De arbeidsdeal: plus est en vous

Alimento biedt haar perspectief

De arbeidsdeal zet de schijnwerpers op de opleidingsinspanningen van bedrijven. Met een jaarlijks individueel opleidingsrecht van vijf dagen per voltijdsequivalent wordt de ambitie opgevoerd. Ook zijn alle bedrijven vanaf twintig werknemers verplicht om elk jaar een opleidingsplan voor te leggen.

Hoopvolle signalen binnen de voedingssector

Een overlegd opleidingsplan is al jaren een verplichting binnen onze sector. Alle bedrijven die we vanuit Alimento financieren voor opleiding beschikken over zo'n plan. Ook de resultaten van onze leerstoel 'Arbeid 4.0 in de voedingsindustrie' tonen een positieve tendens: 62% van de werknemers in grote bedrijven en 48% van deze in kleine geven aan vaker nieuwe dingen te moeten leren. En dat zien we terug in onze opleidingsaanvragen. Alimento registreerde topcijfers in 2023.

Wanted: inspiratie voor opleiding

Toch houden de nieuwe verplichtingen rond opleiding de gemoederen bezig. Terecht misschien. Voor uitvoerende jobs lopen bedrijven vaak vast op een gebrek aan inspiratie. En zonder inspiratie, geen motivatie. Niet bij de werkgever én niet bij de werknemer. Daar is niets verrassends aan, maar het is wel een probleem.

De voedingssector kent heel wat jobs die niet uitnodigen tot ontwikkeling. Daarbovenop zien we bij bedrijven met zo'n jobs weinig lerend vermogen. Het gevaar hiervan? Te weinig scherpte en wendbaarheid om zich aan te passen aan de vele eisen waaraan producties moeten voldoen; zoals kwaliteit, rendement, flexibiliteit, innovatie. En een tekort aan mensen die meekunnen.

Workplace Innovation, oftewel: innovatieve arbeidsorganisatie …

Daarom zet de sector al tien jaar in op Workplace Innovation. We hielpen ondertussen al meer dan vijftig bedrijven richting een meer wendbare en werkbare arbeidsorganisatie. Wat houdt dat in? Het betekent afscheid nemen van verkokerde organisaties en strakke hiërarchische structuren. En het verwelkomen van meer procesgestuurde arbeidsorganisaties waarbij medewerkers in teamverband resultaten neerzetten.

Om dat in gang te zetten, bieden we hun de nodige tools, opleiding en begeleiding. Zo ontstaat er een drive om samen vooruit te gaan, samen te leren van problemen en samen te zoeken naar verbetering.

… in innovatieve bedrijven

De medewerkers zelf plukken hier onmiskenbaar mee de vruchten van. Bij voedingsbedrijven die aanpassingen aan hun arbeidsorganisatie deden, zagen we een afname van stress, minder herstelbehoefte en een lagere verloopintentie. Deze bedrijven bieden ook meer ontwikkelingskansen en trekken de innovatieve kaart. Niet alleen op technologisch gebied, maar ook op menselijk vlak, door hun medewerkers meer verantwoordelijkheid te geven. Het is dan ook geen verrassing dat sommige van deze bedrijven het podium van de Factory of the Future Award haalden.

Van top-down naar bottom-up

Bij Puratos bijvoorbeeld draaiden ze de traditionele hiërarchische manier van werken om. Hun operatoren werken nu zelfstandiger en hebben meer inspraak in het productieproces. Door hun dagelijkse ervaring weten zij immers welke aanpassingen nodig zijn.

Het was geen walk in the park om tot dit punt te komen. Puratos sleutelde hiervoor op een doordachte manier aan jobs. En daar kwam en komt leren bij aan de pas. Voor de productieteams bijvoorbeeld werden meerdere uitvoerende rollen gedefinieerd: afvullen, mixen, afwegen, containers wassen. Via opleiding kan men die onder de knie krijgen en eventueel doorgroeien. Opleiding vormt zo een hefboom om de teamleden en dus de teams te versterken. En doordat er meer uitwisseling is tussen de teamleden ontstaat er meer ruimte voor leren binnen het team.

Jobs rijker maken

Naast deze rolverbreding zette Puratos in op jobverrijking met nieuwe rollen als 'safety champion', 'quality champion' en 'people champion'. In het licht van de arbeidsdeal geven deze nieuwe rollen belangrijke impulsen voor leren op de werkvloer.

De champions-rollen krijgt u niet zomaar. Ze gaan gepaard met infosessies, selectieprocedures, opleidings- en stageperiodes. Deze nieuwe manier van werken bij Puratos is niet alleen efficiënter, ze zorgt ook voor meer gemoedsrust bij de medewerkers en mobiliseert hen om zich verder te ontwikkelen. Ze leren tijdens het werk, van elkaar, en in formele opleidingen.

Laat u inspireren

Heeft u weinig ideeën om tegemoet te komen aan de opleidingsverplichtingen van de arbeidsdeal? Blijf dan niet steken bij het opleidingsaanbod en neem een kijkje op www.andersorganiseren.be. Op deze nieuwe website vindt u tal van tips en voorbeelden om te evolueren naar een lerende organisatie. In zo'n organisatie ligt inspiratie voor leren en opleiding gewoon voor het rapen op de werkvloer. Plus est en vous!

Over de auteur
Lieve Ruelens is adviseur onderzoek & ontwikkeling bij Alimento, het sectorale loopbaanfonds van de voedingsindustrie. Ze houdt de vinger aan de pols van de uitdagingen rond personeel en organisatie bij voedingsbedrijven en werkt mee aan de ontwikkeling van nieuwe ondersteunende initiatieven op dit vlak.
Alimento staat ten dienste van meer dan 4.200 voedingsbedrijven die samen meer dan 100.000 mensen tewerkstellen. De dienstverlening geldt voor de werknemers van de paritaire comités 118 (arbeiders) en 220 (bedienden).