Pionier van de circulaire economie
Trotec-zussen in de strijd tegen voedselverspilling
Niet minder dan 250.000 ton (!) bijproducten van de voedingsindustrie: die redt Trotec elk jaar van de afvalberg, door ze te verwerken tot een hoogwaardige grondstof voor dierenvoeder. 'Food becomes feed.' Zo belandt het afgekeurde voedsel uiteindelijk alsnog in ons bord en is de cirkel dus rond. Het Veurnse familiebedrijf is uniek in zijn soort en geldt als internationaal schoolvoorbeeld van het circulair ondernemen. En dat al meer dan vijftig jaar!
Tweede leven voor nevenstroom
Vandaag staat Trotec voor een rist Engelse buzzwords: 'Total Recycling Optimization Transparency, Ecology and Creativity'. Van oorsprong is de naam echter afgeleid van het minder hippe, Duitse 'Trocknungstechnik'. "Dat is dan ook ons sec verhaal: we drogen alles wat hier binnenkomt, voor een lange houdbaarheid. Liever vertellen we echter dat we die nevenstroom een tweede leven geven", begint Sigrid Pauwelyn, CEO van de West-Vlaamse fabriek. Zij runt het bijzondere bedrijf nu al een twintigtal jaar samen met haar zus, Dorethé, nadat de onderneming in 1968 was opgericht door hun ouders.
"Zij springen nog geregeld eens binnen in de kantoren of op de productievloer. Ons principe is dat ze hier altijd moeten mógen komen en nooit mogen moéten komen", stelt Sigrid. "Vader Bruno is een klimaatstrijder avant la lettre. Hij was een halve eeuw geleden immers al fel gekant tegen elke vorm van verspilling en verkwisting. Plots kwam hij op het geniale idee om chips te verwerken tot dierenvoeder en ondertussen doen we dat hier ook met brood, koekjes, pasta, snoep, chocolade, ontbijtgranen …"
Allemaal levensmiddelen die niet geschikt zijn voor menselijke consumptie. Zijn die dan vervallen?
Sigrid: "Neen. Meestal gaat het om producten die bij een proceswissel nog niet de juiste lengte, kleur of gewicht hebben en dus niet voldoen aan de commerciële specificaties. In andere gevallen gaat het om gebroken koekjes, die dan eveneens vroegtijdig worden uitgeworpen. Die ongecontroleerde nevenstroom mag niet naar de voedselbanken, terwijl die afgekeurde producten wel een hoge voedingswaarde hebben. Wij willen beletten dat dit effectief 'afval' wordt. Daarom waarderen wij die producten op, tot een kwaliteitsvolle, veilige en stabiele grondstof voor dierenvoeder. Zo houden we dit voedsel alsnog in de voedingsketen, weliswaar onder de vorm van vlees, eieren of melk."
"Wij helpen voedingsbedrijven om hun bijdrage aan de voedselverspilling te minimaliseren"
Dorethé: "Ons verhaal is dubbel positief. Langs de kant van de voedingsbedrijven helpen wij hen om hun bijdrage aan de voedselverspilling te minimaliseren. Langs de kant van de mengvoederfabrikanten bieden wij dan weer een lokale, circulaire grondstof aan, die anders verloren zou gaan. Zo realiseren we dus ook een positieve impact voor de voederindustrie, in tegenstelling tot de belastende alternatieven als ontbossing, import van soja of concurrentie met primaire landbouwproducten."
Duurzaamheid centraal IN BEDRIJFSVISIE
Jullie 'vergroenen' dus de schakels voor en na jullie, maar is jullie eigen productieproces ook zo duurzaam?
Dorethé: "Dat spreekt voor zich! Duurzaamheid zit in ons DNA én in dat van al onze medewerkers ingebakken. Al onze technologie en knowhow is in eigen huis ontwikkeld en daarbij streven we er ook altijd naar om onze ecologische voetafdruk zo beperkt mogelijk te houden. Zo recupereren we de restwarmte van onze drooginstallaties en voorzien we via de zonnepanelen in onze eigen energiecreatie. Bovendien kiezen we waar mogelijk voor duurzaam transport, ook al is dit niet altijd de goedkoopste optie."
"In veel van onze beslissingen primeert het circulaire aspect op het economische"
Sigrid: "Op dezelfde manier proberen we nu alsmaar complexere producten te verwerken, die bijvoorbeeld erg kleverig zijn of zelfs al verpakt zijn. Daarmee maken we het onszelf niet makkelijk, maar voor ons primeert het circulaire aspect dan op het economische. Je zou ook kunnen denken dat wij zoveel mogelijk bijproducten willen, omdat dit onze grondstoffen zijn. We halen die echter veel liever op bij performante voedingsbedrijven met meerdere proceslijnen met telkens slechts 5% uitval, dan bij firma's met één lijn en 15% afkeur. Zo gebeurt dit immers met een langetermijnvisie."
Toekomst
Wat zijn jullie huidige en toekomstige uitdagingen?
Sigrid: "We vertrekken van duizenden verschillende producten, die bovendien variëren in de loop van het jaar, en daarin willen we dus steeds verder gaan. Denk bijvoorbeeld aan de Kinder Surprise-eieren, waarbij we de chocolade dan op een efficiënte manier moeten scheiden van het aluminium omhulsel en het speelgoedje. Die hele mix resulteert evenwel in één eindproduct – Trotec Mix – die altijd dezelfde, hoge kwaliteit moet hebben. Dat is onze grootste uitdaging, maar tegelijk ook onze grote drijfveer, omdat het zo'n uniek product is."
Dorethé: "Voor de nabije toekomst zetten we ook fors in op de digitale transformatie. Zo zullen we onze vulsystemen voorzien van sensoren en camera's, om die dan automatisch te laten communiceren met onze planning voor de ophaling. Zo willen we onze klanten nog meer ontzorgen en zelf efficiënter te werk gaan."
Trotec in cijfers
De nevenstroom die Trotec valoriseert, is afkomstig van meer dan 400 voedingsbedrijven uit binnen- en buitenland. Op jaarbasis gaat het om meer dan 250.000 ton afgekeurde levensmiddelen, wat resulteert in 220.000 ton Trotec Mix. Dit eindproduct vindt zijn afzet in ons land en alle buurlanden; tot zelfs in Italië, Denemarken of Zwitserland. Zo houdt men meer dan 30.000 hectare landbouwgrond vrij voor de primaire, humane productie. Naast de fabriek in Veurne is er sinds 2017 ook een vestiging in het Franse Albon. Samen goed voor ruim 100 medewerkers en een omzet van 35 miljoen euro.
