Hoe herstel je een drassige tuin?
We hebben de laatste tijd heel wat regenweer over ons gekregen. Ook op je tuin heeft al die neerslag een impact. En die impact vereist actie. Wat kan je doen om je tuin weer een frisse start te geven dit voorjaar?
GA NIET OVERHAAST TE WERK
Het eerste wat je moet doen om wateroverlast in je tuin aan te pakken, is wachten. Zeker wanneer er zo veel regen is gevallen als de afgelopen maanden, moet je je tuin de nodige tijd geven om het water in de grond te laten infiltreren. Dat kan wel enkele weken duren, zeker nu de grond wel wat verzadigd is. Wie een wadi in de tuin heeft liggen, zal daarmee de infiltratie van regenwater bevorderen.
Over het algemeen geldt dat je beter geen tuinwerken uitvoert zolang de bovenste laag nat is. Je zou met elke stap immers lucht uit de grond halen, wat het probleem alleen maar erger maakt: je verdicht de bodem, waardoor de wortels van je gras en je planten verstikken en minder kans hebben om te overleven. Daar kan water ook niet in de grond dringen, wat dus resulteert in meer plassen met stilstaand water in je tuin.
MEER WETEN:
> Wat is een wadi en hoe leg je er een aan?
BELUCHT JE BODEM
In tijden van intense regenbuien zal je de pijnpunten in je tuin, waar de bodem te compact is, snel opmerken. Als je merkt dat er plassen water blijven staan, is er waarschijnlijk iets mis met de bodem. Die bodemverdichting kan veroorzaakt worden door tuinwerkzaamheden tijdens natte periodes uit te voeren, maar is eerder een gevolg van een lange periode van intense belasting of betreding.
MET EEN PRIKROL OF SPITVORK
Als je plassen opmerkt in je tuin, moet je de bodem beluchten met een prikrol of een spitvork, maar enkel wanneer de toplaag van je tuin droog is. Hiermee maak je gaten in de bodem, zodat er lucht aan de wortels van je gras of planten kan komen en het regenwater makkelijker kan wegvloeien. Het is wel belangrijk om meteen na het beluchten de bodem te bezanden. Door zand te strooien in de gaten die je met de prikrol of spitvork hebt gemaakt, zal de bodem op lange termijn beter infiltreren.
BELUCHTEN OF VERTICUTEREN?
De termen beluchten en verticuteren worden vaak door elkaar gebruikt. In zekere zin komt het op hetzelfde neer: je maakt de bodem minder dicht zodat er meer zuurstof tot bij je planten kan komen. Verticuteren heeft echter alleen betrekking op de toplaag van je grasmat. Daarbij gaat het, naast het verluchten van je bodem, ook over het verwijderen van mos, vilt en ondiep onkruid. Wanneer men het over beluchten heeft, gaat het vaak over het maken van diepere gaten in volledig verdichte bodems.
MEER WETEN:
> Hoe je tuin beluchten of verticuteren
MET EEN GRONDBOOR
Zeker bij zware, kleiachtige gronden kun je te maken krijgen met grote plassen. Een prikrol of spitvork zal in dat geval weinig soelaas bieden; je zal zwaardere middelen moeten inzetten. Dan is het beter om een grondboor te nemen, waarmee je diepere en bredere gaten kunt maken.
Als je op verschillende plekken in het probleemgebied tot een meter diep boort met een grondboor, zal je in de meeste gevallen door de probleemlaag zitten. Ook hier is het principe van bezanden na beluchting van belang. Je gebruikt echter beter wat grotere en grovere korrels, zoals keitjes, idealiter in een geperforeerde buis die je inbrengt in het boorgat. Een alternatief is om wat gesnoeide takken samen te binden en in het drainagegat in te werken. Die zullen immers verder composteren en zo ook meer voedingsstoffen afgeven aan de grond.
Is het probleem nog niet opgelost met een grondboor? Dan ligt het probleem waarschijnlijk dieper en is het raadzaam om een tuinaannemer in te schakelen.
BEMEST JE BODEM
Door het vele regenwater dat je tuin te verwerken kreeg, zijn veel voedingsstoffen voor je planten en gras weggespoeld. Dan kan het zeker geen kwaad om na intense regenval, en na beluchten en/of verticuteren, de bodem eens te bemesten om alles een goede doorstart te geven.
Bemest op maat van je tuin en niet te intensief, en gebruik ook niet gelijk welke meststof. Voer eerst een bodemanalyse uit, of laat er een uitvoeren. Zo weet je welke voedingstoffen er voldoende, of net te weinig, in de bodem zitten en hoe het met de pH-waarde is gesteld. Een tester vind je makkelijk in je lokale tuincentrum.
Het best werk je met plantaardige of dierlijke mest, die eerst in de grond afgebroken wordt tot mineralen die de planten kunnen opnemen. Het afbraakproces zorgt er ook voor dat het bodemleven een stimulans krijgt en de structuur van de grond beter wordt. Daarna kunnen de planten de voedingsstoffen beetje bij beetje opnemen. Doordat deze meststoffen traag werken, kan het na toediening lijken dat ze helemaal niet werken. Let dus zeker op dat je niet extra bijmest omdat je niet onmiddellijk resultaat ziet.
In een kleine tuin kan je met een emmer in de hand het perceel in stroken aflopen, terwijl je de meststofkorrels breedwerpig uitstrooit. Zorg dat je niet te veel op één plaats strooit om verbranding te vermijden. In een grotere tuin ben je gebaat bij een strooiwagen, wat er automatisch voor zorgt dat je gelijkmatiger verdeelt.
MEER WETEN:
> Hoe je tuin bemesten
drainage aanleggen
Zit je met een structureel natte bodem? Dan kijk je beter naar een permanente oplossing voor de waterhuishouding in je tuin.
Denk bijvoorbeeld aan ingegraven drainagebuizen. Dit zijn vaak geperforeerde pvc-buizen die omhuld zijn met kokos of een synthetische stof. Dergelijke buizen komen in uitgegraven sleuven, idealiter tot 20 cm onder het maaiveld (maar wel hoger dan het grondwaterpeil) op een ondergrond van enkele centimeters aan grind, zand of schelpen. Ook boven de drainagebuis werk je idealiter met een dergelijk infiltrerend materiaal.
Het overtollige water kan in de buis stromen, die op zijn beurt het water afvoert naar een lagergelegen punt - idealiter is dit een infiltratievoorziening zoals een wadi, of een ondergronds systeem met infiltratieblokken. Als je nabij een beek of gracht woont, kan je de drainagebuis ook daar laten uitkomen. Denk er dan wel aan om aan de uitmonding een gaas te bevestigen zodat muizen of ratten er niet in kunnen. Sluit een drainagebuis in ieder geval nooit aan op het riool.
MEER WETEN:
> Alles over regenwaterinfiltratie