“We staan voor enorme evolutie in het energielandschap”

The Golden River, dat is sinds jaar en dag de bijnaam van de Leie. Dat heeft de rivier te danken aan de vlasindustrie die rond de oevers veel succes kent. En vlas, daar weten ze bij VDZ alles over. Geert Vandezande bouwde zijn bedrijf sinds 1988 uit met de plaatselijke vlasbedrijven als eerste klanten. Ondertussen is de tweede generatie aan de slag gegaan en vinden ook bedrijven uit andere sectoren makkelijk de weg naar Lendelede. Hoog tijd voor een energiek gesprek!

Wortels in het vlas

"Zoals zovelen in onze sector startte mijn vader zijn bedrijf vanuit zijn activiteiten in bijberoep," vertelt zoon Maxim Vroman, die sinds 2012 medezaakvoerder is. "Zijn extra activiteiten waren niet langer te combineren met de vaste baan, en in 1988 zag VDZ het levenslicht. Aanvankelijk richtte het bedrijf zich 100% op residentiële installaties, maar in de familie zaten heel wat rasechte vlassers. Algauw kwamen er ook opdrachten van die kant zijn richting uit. Dat het eerste grote industriële project de automatisering van een vlaslijn was, kwam dan ook niet als een verrassing."

"Op die manier werden de eerste stappen in de b2b-markt gezet, want al snel kwamen er via mond-tot-mondreclame opdrachten uit andere sectoren binnen. Het aandeel van de residentiële projecten is in de loop der jaren voortdurend teruggelopen en vandaag ligt de focus voor quasi 100% op industriële projecten."

Twee hoofdactiviteiten

"We richten ons op twee hoofdpijlers: alles wat met vermogensvoorziening te maken heeft en automatisering. We maken voor alle duidelijkheid zelf geen machines, maar zorgen wel voor de aansturing, de logica en de elektrische voorzieningen. Bij de pijler vermogensvoorziening werken we vanaf de hoogspanning tot aan het allerlaatste lichtpunt of stopcontact. Ook gebouwbeheer nemen we er desgewenst bij, we kunnen dus de volledige scope aanbieden aan klanten. Ze kunnen bijvoorbeeld ook bij ons terecht voor zonnepanelen. Tijdens de eerste grote groeijaren namen we dat er bij wijze van spreken enkel bij om de omzet een extra boost te geven, maar vandaag benaderen we dat meer structureel."

Nieuwe opportuniteiten

"Onze opgebouwde expertise zetten we ook in om nieuwe opportuniteiten te bekijken. Door het ontstaan van concepten als energiegemeenschappen kan het voor bedrijven interessant worden om bepaalde investeringen te doen die vroeger minder rendabel waren. Ik geef het voorbeeld van een klant met een enorme opslagloods van meer dan 12.000 m², maar waar geen noemenswaardig elektrisch verbruik is. Er is enkel laagspanning en de teller is er eentje van 63 A, dat zegt al genoeg. Die klant vond het door dat weinig verbruik -terecht- niet opportuun om dat dak vol te leggen met zonnepanelen. Vandaag ontstaan er mogelijkheden om via energiedelen daar wel een renderende installatie te plaatsen. Dat kan op meerdere manieren. We kunnen bijvoorbeeld een joint venture oprichten, waarbij wijzelf de installatie plaatsen en beheren. De klant krijgt zijn elektriciteit aan een lager tarief en het overschot kan hij op de markt verkopen. Die nieuwe verkoopmodellen zien we vandaag volop ontstaan en wij zijn daar sterk mee bezig."

"Nieuwe verkoopmodellen openen perspectieven"

"Samenhangend met het voorgaande zien we ook de vraag naar e-mobility oplossingen sterk stijgen. We staan daar voor een ongelooflijke evolutie. De elektrificatie van het wagenpark en de bijhorende plaatsing van laadpalen worden door veel bedrijven als een kost ervaren, maar het kan ook opportuniteiten openen. Zo kunnen ze hun laadpalen openbaar zetten zodat externe passanten ook kunnen laden. De opbrengst is voor het bedrijf en zo kunnen ze een graantje meepikken van deze evolutie. Ook hier zijn we volop een netwerk aan het uitbouwen, zodat we deze verkoopmodellen ook aan onze klanten kunnen aanbieden. We zien daar een gigantische groeimarkt in."

Expansie op alle vlakken

"Van de eenmanszaak uit 1988 groeiden we ondertussen uit tot een mooie kmo. Mijn vader kon het perceel waar we nu zitten, aankopen in 2002 en in de loop der jaren kwam er uitbreiding in meerdere fases. De laatste grote uitbreiding was de bouw van een bureelruimte in 2012, net op het moment dat ik in het bedrijf kwam na mijn studies en stage bij Cebeo. Die stap was logisch voor mij. Ik ging al van kindsbeen af mee met mijn vader naar het bedrijf en de werven. Ook mijn partner en moeder zijn vandaag actief voor VDZ."
"De groei wordt niet alleen geïllustreerd door de diverse aanbouwfases, ook het aantal werknemers steeg mee met de groei. Vandaag stellen we alles samen 24 werknemers te werk, verdeeld over ingenieurs, tekenaars, programmeurs en uitvoerende technici. Ook de bordenbouw doen we volledig zelf."

"Of we nog vlot personeel vinden?’ Onze openstaande vacatures tonen helaas dat dit een moeilijk verhaal is. Maar we proberen dat positief te benaderen, door de vinger aan de pols te houden. We bieden stageplaatsen en vakantiejobs aan, ontvangen schoolbezoeken, gaan zelf gaan spreken voor de klas. We brengen ook positieve verhalen op onze socialemediakanalen zodat we een positief imago uitdragen. Daarnaast zorgen we ook voor een goede werksituatie voor de huidige werknemers. Ze beschikken over het correcte materiaal, zijn goed opgeleid en dankzij onze vlakke structuur zijn de schotten tussen bedrijfsleiding en werknemers onbestaande."

"Sinds de coronapandemie is er naast het personeelstekort ook het logistieke probleem bijgekomen. Voor sommige onderdelen en componenten klaart de situatie geleidelijk op, maar voor zaken als frequentieregelaars en transformatoren is dat blijvend moeilijk. Levertermijnen van anderhalf jaar of zelfs 2 jaar zijn nog altijd geen uitzondering. We proberen dat creatief op te lossen voor onze klanten. Voor frequentieregelaars werken we bijvoorbeeld met een noodpool. Wie een defect heeft, bieden we een toestel aan uit die pool. Zijn defect toestel zullen we vervolgens proberen te herstellen met de expertisen die we daarvoor in huis hebben. Als dat lukt, bouwen we het toestel opnieuw in de machine van de klant in en komt het pooltoestel terug naar ons. Op die manier kunnen we veel meer klanten uit de nood helpen."

Van alle markten thuis

"Omdat we het complete industriële plaatje aanbieden, moeten onze medewerkers van vele markten thuis zijn. Ook de bijhorende normeringen en regels moeten we voortdurend opvolgen. Normen voor schakelkasten, machineveiligheid, robotica ... evolueren voortdurend, we moeten met zeer veel zaken rekening houden. Elke werknemer heeft zowat een afgebakende specialisatie op dat vlak, al heeft iedereen wel een brede basis. Als we geconfronteerd worden met grijze zones in de regels, gaan we in overleg met fabrikanten en keuringsinstanties om een goede oplossing te creëren. Die loggen we ook in een eigen systeem, zodat we te allen tijde die oplossingen en ervaringen kunnen raadplegen."
‘We merken bij klanten ook grote verschillen tussen bedrijven over de correcte toepassing van deze normen. Wij zijn daar duidelijk in, we volgen altijd de geldende regels en willen een correcte en veilige installatie afleveren. Dat proberen we ook altijd duidelijk te maken als de klant vragen heeft bij een voorstel."

Boeiende projecten bij VYN en Hansea

Dat VDZ ondertussen expertise opgebouwd heeft in zeer diverse sectoren is een open deur intrappen. Twee goede voorbeelden illustreren dit.
Vroman: ‘We hebben net een project afgewerkt voor VYN, de uitbater van de jachthaven van Nieuwpoort. De stroomvoorziening voor de boten verliep vroeger omslachtig: bij het aanleggen moest de schipper zich aanmelden aan de balie, er moest iemand mee naar de kast om de aansluiting te maken, de tellerstanden te noteren, de gegevens in te voeren en noem maar op. Een echte administratieve rompslomp. Bij het wegvaren moest vervolgens nogmaals die tijdrovende procedure doorlopen worden. We hebben die installatie geautomatiseerd, waarbij gebruikers enkel moeten inpluggen."

"Het systeem schakelt automatisch in en meet het verbruik. Alles kan dus op afstand geregeld worden. Dat geldt ook voor het oplossen van fouten. Het gebeurt wel eens dat er een kabel in het water valt. Vroeger moest er telkens iemand ter plaatse gaan om de automaat weer manueel in te schakelen. Vandaag kunnen we dat op afstand doen. We hebben elke ligplaats ook ontkoppeld, zodat een fout op één ligplaats geen gevolgen meer heeft voor de rest van de rij. De eerste fase van dit project in de binnenhaven is operationeel, we beginnen binnenkort aan fase 2 in de buitenhaven. Wellicht volgen er in de toekomst nog projecten, bijvoorbeeld voor de droogparking waar de boten overwinteren."

"Een tweede mooi project waar we momenteel aan bezig zijn, is voor Hansea. Dat bedrijf is met 850 bussen de grootste private busmaatschappij van Vlaanderen en een belangrijke onderaannemer voor De Lijn. Zij zijn volop bezig met de elektrificatie van hun vloot en vroegen ons om de laadinfrastructuur te voorzien op 2 sites in de eerste fase, en nogmaals 2 in de volgende. In dit project komt onze opgebouwde historische expertise in vermogenstoevoer prima van pas om de technologie van de toekomst te voorzien."

"ENERGIEBELEID MOET OP LANGERE TERMIJN"
"We moeten binnen Europa goed nadenken over onze toekomst. De coronapandemie heeft aangetoond dat we voor veel zaken sterk afhankelijk zijn van het buitenland. Het zou spijtig zijn moesten we dezelfde weg opgaan met onze energievoorziening. Ook op nationaal vlak moeten we durven een langetermijnvisie hanteren. Als je ziet hoe Frankrijk momenteel worstelt met zijn energievoorziening, dan zou het spijtig zijn moesten we dezelfde fouten maken. De lastminutedeal met Engie doet alvast niet veel goeds vermoeden."
"Veel is terug te voeren tot een gebrek aan denken op lange termijn en een onduidelijke regelgeving. De rechtszekerheid staat om die reden onder druk en maakt het moeilijk voor bedrijven. Stel dat ik een project zou hebben met pakweg 2 windmolens en een zonnepanelenpark, dan zou ik bij 10 gemeentebesturen 10 verschillende antwoorden krijgen op dezelfde vraag over vergunningen. Het gebrek aan visie laat zich overigens op meerdere vlakken voelen. Kijk maar naar de fiscaliteit op bedrijfswagens. Hoeveel keer is die nu al gewijzigd in de afgelopen jaren? Ook bij residentiële woningen dreigen er problemen door dat gebrek aan duidelijkheid. Nu promoten we volop laadpalen en warmtepompen. Maar een laadpaal vraagt veel vermogen, en een warmtepomp trekt algauw 16 A. Bovendien wil je binnen natuurlijk ook een wasmachine en dergelijke laten draaien. Dan schiet er al niet veel meer over als je een standaard woningaansluiting van 32 A hebt."