"Nog lang geen zin in pensioen"
Rudy Van den Bergh laat zijn licht schijnen over de sector
Het elektrolandschap is in volle evolutie. Om maar enkele voorbeelden te noemen: veranderingen in het AREI, de komst van hernieuwbare energie en e-mobility hebben een grote impact op ons beroep. We gingen vandaag langs bij Rudy Van den Bergh van Electro-Test, een bevlogen man met een hart voor de elektricien. Hoe ziet hij de sector evolueren?
Betrokkenheid
In principe starten we dit soort artikels met een korte voorstelling van de geïnterviewde, maar in dit geval lijkt ons dat overbodig. Want wie kent er Rudy Van den Bergh niet in onze sector? Sinds 2013 is hij actief voor keuringsorganisatie Electro-test, daarvoor was hij 24 jaar in de weer voor Vinçotte. Meer dan 35 jaar ervaring, dat kan tellen. In die tijd zag hij het beroep sterk evolueren.
Recent was hij betrokken bij de totstandkoming van het nieuwe AREI. Ook vandaag speelt hij nog een belangrijke rol in de werkgroepen die de toekomstige wijzigingen en aanvullingen in het AREI moeten voorbereiden. Zo is hij onder meer actief in de werkgroep die de regelgeving rond medische ruimten opstelt. Verderop in uw blad vindt u overigens een artikel rond de nieuwe aanpassingen in het AREI die vanaf 1 juni van kracht worden.
"Er zijn nog maar weinig elektriciens die alle aspecten van het beroep in de vingers hebben”
De enorme betrokkenheid van Rudy Van den Bergh uit zich ook in zijn engagement op sociale media, waar hij actief is op Facebookgroepen van en voor installateurs. Meerdere keren zagen we hem kordaat discussies - onder meer rond het geliefde AREI - beslechten. “Dat klopt,” steekt Van den Bergh van wal. “Daar ben ik wat toevallig ingerold. Ik had me aangemeld op die pagina puur uit interesse, maar u weet hoe dat gaat. Je reageert een paar keer op een post, iemand vraagt je eens om raad en voor je het weet, wordt je door de beheerder aangeduid als expert. Dat heeft zijn voor- en nadelen. Je ziet wat er leeft in de sector, je leert de kant van de installateur kennen en leert er zelf veel bij. Aan de andere kant van de medaille schrik je soms wel van de zaken die gepost worden (zie foto). Hoe is dat toch mogelijk, denk ik dan wel eens. Ik probeer daar wat orde te scheppen op basis van de wetgeving, op een zeer neutrale manier.”
Vestigingswet doorn in het oog
“Als keuringsorganisatie zijn we uiteraard zeer goed geplaatst om bepaalde evoluties in de branche te detecteren. Helaas stellen we vast dat het niet meteen de goede kant uitgaat met de kennis. We stoten soms op zaken die absoluut niet door de beugel kunnen. De redenen daarvoor zijn divers. Er is uiteraard het gebrek aan technisch geschoold personeel: er moet meer gedaan worden met minder handen, en dat wreekt zich ook op de kwaliteit. Er wordt ook meer werk uit handen gegeven, er komt bijvoorbeeld een externe aannemer de sleuven slijpen, een ander trekt de kabels en dan komt er nog iemand de kast cableren. Er zijn nog maar weinig elektriciens die alle aspecten van het beroep in de vingers hebben.”
“Er zijn ook de talloze evoluties uit recente jaren, zoals zonnepanelen en laadpalen. Het duurt soms een tijd voor de regels van goed vakmanschap ingeburgerd zijn bij nieuwe technieken. De grootste negatieve impact is volgens mijn visie echter terug te voeren op het afschaffen van de Vestigingswet. Iedereen kan en mag zich vandaag elektricien noemen, zonder enige kwalificatie te moeten voorleggen. En dat wreekt zich. Er is als het ware minder fierheid voor het beroep. Maar we mogen niet iedereen over dezelfde kam scheren. Er zijn gelukkig nog talloze bedrijven die wel de nodige beroepseer aan de dag leggen. Zo bezocht ik onlangs een offgridproject met batterijen waarvan ik echt onder de indruk was. Dat was echt piekfijn afgewerkt!”
Over het ‘oude’ AREI en ‘nieuwe’ AREI
Het oude AREI dateert van 1981, sinds juni 2020 is het nieuwe AREI van kracht. Hoe evalueert Van den Bergh die verandering?
“Er is veel over gezegd en geschreven, maar in principe is er voor de elektricien niet zo veel veranderd. 99% van wat in Boek 1 staat, stond er vroeger ook al in. De opdeling in 3 boeken is voor mij een duidelijke vooruitgang. Het geheel is zo logischer opgebouwd dan vroeger."
"De sleutel voor de installateur is opleiding. Sinds het nieuwe AREI is er al 2 keer een belangrijke toevoeging gekomen: een eerste met de laadpalen als onderwerp en recent nog met de wijziging die vanaf 1 juni van kracht wordt. Daarin ligt het zwaartepunt bij de verliesstroomschakelaars. En daar zal het niet stoppen, want er zijn momenteel werkgroepen actief die bezig zijn met hoofdstukken rond isolatiemetingen, industriële batterijen, uitwendige invloeden, netsystemen, medische ruimtes en installaties in ATEX-omgevingen."
"Het duurt weliswaar een aantal jaar tussen de eerste aanzet en de uiteindelijke publicatie - bij de laadinfrastructuur was dat 3,5 jaar - maar de komende jaren zullen deze onderwerpen ook toegevoegd worden aan het AREI. Als installateur bent u verantwoordelijk om uw projecten volgens deze regels te plaatsen. Bijscholen en voortdurend opleiden is daarom zo levensbelangrijk. Daar is ook een belangrijke taak weggelegd voor de federaties, maar ook zij worden geconfronteerd met de gevolgen van het afschaffen van de Vestigingswet.“
“Maar we worden ook niet altijd geholpen door de overheid. Het is de FOD Economie die de regels uiteindelijk bepaalt, maar er zijn altijd grijze zones. Een prima voorbeeld zijn de overgangstermijnen. Installaties die vandaag gepland worden, worden wellicht pas na 1 juni opgeleverd en gekeurd. Dat moet dan in principe volgens de aangepaste regels gebeuren. Een moeilijke situatie waar iedereen zich van bewust is. Elektriciens baseren zich op de oorspronkelijke plannen, terwijl de keurder verplicht de nieuwe regels moet hanteren. Om dat probleem aan te pakken, beslist men dan om een overgangsperiode in te lassen. Op zich is dat prima, alleen hebben ze enkel een begindatum voor die periode aangegeven, geen einddatum. Dat opent op zijn beurt weer de poort voor eindeloze discussies.”
"De sleutel voor de installateur ligt bij opleiding. Bijscholen en voortdurend opleiden is levensbelangrijk"
“Maar ook wij moeten aan hetzelfde zeil trekken. In principe zou elke keurder elke installatie op dezelfde manier moeten beoordelen. Maar in elke wetgeving is er ruimte voor interpretatie, ook het AREI ontsnapt daar niet aan. Als keurder A een uitzondering toestaat, kan keurder B bijna niet anders dan dat de volgende keer ook toe te staan. Op de duur wordt de uitzondering zo de regel, maar dat is uiteraard de bedoeling niet. Er is gelukkig wel een maandelijks overleg in het GTO (Gemeenschappelijk Technisch Overleg), waarin de meeste keuringsinstanties vertegenwoordigd zijn. Daarin worden afspraken gemaakt over concrete situaties, maar er blijven altijd grijze zones over. Daarnaast zal de overheid binnenkort ook een lijst met FAQ (Frequently Asked Questions) publiceren om een aantal interpretaties van de wetgeving door te geven. Die komt online op 1 juni, de dag dat de aanpassingen in voege treden.”
“Ook de handhaving kan in principe een stuk strenger. De geldigheid van een keuring is 5 jaar voor een industriële installatie en 25 jaar voor een huishoudelijke installatie. Die termijn wordt evenwel niet actief gehandhaafd. Er is ook weinig druk van de verzekeringsbranche daarover. Wat mij betreft - en velen in onze sector zijn die mening toegedaan - zou de termijn terugbrengen naar 10 jaar logischer zijn.“
Vaak gemaakte fouten
“Bij huishoudelijke installaties zien we de meeste fouten bij de schema’s en de aarding. Zeker bij de schema’s zien we toch vaak fouten. Nochtans moeten die al 40 jaar in orde zijn. De aanpassingen veranderen daar niks aan. Bij industriële installaties gaat het vaak om fouten tegen de uitwendige invloeden.”
63 EN PENSIOENGERECHTIGD, MAAR …
Voor velen is het bereiken van de pensioenleeftijd een verlossing. Niet zo voor Van den Bergh, zo blijkt: “Ik ben nu 63 en ben al sinds m’n 61 pensioengerechtigd. Maar daar heb ik nog geen zin in. Ik blijf me dus inzetten voor Electro-Test zolang ik het graag doe. En het zal velen wellicht verbazen, maar naast mijn activiteiten in de elektrosector ben ik ook gediplomeerd kok en heb ik een eigen zaak in die branche. Ik verzorg evenementen van klein tot groot, waarbij ikzelf alles kook en verzorg. Het creatieve aspect staat in schril contrast met de regels en wetgeving waarmee de meeste mensen mij associëren, maar voor mij zorgt dat voor evenwicht.”