"De beste tuinen zijn die waarin een voortdurende discussie plaatsvindt"
Ten huize van Ateliers Damien Derouaux (ADD)
Opgegroeid te midden van uitgestrekte groene velden en doordrenkt van een diepgewortelde passie voor ecologie, ontdekte Damien Derouaux zijn roeping in de kunst van de landschapsarchitectuur. Wat begon als een zoektocht naar creatieve expressie, groeide al snel uit tot een succesvolle onderneming in hartje Antwerpen die de grenzen van traditioneel tuinontwerp verlegt. Zijn unieke benadering heeft hem inmiddels gepositioneerd als een van de meest beloftevolle Belgische tuinontwerpers van dit moment.
Van werknemer naar ondernemer
"Mijn passie voor de natuur en ecologie is altijd al groot geweest, vooral omdat ik op het platteland ben opgegroeid. De keuze om voor een diploma milieubeheer te gaan, leek dan ook vanzelfsprekend. Al snel merkte ik echter dat deze beslissing mij geen creatieve uitlaatklep bood. Het was pas toen ik landschapsarchitectuur ontdekte, dat de puzzelstukjes op hun plek vielen", vertelt Derouaux.
"Na mijn studies heb ik enkele jaren bij het gerenommeerde Belgische kantoor 'Wirtz International' gewerkt. Deze ervaring stelde mij in staat om mijn kennis verder te verdiepen en mijn eigen visie te ontwikkelen. Na het opdoen van de nodige ervaring, besloot ik om mijn eigen ontwerpbureau genaamd Ateliers Damien Derouaux (ADD) in Antwerpen op te starten. We werken zowel nationaal als internationaal aan heel mooie projecten. Ons cliënteel is voornamelijk privé maar we werken ook aan openbare en semi-openbare projecten."
Dynamisch(e) ontwerpen
"Een tuinontwerp is niet statisch; het is een levend kunstwerk dat zich in de loop der jaren ontwikkelt. Zelf ontwerp ik graag tuinen die flexibel zijn, waarin planten de vrijheid hebben om te groeien en zich aan te passen. Vaste planten bewegen zich immers vaak, mengen zich met anderen en geven elk jaar een nieuwe uitstraling aan de border. Dit vraagt om een aanpak die ruimte biedt voor verandering. Mijn ontwerpen omvatten een structuurplan waarbij materialen en planten kunnen worden aangepast op basis van de behoeften van de klant en de natuurlijke omgeving."
Vanuit dat oogpunt is het creëren van een voortdurende dialoog met de klant essentieel voor Derouaux. "Het is essentieel om in gesprek te gaan en samen een visie te ontwikkelen die verder gaat dan het initiële ontwerp. We creëren tuinen die niet alleen voldoen aan de esthetische wensen van de klant, maar ook rekening houden met de praktische aspecten. De beste tuinen zijn die waarin een voortdurende discussie plaatsvindt over hoe de tuin zich ontwikkelt, groeit en verandert met de tijd. Deze dialoog is een sleutelcomponent in mijn benadering en zorgt ervoor dat de tuin een levend onderdeel blijft van het dagelijks leven van de klant."
"Het doel is niet om de tuin steeds exact terug te brengen naar het oorspronkelijke ontwerp"
Tijdloos door de jaren heen
Hoe beïnvloeden seizoensveranderingen dan deze ontwerpbenadering? Derouaux: "Hoewel mijn ontwerpen niet elk seizoen ingrijpend veranderen, evolueren ze wel geleidelijk over een langere periode. Elk jaar evalueer ik samen met de tuinman of de klant de toestand van de tuin en bespreken we mogelijke verbeteringen. Het doel is niet om de tuin exact terug te brengen naar het oorspronkelijke ontwerp, maar om de tuin verder te ontwikkelen en aan te passen aan toekomstige omstandigheden."
"Seizoensveranderingen bieden eigenlijk unieke kansen om het ontwerp te verfijnen en te vernieuwen. Door te anticiperen op de invloed van verschillende seizoenen kan ik ervoor zorgen dat de tuin het hele jaar door aantrekkelijk blijft. Planten die misschien niet goed gedijen of die niet optimaal presteren in bepaalde seizoenen kunnen worden vervangen door variëteiten die beter passen bij de huidige omstandigheden. Daarnaast kunnen nieuwe elementen worden toegevoegd, zoals seizoensgebonden bloemen, kleurrijke struiken, of interessante tuinaccessoires, om de tuin levendig en visueel boeiend te houden."
Harmonieuze balans
"Veel klanten verlangen ook naar een tuin die weinig onderhoud vergt, maar zelfs de meest onderhoudsvrije tuin heeft af en toe aandacht nodig. Mijn doel is om een harmonieuze balans te vinden tussen wilde en gestructureerde elementen, zodat de tuin zowel aantrekkelijk als onderhoudsvriendelijk is. Aangezien elke klant unieke wensen heeft, is het belangrijk om verschillende elementen te combineren om een resultaat te bereiken dat bij hun levensstijl past. De tuin moet uitnodigend zijn en een gevoel van zorg en aandacht uitstralen, maar mag ook niet te kunstmatig aanvoelen. Het doel is een ruimte te creëren die rust en kalmte biedt, met een mooie balans tussen het natuurlijke en het verzorgde", legt Derouaux uit.
JARDIN TRANSPOSABLE
In 2019 won Derouaux de prijs 'Jardin transposable' op het Internationale Tuinenfestival van Chaumont-sur-Loire. Deze erkenning beloont een project dat bezoekers inspireert om ideeën op te doen voor hun eigen tuin. Damien's creatie nodigt de bezoeker uit om zijn/haar intuïtie te volgen en eigen wensen te ontdekken aan de hand van verschillende plantaardige structuren en sferen. De tuin bestaat uit een voorhof dat leidt naar het hart van de tuin via een steeds smaller wordend pad. Unieke zitbanken staan rond een kleine vijver verspreid tussen het groen, waardoor bezoekers kunnen ontspannen en tot rust kunnen komen.
De perfecte mix
"Ik probeer altijd zachte, waterdoorlatende materialen te gebruiken. Zware materialen kunnen concurreren met de beplanting en maken het moeilijker om een natuurlijke verbinding te creëren. Zachte materialen zoals grind zijn interessant omdat ze licht zijn en de vegetatie tot hun recht laten komen." Bij de keuze van planten, geeft Damien dan weer de voorkeur aan inheemse soorten voor de basisstructuur van zijn tuinen. "Deze planten zijn sterker en gedijen beter in de lokale omstandigheden. Om variatie en emotie toe te voegen, gebruik ik af en toe ook exotische soorten, maar enkel als ze niet invasief zijn. Deze mix zorgt voor een interessante en levendige tuin die esthetisch aantrekkelijk is. Het doel is om een harmonieus geheel te creëren waarin alle elementen samenwerken en elkaar aanvullen."
"Het is belangrijk om te focussen op materialen en planten die langdurig relevant blijven"
Verder kijkt Derouaux naar wat er op dit moment leeft bij zijn cliënteel en de sector. "Klanten vragen tegenwoordig vaak om specifieke materialen, zoals cortenstaal. Ik probeer zoveel mogelijk aan deze wensen tegemoet te komen. Het gevaar van zo'n trends is echter dat ze komen en gaan. Pampasgras, bijvoorbeeld, was ooit populair maar is nu minder gewild. Ik probeer trends te begrijpen en te integreren, maar het is belangrijk om te focussen op materialen en planten die langdurig relevant blijven. In dat opzicht zijn waterdoorlatende materialen een blijver."
Advies voor startende tuinarchitecten
Voor afgestudeerde studenten die hun carrière in de tuinarchitectuur willen starten, heeft Damien nog enkele waardevolle adviezen: "Durf groot te dromen en schroom niet om creatieve ideeën te verkennen. Een grondige kennis van tuinontwerp is cruciaal, maar het begrijpen van de emotionele en esthetische impact van tuinen is even belangrijk. Tuinen zijn voor veel mensen immers een plek van rust en plezier. Het creëren van een tuin die zowel functioneel als visueel aantrekkelijk is, vereist een balans tussen technische vaardigheden en artistiek inzicht."
"Daarnaast is het essentieel om een sterk netwerk op te bouwen met professionals binnen en buiten het vakgebied. Bij Ateliers Damien Derouaux werken we samen met aannemers en leveranciers, maar ook met kunstenaars, historici, stadsboeren, kwekerijen en vele anderen. Deze netwerken kunnen waardevolle inzichten en kansen bieden en helpen bij het overwinnen van uitdagingen in je carrière. Wees bereid om voortdurend te leren en je vaardigheden te ontwikkelen. Tuinarchitectuur is een dynamisch en boeiend vakgebied dat voortdurend evolueert en veel voldoening biedt", besluit Derouaux.
