen vervaardigt voor de industrie, healthcare en defensie. Met slechts 15 medewerkers is dit de vreemde eend in de bijt, tussen eerdere laureaten als Daikin, Alpro of DAF Trucks. "Zo gelden wij nu als voorbeeld voor andere kmo's", stelt CEO Stijn Paridaens. Hij ziet de award als een kans om de bekendheid bij het grote publiek op te krikken.

Industriële productie van stukken

ZiggZagg werd in 2010 opgericht als R&D-center van een fabrikant van lichtarmaturen. Vijf jaar later volgde de overname door de familie Seynaeve en in 2016 werd Stijn Paridaens door die nieuwe eigenaars aangetrokken als CEO. Vandaag behoort het bedrijf tot de grootste Europese 3D-printfabrieken, met klanten in 23 verschillende landen. 

"Voorheen hielden wij ons vooral bezig met maquettebouw, maar na mijn aanstelling verschoven we de focus van die kostelijke, 'ambachtelijke' spielerei naar doorgedreven productie. Het gaat in veel gevallen nog steeds om kleine series of enkelstuks, maar die vervaardigen we nu op hele snelle toestellen en vertrekkend van poeder in plaats van draad. Daarbij printen wij zowel plastic als metaal, op elf machines die sterk geautomatiseerd en geconnecteerd zijn", leidt Paridaens ons rond. 

"Zo maken we hier nu tientallen tot wel duizenden stuks per dag, afhankelijk van de grootte en complexiteit. Ofwel krijgen we de ontwerpfiles, ofwel ontwikkelen we de onderdelen zelf. In veel gevallen gaat het om prototypes voor de automobielindustrie of op maat gemaakte onderdelen voor machinebouwers, en we maken ook wisselstukken die niet meer beschikbaar zijn via de originele producent. Voor medische toepassingen gaat het dan weer om allerlei braces of hulpstukken, en bij defensie moet je denken aan componenten voor nachtkijkers of frames voor kogelwerende vesten."

Supply chain optimalisatie

Additive manufacturing heeft daarbij een aantal voordelen ten opzichte van het klassieke subtractive manufacturing, of spuitgieten.

"Ten eerste is het een werkwijze die niet alleen productie, maar ook afroep op maat mogelijk maakt, dankzij de korte lead time. Dit is een belangrijke troef, nu alsmaar meer bedrijven wakker liggen van hun slapende voorraad en dus alleen hun stock aanvullen wanneer dit echt nodig is. Qua kosten verdient deze productiemethode vooral de voorkeur als het gaat om kleine series of enkelstuks, omdat er geen dure mallen moeten worden gemaakt. Bovendien zijn hiermee de meest complexe ontwerpen mogelijk", weet de CEO.

"Veel Europese bedrijven willen minder afhankelijk zijn van niet-Europese import"

Een bijkomend voordeel is nog dat de 3D-printing in dit geval een heel ecologisch productieproces is, wat eveneens aan belang wint. "Wij vertrekken van een bak vol poeder, gewonnen uit natuurlijke castorbonen, dat door een laserstraal samensmelt waar nodig. Het overtollige poeder dient ter ondersteuning van de gevormde constructie en kan achteraf 100% opnieuw worden gebruikt voor een volgende bewerking. Bij ons is er dus geen sprake van materiaalafval of vervuilende koelsmeermiddelen, wat bij FDM-3D-printing of verspanen wel het geval is."

De Vlaamse kmo krijgt daarbij dikwijls de voorkeur op overzeese fabrikanten. "Vooreerst zit er in de regio tussen Noord-Frankrijk en Zuid-Nederland heel veel kennis rond 3D-printen vervat. De afgelopen jaren waren er veel problemen door covid, de Ever Given, oorlog ... Dit maakt dat veel Europese bedrijven tegenwoordig minder afhankelijk willen zijn van niet-Europese import. Daarbij waarderen zij nu meer dan vroeger onze vlotte communicatie, korte levertijden, service na verkoop, IP-bescherming ... 'Produced in Europe' geldt dan ook als een belangrijk kwaliteitslabel, dat de nodige garanties biedt."

Continu openstaande vacatures

Toch zijn er zeker ook nadelen, gedeeltelijk door die ligging. "Personeel is zonder twijfel ons grootste struikelblok, dat onze groei afremt. Uiteraard zijn er de hoge loonkosten in ons land, wat onze internationale concurrentiepositie onder druk zet. Bovendien ondervinden wij een moeizame zoektocht naar geschikte medewerkers, door onze specifieke activiteiten. We werken in een hippe branche met toonaangevende klanten, maar door de vele geheimhoudingsovereenkomsten mogen wij hier niet altijd over communiceren. Je kunt overigens niet studeren voor de jobs die wij aanbieden", zegt Paridaens.

"Elk bedrijf is een potentiële klant van ons"

"We zijn een veeleisende werkgever, want we hebben nood aan slimme machineoperatoren of productontwikkelaars, die bovendien over de juiste mindset beschikken. Daarmee bedoel ik een flexibele houding en het vermogen om out of the box te denken, om overweg te kunnen met de grote diversiteit aan klanten en de snel veranderende markten waarin zij actief zijn. Elk bedrijf is een potentiële klant van ons. We verkopen hen geen off the shelf-producten, maar de dienst om via nieuwe onderdelen, redesigns of spare parts management hun processen te optimaliseren en zo flink wat kosten te besparen."

Voorbeeld voor andere kmo's

Ook voor de vele awards die het Oost-Vlaamse bedrijf print, geldt er een geheimhouding. "Vrijwel alle trofeeën die e-sporters waar ook ter wereld in de lucht steken, komen van bij ons. We maken ook al jarenlang de Factory of the Future-awards, waarbij wij dus telkens op voorhand weten wie de winnaars zijn", haalt Paridaens aan.

Dit jaar mocht ZiggZagg dus zijn eigen award printen. "Op aanraden van Sirris en Agoria, die ons bedrijf goed kennen door de onderzoeksprojecten waar wij aan meewerken, doorliepen we in 2022 onze eerste assessment. Toen waren er nog een paar hiaten rond human centered organisation, maar bij de tweede poging vorig jaar scoorden we wel voldoende op alle vooropgestelde sleuteltransformaties rond technologie, duurzaamheid en medewerkers", aldus de CEO.

Daarmee voldeed de onderneming aan alle voorwaarden om de award te mogen ontvangen. "Wij zijn het kleinste bedrijf in de geschiedenis van de awarduitreiking en gelden als voorbeeld voor andere kmo's. Daarbij profiteren wij vooral van de persaandacht, om zo toch wat meer bekendheid te verwerven bij het grote publiek en potentiële nieuwe medewerkers."

Verdere groei

Wat brengt de toekomst, na deze mijlpaal? "Uit dankbaarheid voor de verkregen steun van VLAIO en onze Vlaamse aandeelhouders willen we onze kennis én productie kost wat kost hier houden. We hebben de ambitie om ons bedrijf verder op te schalen met een factor drie tot vijf, met slechts een verdubbeling van het aantal medewerkers. Daarom moeten we de komende jaren dus verder werk maken van automatisatie en efficiëntie, om te kunnen evolueren naar een lights-out factory", geeft de CEO nog mee.