Oxygène floreert al 25 jaar in Neufchâteau

"Overleven kan je alleen maar door te diversifiëren"

25 jaar geleden bouwde Guy Pierrard de autoshowroom van zijn vader in Neufchâteau om tot boekenwinkel 'Oxygène'. Dat bleek een goede zet. Tot op vandaag blijft de zaak een referentie tot in de wijde omgeving. Persartikelen maken ook deel uit van het assortiment en recent zijn er tabakswaren bijgekomen, maar in heel beperkte mate. Loterijartikelen maken 20% uit van de omzet.

Van auto naar boek

Uitdaging

In het kleine dorpje Neufchâteau, langs een drukke baan, ligt de grote boekenwinkel Oxygène. We zeggen opzettelijk 'boekenwinkel', ook al worden er kranten, een pak tijdschriften en wat tabak verkocht.

Het begon allemaal in 1999 op een plek waar ooit de showroom van de autogarage van de vader van de huidige eigenaar Guy Pierrard gevestigd was. Guy was op dat moment nog leerkracht die veel boeken verslond en aan een andere uitdaging toe was. Waarom geen boekenwinkel uitbaten?

Tweemaal uitgebreid

Omdat twee pogingen om een bestaande boekenwinkel over te nemen, waren mislukt, besloot hij zelf een zaak te beginnen met boeken en persartikelen: 'Oxygène'. De garage thuis stond toch leeg. Al na zes jaar werd de winkel te klein en dus ietsje uitgebreid, en negen jaar geleden kwam er nog een flink stuk bij.

Over Lotto en crisis

Stilaan evolueerde de zaak en kwam er de Lotto bij. Dat kon pas na een zevental jaren, omdat dan een licentie in de streek vrijkwam. "We voelen toch dat het crisis is. De klanten proberen het 'spelen' met de producten van de Nationale Loterij te beperken. Minder mensen dan vroeger nemen tegenwoordig aan een speelpot deel. Een middel om interesse in het assortiment loterijproducten te behouden, is door regelmatig nieuws te posten op Facebook, bijvoorbeeld wanneer iemand een aanzienlijk bedrag bij ons heeft gewonnen", vertelt de zaakvoerder.

Een meter tabak

Het is pas vijf jaar geleden dat Guy een heel beperkt assortiment tabak 'toeliet' in zijn winkel. Uit principe, alleen al omwille van de naam van de winkel, 'Oxygène'. En ook omdat er collega-dagbladhandelaars, supermarkten en een benzinestation in de onmiddellijke buurt tabakswaren verkochten. "Toen daar verandering in kwam, breidde ik mijn assortiment uit met één lopende meter tabak. Méér verkoop ik zelfs nú nog niet", lacht Guy.

Kranten en magazines

Vlaamse dagbladen

Oxygène wil een winkel zijn voor iedereen, met een ruime blik op de wereld. Daarin horen dus boeken thuis maar evengoed kranten en tijdschriften. Gingen er in het prille begin honderd kranten per dag over de toonbank, dan zijn er dat nu nog 15 à 30. Er gaan iets meer kranten over de toonbank op zaterdag en maandag (sport). Daar aan de rand van de Ardennen gingen vroeger ook Vlaamse kranten de deur uit (toerisme), maar dat is nu nagenoeg nihil. Omwille van de digitale abonnementen, klinkt het.

Tweehonderd bladzijden

Volgens Guy is de periodieke pers een belangrijk onderdeel van zijn assortiment: "Veel tijdschriften zijn trouwens tegenwoordig heuse boeken. Een magazine met een thema zoals filosofie, motoren of natuur telt bijvoorbeeld al gauw 200 bladzijden. Dat is dus vergelijkbaar met een boek. Dankzij mijn locatie profiteer ik van het feit dat er een fietsenwinkel in de buurt is. De gespecialiseerde magazines over fietsen en wielerwedstrijden beïnvloeden de verkoop van die tijdschriften enigszins."

Erosie tv-bladen

Die dikke tijdschriften bestonden 25 jaar geleden nog niet, "in de tijd dat Télé Moustique en Ciné-Télé-Revue vlotjes over de toonbank gingen", vertelt Guy. Hij vertelt dat hij de 'erosie' van soortgelijke bladen met lede ogen aanzag. "Ik kan er moeilijk de vinger op leggen: kwam het omdat de klanten die tijdschriften elders gingen kopen of omdat ze stilaan overschakelden op digitaal? Het zou ook kunnen dat ze zich al snel tevreden stelden met de tv-pagina’s in een Femmes d’Aujourd’hui."

Hij merkt ook op dat de huidige consument geen abonnementen meer neemt op tijdschriften zoals Le Vif, die dan thuis worden geleverd. Hij komt liever sporadisch naar Oxygène een exemplaar halen als hij weet dat de onderwerpen van het magazine van de week hem liggen. Of als hij eens meer tijd heeft om Le Vif grondig te lezen.

Boeken

Selectie in functie van oppervlakte

Over naar dé boekenafdeling. Hoe is hij daarmee begonnen? Het hielp natuurlijk dat Guy een boekenwurm is. Verder heeft een kennis die in een Brusselse boekenwinkel had gewerkt, hem geholpen bij de opstart, net als een collega-boekhandelaar uit Libramont. De heer Pierrard maakte met de verdelers ter plekke keuzes in functie van de beschikbare oppervlakte.

Drie verdelers

"Op het vlak van het aantal uitgeverijen was het 25 jaar geleden een stuk eenvoudiger. Er waren er toen veel minder dan nu. Momenteel werk ik vooral met drie ‘groepen/verdelers’, die elk honderden uitgeverijen vertegenwoordigen en zowel aan boekenwinkels, supermarkten als online platforms leveren: Interforum, Dilibel (een filiaal van de groep Hachette) en MDS. Meer dan 80% van de boeken die je hier aantreft, komen van die drie groepen."

Duizenden jeugdtitels per maand

Hoe maak je uiteindelijk een selectie? "Eigenlijk zijn er drie criteria. Wat zijn mijn interessevelden, met andere woorden: waar weet ik veel over en over welke boeken kan ik mijn klanten een en ander vertellen. Ten tweede, waar vraagt mijn publiek naar? En ten derde, wat kan ik praktisch uitstallen binnen de ruimte van mijn winkel. Het is er in elk geval niet makkelijker op geworden: 25 jaar geleden werden veel minder boeken uitgegeven dan nu. Neem de jeugdboeken: waren dat er vroeger enkele honderden per maand, dan spreken we nu van duizenden."

"25 jaar geleden werden veel minder boeken uitgegeven dan nu. Neem de jeugdboeken: waren dat er vroeger enkele honderden per maand, dan spreken we nu van duizenden"

Problemen met leveringen

En dat heeft zo zijn gevolgen. "Het moet me toch van het hart: ik ondervind steeds meer problemen met leveringen. Een kwartier of een half uur per dag houd ik me bezig met het doorgeven van lijstjes van boeken die niet zijn aangekomen, met een levering die helemaal is achtergebleven, enzovoort. In het najaar van 2024 had ik bijvoorbeeld bepaalde boeken besteld voor de eindejaarsperiode, en die zijn pas in januari 2025 aangekomen. Als je dan weet dat een via Amazon besteld boek al de volgende dag thuisgeleverd wordt… tja, dan is dat zeker geen goede zaak voor offline handelaren."

Facing doet alles

Door de kleine winkeloppervlakte in de beginjaren werkte Guy vooral volgens de seizoenen: pocketboeken in de vakanties, grotere formaten vanaf september en mooie boeken tijdens de eindejaarsperiode. Vandaag heeft hij ze allemaal het hele jaar door. Dankzij de grote winkel kan hij zorgen voor veel meer facings, en dat loont. Boeken die hij in het begin probeerde te verkopen met enkel de rug zichtbaar, vonden direct een klant zodra de cover zichtbaar werd.

Lid beroepsorganisaties

Voorlezen en signeren

Kunnen klanten op zijn advies rekenen? Ja, dat blijkt op het moment dat wij aanwezig waren in de winkel. Maar ook bediende Louise kent er wat van. Beiden schrijven al eens een commentaar neer voor een boek op een opvallende post-it, die dan op het boek wordt gekleefd. Het is ook Louise die al eens op woensdagnamiddagen voorleesmomenten organiseert voor kinderen.

Guy organiseert een jaarlijkse signeersessie (begin december) met regionale tekenaars (Stédo, Jean-Claude Servais, ...). En hij neemt deel aan de 'Fureur de lire' (in oktober) en organiseert ontmoetingen met auteurs.

Voor scholen en bibliotheken

Dat de heer Pierrard het heel serieus meent allemaal, blijkt uit het feit dat hij aangesloten is bij de 'Association des librairies indépendantes en Belgique francophone'. Dat geeft Oxygène meteen het label 'Librairie de Qualité'. Dankzij dat lidmaatschap worden ontmoetingen met auteurs in zijn winkel bekostigd en mag hij werken leveren aan openbare instellingen als scholen en bibliotheken. Oxygène is ook lid van Prodipresse, de beroepsorganisatie van onafhankelijke Franstalige pershandels in België.

Boeken 68%, lotto 20%

85% van het Oxygène-cliënteel is habitué, 15% zijn toevallige passanten, zelfs al ligt Oxygène aan een drukke doorgangsweg waar het makkelijk parkeren is. Het moge duidelijk zijn dat de verkoop van boeken het meeste geld in het laatje brengt: 68%. Guy heeft het geluk dat er in een straal van 20 km slechts één andere boekhandel is, namelijk in Libramont, en één zaak die ook persartikelen verkoopt.

Daarnaast komt 20% van de bruto-opbrengst van loterijproducten, 9,9% van dagbladen en (vooral) tijdschriften en maar 0,1% van tabak. De overige 2% verdient Oxygène met de verkoop van frisdranken, zoetigheden, speelgoed, wenskaarten, wat chocolade van de gerenommeerde chocolatier Deremiens en met pakjesdienst GLS.

2.500 volgers

Bediende Louise, een tweede halftijdse werkkracht, en Guy zelf besteden veel aandacht aan posts op Facebook. Ze hebben 2.500 volgers. Zodra ze een bericht delen over een bepaald boek, komen de reserveringen binnen. Instagram wordt nog maar sinds kort ingeschakeld, maar Guy vreest dat het via dit medium toch moeilijker is om lokale (en iets oudere) mensen te bereiken. Verder deelt Oxygène basisinformatie op de website.

Toekomst

"De klassieke drie pijlers van een perswinkel – tabak, pers en loterij – zijn op sterven na dood, denk ik. Voor al diegenen die het nog niet zouden gedaan hebben, is de boodschap: diversifiëren. Focus op een of meerdere extra artikels die niet in de onmiddellijke buurt te koop zijn. Ik had het geluk dat ik van in het prille begin sterk kon uitpakken met boeken en dat die strategie nog altijd werkt", besluit Guy.

Dagbladhandel Oxygène
Adres:
Rue Saint-Roch 26, 6840 Neufchâteau
Openingsuren:
- maandag: 07.30u - 12.15u
- dinsdag t.e.m. zaterdag: 07.30u - 12.15u en 13.30u - 18u
- zondag gesloten
Contact:
Tel.: 061 27 15 12
Email
Website