Borstelschuurmachines winnen aan belang

SCHUURMACHINE MET BORSTELUNITS

Het raam is niet louter een functioneel element meer, maar een meubelstuk dat de blikvanger van een woning of kantoorgebouw vormt. In dit artikel staan we stil bij de ontwikkelingen in het schuurproces. Veel bedrijven proberen het schuren zo veel mogelijk te vermijden. Anderen automatiseren en kiezen voor een machine met borstelschuurunits voor een perfect resultaat.

SCHUURPROCES ALS BOTTLENECK

Schuren is een erg tijdrovend en arbeidsintensief werkje met een hoge foutenmarge, dat bovendien afbreuk doet aan de rentabiliteit van uw investering. Wat heeft het voor zin om uw ramen supersnel te produceren, als u arbeidskracht tekortkomt om alles manueel op te schuren? Vandaar dat het nuttig is om bij grote en ingrijpende investeringen het volledige plaatje te herbekijken.

SCHUREN IS EEN VERMIJDBARE KOST

Wie binnenstapt bij sommige schrijnwerkerijen, ziet zelden een machine draaien, maar kan altijd wel een handjevol personeelsleden betrappen op het schuren van allerhande werkstukken. Dit is een zeer dure situatie en is eigenlijk de wereld op zijn kop. De eerste maatregel die men moet nemen om de schuurkost te doen dalen, is het zo veel mogelijk vermijden van schuurwerk. Kort gesteld: het geld dat u spendeert aan de arbeidsuren van manueel schurende personeelsleden, kunt u beter investeren in schaaf- en freesmessen van de beste kwaliteit.

Een goede quatreface met een groot aantal assen laat bovendien toe om bepaalde bewerkingen uit te splitsen. Dit verlaagt de snijdruk per as en laat u toe om een aantal parameters (aantal messen per kop, toerental, snijsnelheid ...) zodanig in te stellen dat de afwerkingskwaliteit hoger wordt. Hetzelfde geldt voor de bewerkingsmachine, of het nu gaat om een CNC-gestuurde pennenbank, een ramenhoek, een CNC-bovenfrees of een state-of-the-artramencenter. Goed onderhouden, vlijmscherpe messen van de beste kwaliteit, toolsplitting, hoge toerentallen, aangepaste doorvoersnelheden ... dragen allemaal bij tot een werkstuk dat u nauwelijks of zelfs niet meer dient op te schuren, voorafgaand aan het aanbrengen van de grondlak.

Eerste schuurgang moet perfect zijn

Voorafgaand aan het aanbrengen van de grondlak dient er intensief geschuurd te worden. Waarom? Het ruwe oppervlak met open poriën leent zich toch perfect tot het aanbrengen van een primer? Inderdaad, maar om straks een gladde afwerking te bekomen, zult u nog heel wat materiaal moeten wegschuren.

Indien u na het grondlakken nog moet beginnen met het kalibreren en het grofschuren, zult u er alle aan­gebrachte grondlak weer af halen. Zonde! Vandaar de gouden regel dat het zwaartepunt van het eventuele schuurwerk vóór het aanbrengen van de primer moet liggen. De eerste schuurgang moet met andere woorden perfect zijn! Na applicatie van de grondlaag mag u in principe enkel nog maar (licht) tussenschuren.

Schuurmachine met twee walsen

Wie manueel schuren zoveel mogelijk wil vermijden, zet voor het kalibreren en het grof­schuren van de zichtzijden het best een stationaire schuurmachine in. De configuratie is steeds op de leest van het specifieke productieproces geschoeid.

ALLE KEPERS APART SCHUREN

Wil men alle kepers apart schuren, voorafgaand aan de assemblage van het raam of zelfs voorafgaand aan het profileren, dan volstaat in principe een smalle machine met twee walsen:

• Een gegroefde stalen wals met een relatief kleine diameter, uitgerust met een schuurband met korrel 80, voor het kalibreren van de stukken;
• Een met rubber beklede wals met een iets grotere diameter (minder agressief), uitgerust met een schuurband met korrel 100 voor het grofschuren van de stukken. Een hogere schuurkorrel is niet echt aan te raden, dit om de goede hechting van de primer te kunnen garanderen.

In de meeste gevallen dient men het stuk tweemaal door de machine te halen. Sommige bedrijven investeren echter in een combiboven- en onder­schuurmachine, maar dit is een vrij dure oplossing die slechts terug­verdiend kan worden bij het aanhouden van grote productie­aantallen.

Het voordeel van het apart schuren van alle kepers is dat men dit kan doen met een smalle schuurmachine (een geringe investeringskost). De grootte van het achteraf te assembleren raam speelt geen rol.

Het nadeel is dan weer dat men soms mallen moet voorzien om bepaalde complexe profielen te ondersteunen. Bovendien neemt het ook veel meer tijd in beslag om alle kepers apart tweemaal door de machine te sturen.

SAMENGESTELD RAAM SCHUREN

Schuren na de samenstelling van het raam (vóór of na het eventuele omfrezen) biedt als voordeel dat alle zichtzijden samen gekalibreerd en opgeschuurd worden, wat voor een naadloze finish zorgt. Ondersteuning door mallen is ook niet langer nodig. En alles gaat veel sneller. Geen wonder dat in veel bedrijven dit de meest geprefereerde methode is.

Het 'nadeel' is dan weer dat de machine zo breed mogelijk moet zijn om toch een significant deel van de productie te kunnen afhandelen. De investeringskost is met andere woorden hoger. En dan is het natuurlijk jammer wanneer u de kepers van een lot schuiframen toch weer een voor een door de machine moet halen.

SCHUURSCHIJVEN

Klein detail: de onder- en bovenregel van het raam worden dwars geschuurd. Deze dwarse strepen kunt u eventueel weer wegwerken nadat het raam uit de machine komt, of zelfs nog bij het tussenschuren na applicatie van de grondlak. Daar kruipt echter een beetje tijd en vakmanschap in. Vandaar dat u ook een extra unit met schuurschijven in de machine kunt voorzien. Deze schijven volgen een planetair, excentrisch roterende beweging, wat zorgt voor een perfecte finish van zowel langs- als dwarshout.

Borstelunits

Bij het conventioneel schuren met de wals zijn er altijd 'losse' houtvezels die niet weggenomen, maar 'platgeduwd' worden. Een klein detail dat in het verleden nooit echt voor problemen zorgde.

Watergedragen lakken

De laatste jaren maakt u echter meer en meer gebruik van watergedragen lakken. Dit zorgt voor het fenomeen dat de houtvezels vocht opnemen en rechtop komen te staan. Deze rechtopstaande 'haren' opnieuw wegwerken vergt uiteraard bijkomende arbeidstijd.

Vandaar het toenemende belang van schuurmachines die werken met borstelunits en dwarsbanden. Die duwen de losse vezels niet plat, maar snijden ze eerder kort af, zodat er een glad en glashard oppervlak ontstaat. Een ideale basis voor het aanbrengen van de grondlak zonder zorgen of problemen achteraf.

Rollen, schijven en dwarsschuurunits

De borstelunits bestaan in een groot aantal varianten. Het kan gaan om grote rollen die in of tegenin de doorvoerrichting schuren. Deze kunnen zich boven, onder of aan de zijkant van het te schuren profiel bevinden. Men kan ze zelfs onder een helling plaatsen, zodat ze beter aansluiten op de geometrie van het te schuren profiel.

Het kan eveneens gaan om zogenaamde 'fladderschuurschijven', vergelijkbaar met de klassieke schuurschijven, maar dan uitgerust met 'fladderschuurpapier'. Deze schijven kunnen schuren in wijzer- of in tegenwijzerzin. Ook dwarsschuurunits kunnen.

Ook tot in de kleinste hoekjes

Een belangrijk bijkomend voordeel van de borstelunits is dat reeds zeszijdig geprofileerde kepers of afgewerkte raamgehelen 'volledig' geschuurd worden, d.w.z. tot in de kleinste hoekjes van het profiel. De finish is overal even zorgvuldig.

Uiteenlopende configuraties

Net zoals bij de conventionele schuurmachines kunt u ook hier kiezen voor een smalle machine die de geschaafde en al dan niet reeds geprofileerde kepers afzonderlijk behandelt of voor een machine die volledig geassembleerde, al dan niet reeds omfreesde, raam­kaders schuurt.

Tussenschuren

Het kalibreren en grofschuren van de zichtzijden van het houten raam via een conventionele breedband­schuurmachine of via een borstelschuurmachine vangt, zoals eerder aangegeven, de onvolkomenheden van de quatreface en de freesmachines op. Nogmaals: wie over een zeer goede en perfect afgestelde machines met kwaliteitsmessen beschikt, kan deze eerste schuurgang eigenlijk gewoon achterwege laten!

Het tussenschuren na applicatie van de grondlak is daarentegen een noodzakelijk kwaad. In veel bedrijven gebeurt dit met een schuurmachine of gewoon manueel met wat schuurpapier (slissen) met korrel 120 of 150. Het is echter de kunst om hier zo weinig mogelijk tijd (en dus geld) in te moeten stoppen! Tussenschuren mag eigenlijk niet veel meer zijn dan een laatste (vluchtige) controle van het werkstuk.

Tussenschuren is eventueel ook automatiseerbaar via bijvoorbeeld een borstelschuurmachine. Zorg evenwel voor aangepaste doorvoersnelheden en korrel van het schuurpapier!

Opronden van het profiel

Voor het aanbrengen van de afwerkingslaag is het belangrijk om te controleren of er geen scherpe kanten meer aan het profiel zitten. De hechting van de laklaag zal op die plekken immers onvoldoende zijn. Idealiter zijn alle kanten opgerond.

Dit kan manueel met een schuurmachine gebeuren, maar er is ook de mogelijkheid om deze bewerking te integreren in het freesproces. De freesmessen zijn dan zo gemaakt dat ze de opronding al uitvoeren, samen met het profileren van de kepers.